دومین استیضاح ترامپ در سنا با جدال بر سر مشروعیت دادرسی آغاز شد

دادرسی دومین استیضاح دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا، روز سه‌شنبه ۲۱ بهمن در مجلس سنا آغاز شد، امری که در تاریخ این کشور بی‌سابقه است.

مجلس نمایندگان آمریکا در لایحه استیضاحی که تهیه کرده است آقای ترامپ را به تحریک گروهی از هواداران خشونت‌طلب خود به حمله به ساختمان کنگره با هدف لغو نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری متهم کرده است و می‌گوید چنین اقدامی «شدیدترین جرم» علیه قانون اساسی است.

وکلای آقای ترامپ در جلسه دادرسی استدلال خواهند کرد که او مرتکب «تحریک به شورش» نشده و سخنان او در جمع هوادارانش قبل از حمله به ساختمان کنگره فقط گویای شیوه بیان خاص اوست.

آقای ترامپ در بخشی از سخنان خود که همزمان با جلسه بررسی آرا انتخابات ریاست‌جمهوری در کنگره ایراد کرد از هوادارانش خواست به کنگره بروند و برای اعاده ریاست جمهوری او «با تمام قوا بجنگند».

در این جلسه شهادت حضوری انجام نخواهد شد چون چکیده‌ای از حوادث آن روز به صورت گزارشی تصویری از حمله به ساختمان کنگره ارائه خواهد شد و دونالد ترامپ نیز درخواست مجلس سنا برای شهادت در این جلسه را رد کرده است.

دونالد ترامپ اولین رئیس‌جمهوری در تاریخ آمریکاست که دو بار استیضاح شده و دادرسی مربوط به استیضاح دوم پس از پایان دوران ریاست‌جمهوری او انجام می‌شود. ترامپ که هیچ‌گاه شکست خود و پیروزی جو بایدن در انتخابات را نپذیرفت، حتی حاضر نشد در مراسم سوگند جانشین خود شرکت کند و عرف سیاسی و مدنی آمریکا را زیر سئوال برد.

بیشتر در این باره:

نخستین در تاریخ آمریکا؛ دونالد ترامپ برای بار دوم استیضاح شد

با توجه به این‌که ۵۰ کرسی از مجموع ۱۰۰ کرسی مجلس سنا در کنترل جمهوری‌خواهان است و اکثر آن‌ها کماکان از دونالد ترامپ حمایت می‌کنند به احتمال زیاد در پایان این دادرسی او تبرئه خواهد شد. ولی این دادرسی برای سنجش میزان حمایت جمهوری‌خواهان و رای‌دهندگان این حزب از آقای ترامپ و میزان موفقیت حزب دمکرات در پیگرد او آزمایش بزرگی است.

برخی از کارشناسان معتقدند که اهمیت دادرسی در این نکته است که او نخستین رئیس‌جمهوری تاریخ آمریکاست که نتایج انتخابات و شکست خود را نپذیرفته و درعین حال مرز بین دگراندیشی و شورش علیه بنیان‌های دمکراتیک کشور را مخدوش کرده است.

وکلای آقای ترامپ در استدلال‌های حقوقی خود به شدت به حزب دمکرات حمله کرده و دادرسی را یک «نمایشنامه سیاسی» توصیف کرده‌اند. آن‌ها از یک سو ادعا می‌کنند که محاکمه یک رئیس‌جمهوری سابق بر خلاف قانون اساسی است و از سوی دیگر می‌گویند او مرتکب «تحریک به شورش» نشده است.

آن‌ها تاکید می‌کنند سخنرانی دونالد ترامپ برای هوادارانش که به حمله مرگبار به ساختمان کنگره انجامید مصداق آزادی بیان، اصل اول قانون اساسی آمریکاست و مجلس سنا طبق قانون حق ندارد رئیس‌جمهوری را که دوره کار او به پایان رسیده محاکمه کند.

در مقابل، دمکرات‌ها که علیه دونالد ترامپ اعلام جرم کرده‌اند می‌گویند:«تحریک به شورش علیه حکومت ایالات متحده که انتقال قانونی و مسالمت‌آمیز قدرت را مختل کرد بزرگترین جرمی است که تاکنون یک رییس جمهور مرتکب شده است.»

در اولین بخش از جلسه دادرسی در روز سه‌شنبه دو طرف استدلال‌های خود در مورد قانونی بودن و یا قانونی نبودن محاکمه یک رئیس‌جمهوری سابق توسط مجلس سنا را ارائه خواهند کرد و این موضوع به رای گذاشته می‌شود.

طبق توافقی که بین رهبران دو حزب در مجلس سنا صورت گرفته است ارائه استدلال‌های حقوقی مربوط به اتهام دونالد ترامپ از روز چهارشنبه آغاز خواهد شد و سخنرانان هر حزب حدود ۱۶ ساعت برای دفاع از نظرات خود فرصت خواهند داشت.

پس از آن جلسات بحث، احضار شهود و نتیجه گیری نهایی انجام خواهد شد که در روزهای تعطیل آخر هفته ادامه خواهد یافت.

در تاریخ آمریکا سه رئیس‌جمهوری (اندرو جانسون، بیل کلینتون و دونالد ترامپ) به دلیل استیضاح در مجلس سنا محاکمه شده و هر سه تبرئه شده‌اند.