باید با ابزار هنر مفاهیم قرآن را ترویج دهیم

جلسه ۶۴ کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی ترویجی قرآنی امروز یک‌شنبه (۸مردادماه) در سالن جلسات غدیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با دستور جلسه بررسی اجرایی‌سازی دستور مقام معظم رهبری با موضوع «مسجد پایگاه محوری قرآن» برگزار شد.

به گزارش ایسنا، علیرضا معاف -معاون قرآن و عترت- در ابتدای این‌ نشست با بیان چند خبر خوب قرآنی اظهار کرد: برنامه «محفل۲» ‌با همت صدا و سیما و سایر مجموعه‌های قرآنی همکار کلید خورده است. به گفته مدیر شبکه سه دلیل موفقیت این ‌برنامه حضور جبهه قرآنی در میدان عمل بوده است از این رو امیدواریم در قسمت دوم این برنامه هم شاهد کمک‌های جامعه قرآنی باشیم.

وی با اشاره به واکنش به موقع جامعه قرآنی به موضوع هتک حرمت به قرآن در سوئد و دانمارک یادآور شد: خوشبختانه واکنش‌ها به این موضوع سریع و هوشمندانه بود و با حضور خوب جامعه قرآنی در مقابل سفارت سوئد پاسخ جامعه قرآنی به این هتک حرمت کامل شد. همچنین با آغاز ایام محرم در هیات‌های مذهبی نیز واکنش عزاداران حسینی نسبت به این هتک حرمت بازتاب‌های خوبی را به همراه داشت و میزان انزجار مردم از این اتفاق را نشان داد.

معاون قرآن و عترت خاطرنشان کرد: در طول یک ماه گذشته دو جلسه از سلسله نشست‌های حکمرانی قرآنی برگزار شده است که سعی داریم از اعضای دولت در این جلسات حضور پیدا کنند تا جدای از موضوع نظریه که به آن پرداخته می‌شود به اینکه چگونه دولت می‌تواند حکمرانی قرآن را عملیاتی کند نیز بپردازیم که بهادری جهرمی سخنگوی دولت اولین میهمان ما از دولت بودند.

معاف از برگزاری کنگره «اندیشه‌های قرآنی رهبر معظم انقلاب» در پاییز خبر داد و گفت: این کنگره نباید حاکمیتی و دولتی باشد بلکه باید حوزوی و دانشگاهی برگزار شود، این اتفاق مهم در آبان برگزار می‌شود.

وی افزود: در انجمن خادمان قرآن کریم نیز ۳۰۰خادمان قرآن کریم داریم که ۳۷نفر آنها فوت کردند اما از میان باقی خادمان ۱۹۰نفر به صورت حضوری و برخط در نشست‌های هفته‌های گذشته حضور پیدا کردند تا برای هر بخش کارگروهی تشکیل شود که به ترتیب در کارگروه مدیریت امور قرآنی آقایان سرابی‌پورمعین، کارگروه تحقیق و پژوهش حجت‌الاسلام بی‌آزار شیرازی و آقای مستوفی، امور هنری آقایان افشاری و صالح مدرسه‌ای، در کارگروه قاریان حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم دولابی و بحرالعلوم و در بخش ناشران و محصولات رسانه‌ای آقایان سجادی و توکلی به عنوان رئیس و دبیر کارگروه انتخاب شدند.

معاون قرآن و عترت با تشکر از شهرداری تهران به دلیل برگزاری جشنواره قرآنی آرمان شهرداری بیان کرد: هفته گذشته اختتامیه این جشنواره در برج ‌میلاد برگزار شد.

معاف در ادامه از راه‌اندازی مجمع قاریان جوان و نوجوان به همت سازمان اوقاف و امور خیریه در جهت تربیت قاریان خبر داد.

وی اظهار کرد: قبل از اربعین، امسال سه قاری ممتاز مصری را در ایران خواهیم داشت تا به برپایی جلسات قرآنی بپردازیم. همچنین کنگره بانوان قرآن‌پژوه با همکاری وزرات علوم، تحقیقات و فناوری راه‌اندازی و در سالروز  مبعث حضرت رسول اکرم(ص) برگزار می‌شود.

معاون قرآن و عترت گفت:راه‌اندازی مرکز ملی ترجمه قرآن کریم  با هماهنگی حجت‌الاسلام خسروپناه و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دبیرخانه شورای عالی توسعه فرهنگ قرآنی در حال پیگیری است.

