فراز و فرود ۵ ساله برجام در یک نگاه
خبرگزاری میزان - پس از ۱۳ سال مذاکرات بین المللی فشرده، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) تفاهم شد. برجام یک هفته بعد با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تائید و به عنوان ضمیمة الف به قطعنامه مذکور پیوست شد.
در سطح ملی، در تاریخ۲۱ مهر ۱۳۹۴ بر اساس «قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» اجرای برجام توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد. مقام معظم رهبری نیز با اشاره به بررسیهای دقیق و مسئولانة برجام در مجلس شورای اسلامی و شورایعالی امنیت ملی و عبور این توافقنامه از مجاری قانونی، در خصوص رعایت و حفظ منافع ملی و مصالح عالیه کشور دستوراتی را صادر و با بر شمردن الزامات نُه گانه در اجرای برجام، مصوبه جلسة ۶۳۴ مورخ ۱۳۹۸/۵/۱۹ شورایعالی امنیت ملی را با رعایت این موارد و الزامات تأیید کردند.
به دنبال نهائی شدن برجام، قوانین رفع تحریمهای یکجانبه آمریکا و اتحادیه اروپا نیز در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۱۵ (۲۶ مهر ۱۳۹۴ و قبل از آغاز اقدامات هستهای ایران) مصوب شدند و مقرر شد پس از انجام برخی اقدامات هستهای از سوی کشورمان و همزمان خاتمه دادن به تمامی سئوالات و ابهامات و تأیید توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی برخی از اقدامات پیش بینی شده در برجام، رفع تحریمها طبق برجام اثربخش شود که این امر در تاریخ ۲۶ دیماه ۱۳۹۴ رخ داد.
تا قبل از روی کار آمدن رژیم ترامپ در آمریکا، علیرغم برخی موانع و مشکلات بر سر راه انتقاع اقتصادی ایران، برجام از روند اجرائیِ متعادلی برخوردار بود. لکن پس از ورود ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵)، و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر برجام، با خروج یکجانبه و غیر قانونی آمریکا از برجام در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریمهای ثانویه آن مجدداً علیه جمهوری اسلامی ایران به طور کامل اجرایی شد. اجرای نامتوازنِ برجام از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریمهای یکجانبۀ آمریکا و تضییقات آن (با اعمال فشار به بانکها و شرکتهای خارجی در تمامی حوزهها برای عدم همکاری با ایران و وضع تحریمهای جدید) از طرف دیگر، باعث شد یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ می ۲۰۱۹) شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیمِ متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هستهای را با اعطای فرصتهای ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.
"خبرگزاری میزان - پس از ۱۳ سال مذاکرات بین المللی فشرده، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) تفاهم شد" به دنبال بی عملی کشورهای اروپائیِ عضو برجام، گام دوم در تاریخ ۱۶ تیر ماه ۱۳۹۸، برداشته شد. سپس گام سوم در تاریخ ۱۵ شهریور ۱۳۹۸، گام چهارم در تاریخ ۱۵ آبان۱۳۹۸ و نهایتا گام پنجم و نهائی در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۹۸ (۵ ژانویه ۲۰۲۰) اتخاذ شد. بر اساس گام پنجم و نهائیِ توقف اجرای داوطلبانه تعهدات هسته ای، ج. ا. ایران آخرین مورد کلیدی از محدودیتهای عملیاتی خود در برجام، یعنی «محدودیت در تعداد سانتریفیوژها» را کنار گذاشت.
بدین ترتیب برنامه هستهای ج. ا. ایران دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست و بعد از آن برنامه هستهای صرفاً براساس نیازهای فنی توسط سازمان انرژی اتمی ایران پیش رفته است. لازم به ذکر است در همین حال همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی طبق تعهدات پادمانی و اجرای داوطلبانۀ پروتکل الحاقی کماکان ادامه دارد.
رژیم ترامپ در آمریکا به دلیل مسائل انتخابات ریاست جمهوری در آبان ۱۳۹۹، در تلاش است به یک پیروزی در سیاست خارجی خود در قبال ایران دست یابد، لذا نابودیِ بیش از پیشِ برجام را به نفع خود ارزیابی میکند و در تلاش است تا عدم انتفاع کشورمان از منافع سیاسی برجام را نیز تحقق بخشد. براساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در مهر ماه ۱۳۹۹ محدودیتهای تسلیحاتی ج.
" به دنبال بی عملی کشورهای اروپائیِ عضو برجام، گام دوم در تاریخ ۱۶ تیر ماه ۱۳۹۸، برداشته شد"ا. ایران رفع میشود و رژیم ترامپ درصدد است تا قطعنامه ۲۲۳۱ را مختل سازد.
پیش از این رییس جمهور ایران هشدارهای لازم را به کشورهای باقی مانده در برجام و به جامعۀ بین المللی داده است که در صورت عدم انتفاع ایران از برجام واکنش ایران قاطع خواهد بود. وزیر امور خارجه نیز طی مکاتباتی با دبیرکل سازمان ملل متحد و هماهنگ کنندۀ اروپائیِ برجام، مواضع جمهوری اسلامی ایران را رسما اعلام کرده است. جامعۀ جهانی رژیم قانون شکن و قلدرمآبِ آمریکا را به خوبی میشناسد و شناخت کافی از این حامی تروریستهای تکفیری و مرتجع در منطقه و هم پیمانان آن دارد. رژیم سلطه طلب آمریکا نمیتواند بیش از این به دلیل تسلط بر ساختارهای سیاسی و اقتصادی- پولیِ بین المللی، سیاستهای غیرقانونی خود را به پیش ببرد، و عصر حاکمیت قانون به این سادگی که ترامپ فکر میکند، خاتمه نیافته و نظام بین الملل به عصرِ حکمفرمائیِ قانون جنگل بازگشت نخواهد کرد.
- بیشتر بخوانید:
- تپش صنعت هستهای در قلب ایران؛ حتی بدون قلب!
اخبار مرتبط
دیگر اخبار این روز
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران