پیری زودرس شبکه سه به عنوان شبکه جوان/ ورزش فقط فوتبال نیست

به گزارش خبرنگار مهر، شبکه سوم با هدف بررسی و پاسخگویی به نیازهای اجتماعی، فرهنگی و ورزشی گروه سنی جوان کشور با رویکرد اطلاع رسانی آموزشی، سرگرمی و تفریحی در ۱۴ آذر ماه سال ۱۳۷۲ راه‌اندازی شد و هم اکنون شامل گروه‌های سیاسی، اجتماعی، ورزش، فرهنگ و معارف، فیلم و سریال است. گرچه در تبلیغات و تیزرهایی که شبکه سوم پخش می‌کند، می‌بینیم و می‌شنویم که شبکه سه، شبکه‌ای برای جوانان است، اما در واقع برنامه‌های شاخص و متنوع در حوزه‌های مختلف اعم از سریا‌ل‌سازی، ورزش و ترکیبی کم است. اگر سال‌های نه چندان دور را به خاطر بیاوریم که صدا و سیما صاحب دو شبکه تلویزیونی بود، اهمیت وجود شبکه سه بیش از پیش برایمان مشخص می‌شود. در سال‌های بعد از انقلاب و در دوره جنگ و بعد از آن، دوستداران ورزش و عاشقان مسابقات المپیک و جام جهانی فوتبال چند راه بیشتر برای کسب اطلاعات ورزشی نداشتند. اول از طریق رسانه‌های کاغذی چون کیهان ورزشی، دنیای ورزش یا صفحه ورزشی روزنامه‌های کیهان و اطلاعات یا روزنامه‌ها و هفته‌نامه‌هایی چون هدف ورزشی و دوم از طریق رسانه‌های دیداری و شنیداری مثل اخبار ورزشی رادیو و برنامه ورزش و مردم.

"اگر سال‌های نه چندان دور را به خاطر بیاوریم که صدا و سیما صاحب دو شبکه تلویزیونی بود، اهمیت وجود شبکه سه بیش از پیش برایمان مشخص می‌شود"  از آن سال‌ها که هنوز اینترنت و روزنامه‌های ورزشی در ایران باب نشده بود، آگاهی مردم و علاقمندان به ورزش محدود بود به این رسانه‌ها و به ویژه ورزش و مردم که هرزگاهی دقایق کوتاهی از مسابقات مهم ورزشی جهان را به تصویر می‌کشید، اما امروز و با وجود شبکه سوم سیما حوادث مهم ورزشی جهان به ویژه فوتبال هر روز و در هر ساعت از شبانه‌روز از شبکه سوم به صورت زنده پخش می‌شود.   گرچه مسابقاتی غیر از رشته فوتبال صبح‌ها به صورت زنده از شبکه سه پخش می‌شود، اما تعداد آنها کم است و ناخودآگاه این سئوال در ذهن شکل می‌گیرد مگر ورزش فقط فوتبال است؟ البته در حال حاضر برنامه‌هایی همچون "دایره طلایی" که به نوعی نود کشتی محسوب می‌شود و "رخصت" با پرداخت به رشته‌های مختلف ورزشی از شبکه سه روی آنتن می‌رود، اما  مسابقات فوتبال بیشتر از بقیه رشته‌های ورزشی روی آنتن می‌رود.   از سوی دیگر در زمان تعطیلی لیگ‌های اروپا، تکرار مسابقات فوتبال در آخر شب‌ها زیاد است. در حالی که شبکه سه می‌تواند در این زمان‌ها با بهره بردن از یک برنامه‌ریزی صحیح به راهکار درستی برسد، نه اینکه فقط مسابقات تکراری پخش کند. از دیگر برنامه‌های شاخص شبکه سه در حوزه ورزش می‌توان به برنامه "نود" با اجرای عادل فردوسی‌پور اشاره کرد.

این برنامه به نوعی پدیده شبکه سه در حوزه ورزش محسوب می‌شود.   یکی از ضعف‌های شبکه سه به کمبود مجریان متخص در برنامه‌های ورزشی و ترکیبی برمی‌گردد. زمانی شبکه سه به لحاظ جذب مجریان با استعداد و توانمند زبانزد بود، ولی در حال حاضر دایره بسته‌ای به ویژه در حوزه ورزش شکل داده شده و ما در این سال‌ها شاهد ورود مجریان متخصص در حوزه ورزش نبوده‌ایم. در واقع در این سال‌ها به غیر از عادل فردوسی‌پور، جواد خیابانی، مزدک میرزایی تنها دو مجری جدید به جمع مجریان ورزشی پیوستند که می‌توان به محمد سیانکی و احمدی اشاره کرد.   همچنین چندین سال است که برنامه‌ افطار ماه رمضان را احسان علیخانی اجرا می‌کند.

"در سال‌های بعد از انقلاب و در دوره جنگ و بعد از آن، دوستداران ورزش و عاشقان مسابقات المپیک و جام جهانی فوتبال چند راه بیشتر برای کسب اطلاعات ورزشی نداشتند"گرچه شبکه سه برای این برنامه هزینه زیادی می‌کند، اما متاسفانه به لحاظ مجری با ضعف‌های عمده‌ای رو به رو است. مجری به راحتی به خودش اجازه می‌دهد با مهمانان از موضع بالا صحبت کند. در حالی که یک مجری خوب نباید چنین ویژگی داشته باشد.   فرزاد حسنی از مجریان جوانی محسوب می‌شود که اجرای برنامه‌های ترکیبی شبکه سه از جمله "کوله پشتی"، "جزر و مد" را بر عهده داشت. گرچه او اجرای خوبی دارد، اما بنا به دلایلی که معلوم نیست کمتر در شبکه سه ظاهر می‌شود.