معاف با اشاره به برنامه‌ریزی حضور وزرا و شخصیت‌های بین‌المللی برای نمایشگاه قرآن سال آینده بیان کرد: با جلسات متمرکزی آغاز شده است و در تلاش هستیم تا سال آینده پنج وزیر در بخش بین‌الملل نمایشگاه قرآن حضور پیدا کنند.

وی ابراز کرد: انجمن ملی خادمان صحیفه سجادیه ثبت نهایی شد، همچنین به دنبال برپایی جشنواره فیلم‌ کوتاه قرآنی هم هستیم که دبیر آن آقای صالح مدرسه‌ای خواهند بود، از این رو هماهنگی‌هایی با سازمان سینمایی صورت گرفته است.

در بخش دوم این نشست دستور جلسه بررسی اجرایی‌سازی دستور مقام معظم رهبری با موضوع «مسجد پایگاه محوری قرآن» مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفت.

معاون قرآن و عترت در ابتدای این دستور جلسه گفت: کانون‌های فرهنگی هنری مساجد و سازمان بسیج‌ در این خصوص طرح داده‌اند که باید مسجد و خانه‌ها را مجددا به پایگاه قرآنی تبدیل کنیم.

"به گزارش ایسنا، علیرضا معاف -معاون قرآن و عترت- در ابتدای این‌ نشست با بیان چند خبر خوب قرآنی اظهار کرد: برنامه «محفل۲» ‌با همت صدا و سیما و سایر مجموعه‌های قرآنی همکار کلید خورده است"از این رو برگزاری مسابقات قرآن و اذان بین مساجد پیگیری شده و در حد پیشنهاد است.

در ادامه، کمال‌الدین خداداده - دبیر ستاد کانون‌های فرهنگی هنری مساجد- با بیان اینکه مهم‌ترین عملیات فرهنگی مسجد، قرآن است، گفت: اگر مساجد را به پایگاه قرآن تبدیل کنیم توفیقات زیادی در تربیت نیروی مومن و مجاهد انقلابی خواهیم داشت.

وی‌ادامه داد: یکی ‌از معضلات اصلی ما در آغاز کار این بود که مساجد ما آمادگی کار قرآنی را دارند اما مربی قرآنی مورد نیاز را نداریم، افرادی که در «طرح تربیت مربی بشری» در معاونت قرآن و عترت پیگیری می‌شود قرار است مربیان پس از آموزش در مساجد محل خود جذب شوند.

در بخش دیگری از این جلسه، مهدی مقدم - سرپرست معاونت فرهنگی کانون‌های مساجد کشور- با بیان اینکه محور کار ما باید تلاوت دسته جمعی باشد، اظهار کرد: در کنار تلاوت باید آموزش مقدماتی تا حرفه‌ای را داشته باشیم، موضوع توجه به معانی آیات، حفظ و مسابقات قرآنی بین مساجد نیز مدنظر است.

وی افزود: آنجه ما به آن رسیده‌ایم رونق بخشیدن به تلاوت دسته‌جمعی است، به همین منظور از ۳۰۰۰ مسجد پرسش شد که مانع برگزاری جلسات تلاوت در مساجد شما چیست و پاسخ نبودن قاری برای حضور در مساجد است، از این رو با اتحادیه موسسات قرآنی تفاهم‌نامه‌ای درحال انعقاد است که این مهم اتفاق بیافتد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی شجاع - مدیرکل ارتباطات و هماهنگی امور قرآن و عترت- در بخش دیگری از این جلسه با بیان اینکه آنچه رهبر معظم انقلاب در مورد مسجد پایگاه قرآنی فرمودند نمونه الگوی جلساتی است که رهبری در مسجد کرامت مشهد پیش از انقلاب راه‌اندازی کردند، اظهار کرد: به نظر می‌رسد که نباید محصور در جمع‌خوانی شویم باید محتواهایی متناسب با نیازهای روز جامعه را تلاوت و تفسیر شود.

وی ادامه داد: ۳۵۰موضوع ملی مذهبی در آستان مقدس رضوی از سال‌ها پیش از قرآن استخراج شده است که متناسب با نیازهای جامعه است و در حال حاضر هر روز قاریان در صحن‌های مختلف برهمین اساس قرائت می‌کنند.

