دانستنی های دیابتی برای ایام نوروز

دیابت ازجمله بیماری هایی است که نیاز به مراقبت همیشگی دارد و یکی از زمان هایی که مبتلایان به این بیماری و خانواده های آنها باید بیشتر مراقب باشند ، هنگام سفر به ویژه در ایام نوروز است.

نوروز از آنجایی که یکی از جشن های باستانی و سنتی ما ایرانیان است، با تنقلات خاصی که معمولا میزان چربی، شیرینی و شوری بالایی دارند،همراه است که دردیدوبازدیدهای نوروزی همواره خورده می شوند.

مبتلایان به دیابت به ویژه انهایی که در ایام نوروز به سفر می روند باید توجه داشته باشند که رژیم های غذایی خود را رعایت و مواد و لوازم لازم برای کنترل و قندخون خود را همراه داشته باشند.

بیماران دیابتی در صورت برنامه ریزی مناسب و رعایت نکات لازم در مدیریت بیماری خود می توانند مانند دیگر افراد خانواده از مسافرت خود لذت ببرند.

در اثر عواملی همچون افزایش شیوع چاقی ناشی از شکل نادرست زندگی شهرنشینی و افزایش سن جوامع بشری، شیوع بیماری دیابت در دنیا به سرعت رو به افزایش است و این افزایش در کشورهای درحال توسعه چشمگیرتر است.

بر اساس آمارهای ارایه شده حدود ۳۵۰ میلیون نفر در جهان و ۷ میلیون نفر در ایران به انواع دیابت نوع یک و دو مبتلا هستند.

این درحالی است که نتایج مطالعات نشان می دهد که با پیروی از رژیم غذایی سالم، داشتن فعالیت فیزیکی منظم، کنترل دقیق قندخون، فشارخون و چربی خون، مبتلایان به دیابت می توانند از بروز عوارض ناشی از این بیماری جلوگیری کنند و از زندگی سالم و طول عمر طبیعی بهره مند شوند.

** دیابت چیست؟

دیابت شامل دیابت نوع یک و دیابت نوع دو است.

دیابت نوع یک در اثر کمبود و یا نبود انسولین در بدن بوجود می‏ آید بنابراین افراد مبتلا به دیابت نوع یک باید انسولین دریافت کنند. این نوع دیابت که به آن دیابت جوانی نیز می گویند بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده می شود.

دیابت نوع ۲ در اثر اختلال کار انسولین در افراد بزرگسال رخ می دهد و افراد مبتلا به این نوع از دیابت می توانند بیماری خود را از طریق ورزش و رژیم غذایی مناسب کنترل کنند.

طبق آمارهای جهانی ۹۰ درصد بیماران دیابتی جهان مبتلا به دیابت نوع دو هستند.

همچنین دیابت حاملگی نیز به طور ناگهانی در زمان بارداری بروز می‏ کند که طبق آمارها بین ۲تا ۷ درصد زنان باردار در جهان به این نوع از دیابت مبتلا می ‏شوند.

افراد مبتلا به دیابت در صورتی که هنگام مسافرت به دلیل تغییر برنامه های روزانه قندخون خود را کنترل نکنند، احتمال دارد با عوارض زیادی مواجه شوند. بنابراین داشتن اطلاعات لازم در این زمینه و آمادگی برای پیشگیری از بروز مشکلات برای بیماران دیابتی ضروری است تا مانند دیگر افراد خانواده مسافرت بی خطری داشته باشند.

** به همراه داشتن لوازم ضروری

- بیماران دیابتی به ویژه بیمارانی که دیابت نوع یک دارند و وابسته به انسولین هستند، لازم است که دستگاه و نوارهای سنجش قندخون و کتون ادرار را به همراه داشته باشند و با فواصل کمتری قندخون خود را اندازه گیری کنند.

- این دسته از بیماران باید کارت هویت بیماری راکه بیانگر ابتلای فرد به دیابت است، به همراه داشته باشند. این کارت باید حاوی اطلاعاتی مبنی بر نوع درمان و شماره تماس در موارد ضروری و اورژانسی باشد.

- بیماران دیابتی که دارو مصرف می کنند باید به اندازه کافی دارو به همراه داشته باشند و آن را در جاهای مختلف مانند جیب، خودرو و چمدان قرار دهند تا به راحتی در دسترس باشد.

- در هنگام سفر درصورت افزایش فعالیت بدنی ممکن است قندخون کاهش یابد. همچنین نشستن طولانی مدت و عدم فعالیت در مسافرت ممکن است سبب افزایش قندخون شود.

بنابراین بیماران دیابتی باید در مسافرت به طور مرتب قندخون خود را اندازه گیری کنند.

** نکات قابل توجه درمورد نحوه نگهداری انسولین

- انسولین را تا یک ماه در دمای طبیعی اتاق می توان نگه داری کرد بنابراین در سفر به مناطق معتدل نیازی به نگه داری انسولین در یخچال نیست اما اگر بیماران دیابتی به مناطق سردسیر و یا گرمسیر سفر می کنند باید توجه داشته باشند که از یخ زدگی و یا قرار گرفتن انسولین در دمای بالا جلوگیری کنند.

- شیشه انسولین نباید در معرض نور مستقیم آفتاب قرار گیرد. بنابراین باید از قرار دادن آن در پشت شیشه عقب اتومبیل یا کنار پنجره خودداری شود و به طور کلی بهتر است انسولین در تاریکی نگه داری شود.

- انسولین شفاف (کریستال) در صورت فساد کدر می شود و انسولین شیری رنگ (ان پی اچ) یکنواختی خود را از دست می دهد و به صورت دانه دانه به دیواره شیشه می چسبد و اگر در معرض نور خورشید قرار گرفته باشد، رنگ آن قهوه ای می شود. درچنین مواردی نباید از آن استفاده کرد.

** حرکات ورزشی مناسب دیابتی ها در سفر

- برای پیشگیری از لخته شدن خون در پاها طی مسافرت به دلیل نشستن طولانی مدت روی صندلی خودرو، قطار یا هواپیما لازم است بیماران دیابتی هر نیم ساعت یک بار حداقل چند دقیقه قدم راه بروند.

- این دسته از بیماران در هنگام نشستن می توانند از ورزش های کششی پاها و حرکات چرخشی مچ پا و انگشتان استفاده کنند. این حرکات به افزایش جریان خون در پاها کمک می کند.

- بیماران دیابتی باید توجه داشته باشند که از پابرهنه راه رفتن پرهیز کنند، اگر پوستی خشک دارند، از کرم مرطوب کننده استفاده کنند و مرتب سلامت پاهای خود را از نظر تغییر رنگ پوست، زخم یا تورم مورد بررسی قرار دهند.

- به طور کلی بیماران مبتلا به دیابت در صورت بروز هر نوع مشکلی باید به پزشک مراجعه و از درمان های خودسرانه پرهیز کنند.