توافق اتمی ایران چگونه لابی قدرتمند اسرائیل را در آمریکا تضعیف کرد

توافق اتمی ایران چگونه لابی قدرتمند اسرائیل را در آمریکا تضعیف کرد »
» نسخه قابل چاپ
» ارسال به بالاترین
» ارسال به فیس بوک »

شهیر شهیدثالث - روزنامه‌نگار و تحلیلگر

منبع بی بی سی فارسی

به نظر می‌رسد که پیروزی باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا بر مخالفان توافق هسته‌ای با ایران قطعی است و آثار این تحول در سطح برنامه هسته‌ای ایران و تعلیق تحریم‌ها باقی نخواهد ماند. شاید یکی از برجسته‌ترین آثار شکست مخالفان اوباما، تضعیف لابی پرقدرت اسرائیل، یعنی کمیته آمریکایی روابط عمومی اسرائیل، با نام اختصاری ایپک باشد.

هدف ایپک که در دهه ۱۹۶۰ شکل گرفت، لابیگری در درون سیستم حاکمه آمریکا (عمدتاً کنگره) برای شکل دادن به سیاست‌های آن کشور به نحوی است که اولاً منافع اسرائیل تأمین شود و ثانیاً قدرت مانور و عرض اندام از مخالفان اسرائیل گرفته شود.

اولین قدرت نمائی آشکار ایپک در سال ۱۹۸۴ شکل گرفت. در آن سال ایپک توانست با بسیج امکانات خود سناتور پرقدرت سنای آمریکا، چارلز پرسی را که ریاست کمیته روابط خارجی سنا را بر عهده داشت و از مخالفان ایپک بود از صحنه سیاسی خارج کند. در پی این ماجرا، توماس دائن، مدیر اجرائی وقت ایپک گفت که با این اتفاق "سیاستمداران آمریکایی که مقامی دارند و آنان که در پی رسیدن به مقام هستند پیامی را که باید گرفتند". به عبارت دیگر حساب کار دستشان آمد که مخالفت با ایپک هزینه خواهد داشت.

نفوذ ایپک عمدتاً حاصل کمک مالی اعضاء این سازمان به مبارزات انتخاباتی سیاستمداران آمریکایی است.

"در آن سال ایپک توانست با بسیج امکانات خود سناتور پرقدرت سنای آمریکا، چارلز پرسی را که ریاست کمیته روابط خارجی سنا را بر عهده داشت و از مخالفان ایپک بود از صحنه سیاسی خارج کند"این سیاستمداران از رئیس جمهور گرفته تا اعضاء کنگره را شامل می‌شود.

برای سال‌های طولانی، تلاش ایپک بر این بود که حمایت هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه را پشت سر خود داشته باشد. از این نظر، سازمان مزبور کاملاً موفق بود. در واقع موضوع اسرائیل و امنیت آن کشور شاید تنها موردی بود که هر دو حزب بدون وقفه بر روی آن اتفاق نظر داشتند.

اما دو تحول باعث شد که این اتحاد تا حدودی متزلزل شود و حاصل آن درگیری آشتی ناپذیر دو جناح بر سر مسئله هسته‌ای ایران بود.

اول اینکه، دموکرات‌ها تا دهه ۱۹۸۰ در ایپک دست بالا را داشتند. رفته رفته این وضعیت به نفع جمهوریخواهان تغییر کرد و این تغییر آن چنان بود که ایپک، تقریباً به صدای جمهوریخواهان و حامی منشور و بینش سیاسی آنان تبدیل شد. طبیعی بود که در چنین حالتی بخشی از دموکرات‌ها از ایپک فاصله بگیرند چرا که سازمان مزبور را در جهت تندروهای جمهوریخواه می‌دیدند.

تحول دیگر، ظهور و حضور نسبتاً طولانی نتانیاهو به عنوان نخست وزیر اسرائیل بود.

نتانیاهو با رد هر گونه سازش بر سر برنامه هسته‌ای ایران به رویارویی با اوباما پرداخت و در این میان ایپک نیز بدون چون و چرا از نتانیاهو حمایت کرد. حاصل این وضعیت برخورد ایپک با بخش پرقدرتی در حزب دموکرات به رهبری اوباما و یکی شدن کامل مواضع این سازمان با حزب جمهوریخواه بود. به این ترتیب "حمایت دو حزبی" که سال‌ها ضامن موفقیت ایپک بود متزلزل شد و در جریان درگیری بر سر توافق هسته‌ای ایران ایپک و حامیانش متحمل شکست کم سابقه‌ای شدند.

اولین علائم افول ایپک در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۲ آمریکا ظاهر شد. در آن سال، در حالی که نتانیاهو مرتب از حمله نظامی به ایران سخن می‌گفت و از موضع اوباما علناً انتقاد می‌کرد، ایپک به حمایت تمام قد از میت رامنی، رقیب جمهوریخواه اوباما پرداخت. اوباما استدلال می‌کرد که پیش از فکر کردن به اقدام نظامی باید دولت همه تلاش خود را برای حل دیپلماتیک مسئله با ایران به کار بندد.

شکست رامنی در آن انتخابات اولین ضربه جدی بر پیکر ایپک بود.

با آن موضع گیری ایپک و نتانیاهو وضعیت امروز قابل پیش بینی بود.

.