در بخش دیگری از این جلسه، میکائیل باقری -مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش- با بیان اینکه ۳۰۰۰ مدرسه در کنار مسجد است، گفت: این مساجد تنها در برگزاری نماز به مدارس کمک می‌کنند. این در حالی است که زنگ قرآن را هم می‌توان به داخل مساجد برد. ۸۰۰ مرکز دارالقرآن کریم در داخل کشور داریم که نیمی از آنها در جوار مسجد است که می‌توان از ظرفیت آنها در جهت تامین اساتید مورد نیاز مساجد استفاده‌ کرد.

سیدمحمد جواد آل احمد - دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی- در بخش دیگری از این جلسه بیان کرد: امام جماعت مسجد باید مرکز ثقل فعالیت‌های قرآنی باشد و شهرداری‌ها، کانون‌های مساجد، دارالقرآن‌ها و... باید در کنار هم هم‌افزا باشند. کانون‌های فرهنگی هنری مساجد و بسیج هم می‌توانند در کنار هم کار کنند و از موازی کاری پرهیز کنند، همچنین مردمی بودن این کار و اداره مردمی آن هم مهم است، البته هیات امنا نیز باید هماهنگی لازم را در این مسیر داشته باشند.

در بخش دیگری از این نشست حمید مجیدی مهر -رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف- اظهار کرد: باید موضوع مسجد پایگاه قآنی فازبندی و کار پیچیده نشود، البته از تجربه دیگران در فاز عملیاتی می‌توان استفاده کرد، وقتی اسم ‌مسجد می‌آید نهادهای زیادی درگیر مسجد هستند و اعتقاد بنده این است که حلقه اصلی باید امام جماعت باشد که اگر همراه باشد اتفاقات خوبی می‌افتد.

در واقع باید بین امام ‌جماعت و قاریان ارتباطات خوبی برقرار شود.

محمدرضا پورمعین -مدیرعامل انجمن خادمان قرآن جمهوری اسلامی ایران- در ادامه این جلسه تاکید کرد: تلاوت و استماع بیان رهبری بود نه تلاوت دسته‌جمعی، کار تلاوت دسته جمعی بسیار سخت است. حتما برای اجرای این طرح باید یک نگاه آزمایشی به چند مسجد داشته باشید که پایلوت شوند، در حال حاضر چندتا مسجد داریم که تلاوت نور دارند، همچنین معلمان قرآن در مدارس داریم که می‌توانند در مساجد محله خود حضور پیدا کنند.

وی ادامه داد: پشتیبانی مالی از قاریان هم یک ضرورت است و کانون مساجد، مدارس، شهرداری‌ها و حتی خیرین می‌توان برای این کار بهره برد. پاکستان کشور اول در تربیت حافظان قرآن است که تماما این حافظان در مساجد آموزش دیده‌اند.

در بخش دیگری از این جلسه، رضا سلامت پناه -دبیر مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی- بیان کرد: بسیج مستضعفین یک طرحی برای قرآن در مساجد را برنامه‌ریزی کرده که هسته‌های اصلی قرآنی را هم مشخص و پیش نویس اصلی این ‌طرح هم تدوین شده است.

محمد انجم شعاع -مدیرعامل اتحادیه و موسسات و تشکل‌های قرآن و عترت- در بخش دیگری از این نشست یادآور شد: فرمایش رهبر معظم انقلاب در هماهنگی بسیج و کانون‌های فرهنگی مساجد بسیار مهم است و هر دو مجموعه از ما تقاضای مربی داشته‌اند و هر دو نیز تفاهم‌نامه با می‌خواهند اما به نظر می‌رسد باید متولی این‌ کار را مشخص کرد. از طرفی دیگر تهران را هم می‌توان پایلوت این طرح کرد زیرا رهبر انقلاب هم بر روی این موضوع تاکید داشتند.

حجت‌الاسلام والمسلمین حسین سلیمانی -عضو حقیقی کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی ترویجی قرآنی- با بیان اینکه یک نفر باید مسئول اجرای این طرح باشد، ابراز کرد: در مورد هیات امنا مساجد تما باید یک ‌فرد ‌قرآنی در این جمع حاضر باشد، همچنین نمونه مسجد طراز هم باید مشخص شود، برای نمونه در موضوع ترتیل‌خوانی رهبر معظم انقلاب بر روی حرم حضرت معصومه(س) درمورد ترتیل خوانی تاکید داشتند و این حرم مقدس الگو شد. از طرفی دیگر کار باید مردمی پیش برود و سازمانی و ابلاغیه‌ای کار جلو نخواهد رفت.

