اگر مردم اعتراض نمی‌کردند، قرار بود چشمه بل نابود شود!

به رغم آنکه مسئولان تأکید دارند ساخت سد داریان هیچ آسیبی متوجه چشمه بل و دیگر میراث‌های گرانبهای منطقه نخواهد کرد، شواهد خلاف این موضوع را ثابت می‌کند.

به گزارش «تابناک»، در روزگاری که مستندات بسیار از آسیب‌زایی سدسازی غیر کارشناسی در کشور، موجب شده برخی مسئولان هم به صف مخالفان سدسازی بی رویه در کشور پیوسته و حتی در مذمت اقدامات صورت گرفته در این زمینه سخنانی بگویند، اعتراض جمعی از اهالی منطقه اورامانات ثابت کرد که هنوز تا رسیدن به وضعیت مطلوب در این زمینه فاصله زیادی داریم.

حکایت اخیر از آنجا آغاز شد که جمعی از اهالی منطقه اورامانات وقتی دریافتند به زودی و با آب گیری سدِ رو به اتمام داریان، قرار است هم «چشمه بل» (که در کردی به آن کانی بل می‌گویند و چشمه خدایان هم معنی شده است) و هم بخشهایی از روستای «هجیج» -که به عنوان روستای نمونه گردشگری ثبت ملی شده است،- و چند روستای تاریخی دیگر غرق شود، خواستار توقف ساخت این سد شدند.

بدین ترتیب پیگیری هایی برای جلوگیری از این اتفاقات نامطلوب شکل گرفت تا با همراهی برخی مسئولان، به کشف حقایقی عجیب در پیشینه این سد منجر شود؛ حقایقی که بعضا قابل نسبت دادن به بسیاری سدهای دیگر ساخته شده یا در حال ساخت کشور هستند و برخی نیز به مشکلات خاص این سد اشاره دارند ولی کسی زیر بار پذیرش آن نمی‌رفت!

فقدان ارزیابی زیست‌محیطی یا توجه نکردن به میراث تاریخی و ملی از جمله مواردی است که قابلیت نسبت دادن به بسیاری سدها در کشورمان را دارد و داریان نیز از این حیث، استثنا نیست اما اگر بدانیم بر اساس سخنان مدیر کل حفاظت از محیط زیست کرستان، برای اجرای این سد ۳۲ نقطه مکان یابی شده بود و در نهایت سد در نقطه‌ای ساخته شده که یکی از بدترین انتخاب هاست، آن گاه ساده‌تر می‌توان به چرایی ابتلای این پروژه به مشکلات بسیار پی برد.

بر اساس این انتخاب، سد داریان در منطقه مرزی دو استان کردستان و کرمانشاه ساخته شد تا بعدها آشکار شود که در انتخاب مکان احداث سد نه غرق شدن چشمه تاریخی بل مهم ارزیابی شده، نه زیر آب رفتن حدود هزار هکتار جنگل و مرتع و نه چیز دیگری که معنای همه آنها چیزی نیست جز تهی بودن جانمایی این سد از ارزیابی های کارشناسی.

بدین ترتیب از خشت اول می‌شد حدس شد که دیوار قرار است تا کجا با کجی بالا برود و البته همین گونه هم شد؛ بعد از آنکه اعتراضات صورت گرفته با بی توجهی مسئولان اجرایی مواجه شد، سازمان میراث فرهنگی در اقدامی پیشگیرانه چشمه بل را به‌عنوان اثر طبیعی ملی اعلام کرد و در اقدامی مشابه، مدیران محیط زیست دو استان کرمانشاه و کردستان پیگیری تخریب های ناشی از آبگیری سد را به دستگاه قضا کشاندند تا شاید به این وسیله بتوانند آسیب های ناشی از احداث این سد را بکاهند.