هزینه برای تعزیه، سرمایه‌گذاری فرهنگی است

محرم، فصل عاشقانه گریستن بر سمبل اسوه‌ای از تبار مردانی است که چشمه‌های ایثار، وفاداری و معرفتش، سیراب کننده کام تشنگانی است که در طلب معنویت و خداجویی دِل دِل می‌کنند.

محرم که می‌شود ایران را بوی عطر اسفند تکایا، حسینیه‌ها و هیات‌های عزاداری که پیش پای عاشقان عبدالله الحسین(ع) دود می‌کنند فرا می‌گیرد. عطری که شمیمش چون به نسیم عشق و ارادت عاشقان امام سوم شیعیان مزین شده، آرامش‌بخش‌ترین لحظات معنوی را برای عزاداران سید و سالار شهیدان چنان فراهم می‌کند که بغض فرو خورده تمام روزهای‌شان را پای مظلومیت مردی می‌ریزند که با شرافتش، هجا هجا و فصل فصل واژه‌های ایثار، ایستادگی، جوانمردی و شهادت را هجی می‌کنند. آری، محرم به امامش زنده است و ایران به حسین ابن علی(ع)...

همین دست بهانه‌ها کافیست تا پای صحبت مردی بنشینیم که ۶۰ سال است شهادت‌خوان حسین، عباس، علی اکبر و علی اصغر است و هنوز هم خود را شاگرد کوچک مکتب عظیم حسینی و عاشورا می داند.

استاد علاءالدین قاسمی یکی از آخرین بازماندگان نسل تعزیه‌گردانان و شبیه‌خوانانی است که قبای سعادت را بر این آیین چنان پوشاندند که نه تنها در جای جای ایران آن را به رسم و به نام می‌شناسند که در سراسر جهان از هنرمند گرفته تا مخاطب عادی، در برابر عظمت و بزرگی اجرای این شیوه نمایشی آیینی و مذهبی ایران کلاه از سر بر می‌دارند.

تعزیه؛ مهمترین خاستگاه تحقق تئاتر ملی است

استاد علاء‌الدین قاسمی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا با تاکید بر آنکه هنر تعزیه مهم‌ترین بستر و خاستگاه برای حفظ آئین‌ها و شیوه‌های نمایش ایرانی و تحقق تئاتر ملی در کشور به‌شمار می رود یادآور شد: طی بیش از سه قرن اخیر هنرمندان این عرصه تلاش کردند تا در کنار همراهی با سوگواران و عزاداران شهدای کربلا در قالب شیوه‌ها و نمایش‌های آیینی بخش مهمی از فرهنگ دینی مردمان ایران‌زمین را سینه به سینه منتقل کنند، تا امروز که آن گنجینه به‌عنوان میراثی گران‌بها به دست ما رسیده است.

هنر تعزیه شاید در شکل و ظاهر برگرفته‌شده از آئین‌های نمایشی باشد اما در عمق خود ریشه در عمیق‌ترین باورهای دینی و مذهبی ایرانیان دارد. نکته مهم‌تر آنکه در مواجهه مخاطبان جهانی با این هنر نیز آن‌ها توانستند بخش مهمی از معارف و شعائر دین اسلام و مفهوم حق‌طلبی و صلح جویی آن را به‌وضوح دریابند.

تعزیه محرم و صفر تعطیل‌بردار نسیت

این هنرمند پیشکسوت و چهره ملی و جهانی شناخته‌شده عرصه تعزیه کشورمان که از بازماندگان مکتب تعزیه سنتی ایران به شمار می‌رود خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی و با شیوع ویروس کرونا بسیاری از هنرمندان تعزیه شاهد تعطیلی فعالیت‌ها و اجراهای‌شان در بسیاری از استان‌ها و شهرستان‌ها بودند. این در شرایطی است که عشق و همراهی هنرمندان تعزیه و مخاطبان سوگوار سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در ایام ماه محرم و صفر به‌هیچ‌وجه تعطیل‌بردار نیست و امروز هنرمندان تعزیه بیش از هر زمانی نیازمند حمایت مسئولان و متولیان امر فرهنگ برای گذران زندگی و تلاش برای حفظ و احیای هرچه بیشتر این آیین کهن ملی و مذهبی کشورمان هستند.

وی افزود: نکته مهم‌تر آنکه نباید فراموش کرد هزینه در راستای هنرهای آیینی به‌ویژه تعزیه سرمایه‌گذاری فرهنگی است.

"چراکه این هنر با توجه به گستره عظیم مخاطبان قابلیت اجرای مستمر در تمام روزها را دارد و نباید نگاه به این هنر تنها به شکل مناسبتی در ایامی مانند ماه رمضان، محرم و صفر اختصاص داشته باشد."چراکه امروز ما باید میراثی را که از پدران و نیاکانمان با گذر از تمامی سختی‌ها به دست آورده‌ایم با تمام وجود به نسل‌های آینده منتقل کنیم تا بتوانیم در راستای حفظ و احیای شیوه‌های نمایش آئینی میراث‌داران و حافظان خوبی باشیم.

بعد از دو دهه مطالبه، تعزیه هنوز مکانی مختص به خود ندارد

قاسمی در پایان با انتقاد از عدم وجود سالن و مکانی مشخص برای اجرای نمایش‌های آئینی به‌ویژه در حوزه هنر تعزیه یادآور شد: بیش از دو دهه است که در همراهی با مسئولان شهرداری و هنرهای نمایشی کشور تقاضا و درخواست من و دیگر هنرمندان پیشکسوت تعزیه، اختصاص محیطی ثابت و دائمی برای اجرای مستمر هنر تعزیه است. چراکه این هنر با توجه به گستره عظیم مخاطبان قابلیت اجرای مستمر در تمام روزها را دارد و نباید نگاه به این هنر تنها به شکل مناسبتی در ایامی مانند ماه رمضان، محرم و صفر اختصاص داشته باشد.