ایران تا ۳۰ سال دیگر هیچ جنگلی ندارد!

به گزارش خدمت؛ ایران از کشورهای خشک جهان به شمار می‌رود که از سالیان گذشته «بحران آب» و «خشکسالی» از چالش‌های اصلی این کشور بوده است. همین عوامل و مدیریت غلط، باعث می‌شود که هر ساله آمار بیابان‌های کشور بیشتر و بیشتر و و آمار جنگل ها و مراتع سبز کمتر و کمتر شود. به مناسبت روز درختکاری، نیم‌نگاهی می‌اندازیم به وضعیت جنگل‌هایی که روز‌به‌روز آب می‌روند و درخت‌هایی که روزبه‌روز تعدادشان کمتر می‌شود.

ایران چقدر بیابان دارد؟
ایران از خشک‌ترین کشورهای جهان است که ۲۰ درصد از خاک این سرزمین توسط بیابان‌ها اشغال شده است. وسعت بیابان‌های ایران، ۳۲.۵ میلیون هکتار است که در ۱۸ استان ایران پراکنده هستند. کانون‌های بحرانی و فرسایش بادی بیابان‌های ایران، نزدیک به ۱۸۹ کانون است.

"به گزارش خدمت؛ ایران از کشورهای خشک جهان به شمار می‌رود که از سالیان گذشته «بحران آب» و «خشکسالی» از چالش‌های اصلی این کشور بوده است"فعالیت‌های بیابان‌زدایی در ایران، از سال ۱۳۴۵ آغاز شده و هنوز ادامه دارد. البته اقداماتی علیه این بیابانی شدن صورت گرفته و تعداد جنگل‌های دست‌کاشت کم نیست. کویر لوت و دشت کویر، از بیابان‌های اصلی و بزرگ ایران‌ هستند.

ایران دو برابر جهان بیابان دارد
بیابان‌زایی فرآیندی است که نه تنها ایران که کل جهان را تحت تاثیر خود قرار داده؛ اما سهم ایران از بیابان‌زایی در مقایسه با سایر کشورهای جهان به طور میانگین بیشتر است. سرانه بیابان در کشور بیش از دو برابر سرانه جهانی است؛ یعنی بیش از ۲۰ درصد مساحت کشور را اراضی بیابانی تشکیل می‌دهد.

آمار دقیقی از میزان بیابان زایی در ۵۰ سال گذشته ایران وجود ندارد، اما آنچه به وضوح مشاهده می‌شود، کمبود آب، پیشروی بیابان در مراتع و مناطق شهری و طوفان‌های شن است. طبق آمارهای منتشر شده، بیش از ۶۰ درصد جنگل‌های ایران تخریب شده و یا در مرز نابودی قرار دارند که این روند، بازتاب اقدامات سازمان جنگل‌ها و سیاست‌های اتخاذ شده دولت‌های مختلف، پس از دوران دفاع مقدس بوده است. این در حالی است که قوانین هم ناکارآمد هستند و برای متخلفان بازدارنده نیستنند؛ مثلا برای قطع درختی که بیش از ۱۰۰ دلار ارزش دارد، تنها جریمه ۲۵۰ هزار تومانی در نظر گرفته شده است!

بیابان‌زایی چقدر خسارت به بار می‌آورد؟
پدیده بیابانی شدن، یکی از آسیب‌های جدی محیط‌ زیستی است که سالانه خسارت یک هزار میلیارد تومانی به کشور وارد می‌کند. توقف این روند، هزینه زیادی در بردارد و برای هر هکتار بیابان زدایی، دو میلیون تومان اعتبار نیاز است؛ بنابراین مساحتی که می‌توان بیابان زدایی کرد، بستگی کامل به میزان اعتبارات دارد.

طبق تصاویر ماهواره‌ای، در چند سال گذشته به‌طور متوسط، روزانه ۴۰ هکتار جنگل زدایی در جنگل‌های شمال کشور صورت گرفته که مازندران سهم بیشتری از این جنگل‌زدایی را به خود اختصاص داده است.

جالب است بدانید که جنگل زدایی بیشتر در مناطق بالا دست و نقاطی که جاده احداث شده، رخ داده است.

"همین عوامل و مدیریت غلط، باعث می‌شود که هر ساله آمار بیابان‌های کشور بیشتر و بیشتر و و آمار جنگل ها و مراتع سبز کمتر و کمتر شود"قطع بی‌رویه درختان، الگوی نامناسب کشاورزی و فرسایش خاک، احداث سد، هدررفت آب و بی‌توجهی به بحران کم‌آبی و چرای غیراصولی دام، از دلایل عمده بیابان‌زایی در ایران است.

جنگل‌های ایران در خطر نابودی کامل!
سرعت بیابان‌زایی در کشور آنقدر بالاست که می‌توانیم از الان نگران روزی باشیم که کل ایران تبدیل به یک بیابان بزرگ شود! سطح کل زمین کشور حدودا ۱۶۴ میلیون هکتار است که ۱۲.۴ میلیون هکتار، یعنی حدود ۷/۶ درصد از کل آن را جنگل، ۲۰ درصد را بیابان و ۵۵ درصد را هم مرتع تشکیل می‌دهد. طبق گزارش منتشر شده توسط مرکز پژوهش‌های مجلس، امروزه در مقایسه با دهه‌های پیش، مساحتی معادل ۶۰ درصد از جنگل‌های ایران تخریب شده است! همچنین سالانه رقمی بالغ بر ۴۰۰ هزار هکتار از اراضی حاصلخیز کشور دستخوش فرسایش می‌شود.

در سه دهه گذشته تاکنون، در اثر تخریب، جنگل‌های کشور از حدود ۱۸.۳ میلیون هکتار، به حدود ۱۲.۴ میلیون هکتار تقلیل یافته است که از این میزان، حدود ۱.۹ میلیون هکتار در منطقه البرز شمالی واقع است.

با یک حساب سرانگشتی، می‌توان برآورد کرد که در آینده‌ای نه چندان‌دور، این جنگل‌زدایی به یک بحران جدی تبدیل خواهد شد؛ در واقع اگر این روند ادامه پیدا کند، در ۳۱ سال آینده، دیگر چیزی به‌عنوان مرتع و جنگل در کشور نخواهیم داشت!

منبع: پارسینه