   فارغ از بحث ورزشی و پرداختن این شبکه به مقوله ورزش، شبکه سوم سیما در مقایسه با دیگر شبکه‌های تلویزیون در سال‌های گذشته برنامه‌های متنوع‌تری پخش می‌کند، اما الان تعداد برنامه‌های خوب به ویژه در حوزه سریال‌ در این شبکه کم شده است. البته مجموعه‌های تلویزیونی "نابرده رنج" و "ساختمان پزشکان" جزو امتیازات این شبکه محسوب می‌شود.     نمایی از سریال تلویزیونی "نابرده رنج"   ساخت "نابرده رنج" اثر درخشانی در کارنامه بذرافشان به حساب می‌آید. او در این سریال بازی خوبی از کامبیز دیرباز و سام درخشانی گرفته است. این سریال به زیبایی روایتگر سال‌های ۶۰ است.

"  از سوی دیگر در زمان تعطیلی لیگ‌های اروپا، تکرار مسابقات فوتبال در آخر شب‌ها زیاد است"فیلمنامه‌ خوب، طراحی صحنه و لباس، انتخاب بازیگران درست و کارگردانی مناسب از امتیازات این سریال محسوب می‌شود، ولی متاسفانه این سریال در زمانی پخش می‌شود که با آثار نمایشی شبکه‌های یک و دو تداخل پیدا می‌کند و بهتر است در این باره مسئولان شبکه سه تدابیری داشته باشند.   همچنین سروش صحت با ساخت سریال تلویزیونی "ساختمان پزشکان" اثر خوبی از خودش به جا گذاشت. این مجموعه نیز با بهره بردن از بازیگران تئاتر و فیلمنامه خوب به سرپرستی پیمان قاسمخانی توانسته مورد توجه منتقدان و مخاطبان قرار بگیرد، اما در مقابل این سریال که نقطه اوجی برای شبکه سه محسوب می‌شود، چندی پیش پخش سریال "چهار چرخ" به کارگردانی جواد مزدآبادی در این شبکه به پایان رسید.   این سریال به لحاظ کارگردانی، بازی، قصه با ضعف‌های عمده‌ای رو به رو بود. کارگردان این سریال حتی این ریسک را نکرد تا از بازیگرانی استفاده کند که کمتر در مجموعه‌های طنز ظاهر شده‌اند.

سریال "چهار چرخ" جزو بازی‌های اغراق‌آمیزی و تکراری چیزی برای بیننده به همراه نداشت.   از سوی دیگر مجموعه تلویزیونی "ستایش" روزهای جمعه از شبکه سه پخش می‌شود که به لحاظ کارگردانی و موضوع چندان امتیازی برای این شبکه به حساب نمی‌آید. این سریال نه تنها تلخ است، بلکه بازی خوبی هم از بازیگران گرفته نشده است و جزء اینکه تمام اتفاقات بد دنیا بر سر ستایش، قهرمان قصه بیفتد، نکته دیگری برای بینندگان ندارد. گرچه این سریال مورد توجه مسئولان این شبکه قرار دارد و تقدیر هم شده است، اما جزو اینکه اعصاب بینندگان را به هم بریزد و همه برای قهرمان قصه اشک بریزند، مسئله آموزشی به همراه ندارد.   زمانی شبکه سه به دلیل تفاوت‌هایی که در پخش سریال‌های متنوع و خوب داشت، زبانزد بود، اما چند سالی است که پخش تعداد سریال‌های بی‌محتوا همچون "فاصله‌ها" و ...

"در حالی که شبکه سه می‌تواند در این زمان‌ها با بهره بردن از یک برنامه‌ریزی صحیح به راهکار درستی برسد، نه اینکه فقط مسابقات تکراری پخش کند"زیاد شده است. از سوی دیگر در این شبکه تعداد فیلم‌ها و سریال‌های تکراری زیاد است که مسئولان این شبکه بهتر است در این باره راهکاری بیندیشند.   شبکه سه در تهیه و پخش برنامه‌های ترکیبی نیز اوج و فرود بسیاری دارد. به عنوان نمونه می‌توان از برنامه "گزینه جوان" نام برد. این برنامه که درباره کنکوری‌ها است به جای اینکه جنبه آموزشی برای جوانان داشته باشد، بیشتر رویکرد تبلیغی دارد.

نقطه ضعف این برنامه اجرای خام مجری جوان‌اش است.   برنامه‌های خوب ترکیبی همچون "نیمروز" و "هفت" از شبکه سه پخش می‌شود، اما تعداد برنامه‌های ترکیبی ضعیف همانند "گزینه جوان" کم نیستند. همچنین شبکه سه گرچه مستندهای خوبی همچون "مکث" و "شوک" دارد، اما برخی مواقع هم مستندهایی پخش می‌کند که فقط بازسازی صحنه‌های اتفاق است، اما با آرم زنده روی آنتن این شبکه می‌رود!   یکی از برنامه‌های خوب شبکه سه مستد گزارشی "دهکده" است، اما جالب است که وقتی برنامه‌ای هم خوب است، اما هر زمان که مسئولان این شبکه با کمبود برنامه مواجه می‌شوند این مستند گزارشی را پخش می‌کنند. امید است مسئولان شبکه سه با برنامه‌ریزی بهتر در تولید برنامه‌های متنوع در ساختارهای مختلف کوشا باشند. ------------------------- فاطمه عودباشی.