در بخش دیگری از این جلسه حسین سلیمانی -رئیس کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی ترویجی قرآنی- نیز گفت: در مورد مسجد باید به بیان رهبری در مورد ویژگی‌های مسجد رجوع کنیم، رهبری مسجد را همه چیز می‌دانند.

"که در طول سال است، تلاش ما باید این باشد که موضوع قرآن و عترت را در پویش‌های چند میلیونی رونق بدهیم"همچنین مردمی شدن این اتفاق هم مهم است، راه‌پیمایی غدیر با حضور مردمی رقم خورد پس می‌توان در محلات هم شکل کوچک شده این اتفاق را رقم زد و مردمی کار جلو برد.

محمدمهدی اسماعیلی -وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی- در بخش دیگری از این جلسه با بیان اینکه دستور جلسه‌های کمیسیون با یک عقب‌ماندگی روبرو شده است، گفت: باید هرماه تا اطلاع ثانوی یک جلسه کمیسیون را داشته باشیم، از این رو سه‌شنبه‌های اول هرماه را می‌توانیم برای این ‌کمیسیون و رسیدگی به دستور جلسات انتخاب کنیم.

وی ادامه داد: از صفات دولت صفت قرآنی بودن است که باید جا بیفتد، از این رو گزارشی از فعالیت‌های قرآنی در دولت مطرح خواهیم‌ کرد. این فعالیت‌های قرآنی باید ارائه شود تا دولت هم نسبت به این موضوعات قرآنی آگاهی پیدا کند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یادآور شد: تبصره ۹ بنده «ه» مربوط به فعالیت‌های قرآنی است، از این رو از آقای سیدمحمد هاشمی معاون حقوقی، امور مجلس و استان‌ها خواسته‌ایم یک کارگروه با حضور مسئولین ده دستگاه ایجاد کنند تا در مورد کارهای قرآنی اتفاقات‌ خوبی را شاهد باشیم. مباشران اصلی هم‌ جریان‌های مردمی است و وظیفه ما تنها نظارت و تسهیل‌گری است، البته تاکید بر روی موسسات قرآنی را همچنان داریم و آقای انجم شعاع باید چتر خود را بازتر کرده و همکاری با ستاد بیشتر شود.

اسماعیلی با بیان اینکه «مساجد پایگاه محوری قرآن» مهم است ، افزود: باید با یک آیین‌نامه کوتاه موضوعات پیرامون این مطالبه رهبری را بررسی کنیم. بسیاری از فعالیت‌های مهم قبل از انقلاب براساس مطالبه رهبری رقم خورده است و ایشان پیش از انقلاب در ‌مسجد کرامت به همین شکل کار را شروع کرده بودند.

وی افزود: برای اجرای این طرح باید ستاد یک کارگروه تشکیل بدهد و بسیج، سازمان اوقاف، سازمان تبلیغات اسلامی‌ و ... در آن کارگروه حضور داشته باشند که از کارهای موازی جلوگیری شود، برگزاری قرآن در مساجد نیازمند یک‌ کارگروه است تا کار جدی و روبه جلو ‌اتفاق بیافتد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: برگزاری مسابقات بین مساجد در اذان و قرآن تصویب شده و هرجایی رویدادهای مهم و جدید در این حوزه خلق کردیم برکات بیشتری خواهد داشت.

اسماعیلی با اشاره به ظرفیت آموزش و پروش خاطرنشان کرد: از این مهم نباید غافل شویم، ۱۶هزار دانش‌آموز که آینده‌ساز ما هستند در مدارس بوده و باید کار آموزش و محتوایی برای آنها داشته باشیم.

وی ادامه داد: برای ایام مناسبتی سال مثل محرم، صفر، ربیع الال و ...

که در طول سال است، تلاش ما باید این باشد که موضوع قرآن و عترت را در پویش‌های چند میلیونی رونق بدهیم. همچنین حضور سه قاری مصری درکشور زمینه خوبی برای حضور چندهزار نفری مردم در مجالس قرآن فراهم می‌کند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: رایحه دل انگیز قرآن باید به عنوان نقطه قوتی برای ما باشد. جامعه ما جامعه آماده‌ای است و ‌برنامه‌ محفل نشان داد ما در امر قرآن کم‌کاری می‌کنیم. کدام خانواده ما وقتی وارد خانه جدید می‌شوند ابتدا قرآن نمی‌برند، کدام سفره عقد ما بدون قرآن است، تولد و مرگ ما با قرآن درگیر است و درست است اینها عادت ما شده اما برگرفته از اعتقادات ما است.

اسماعیلی بیان کرد: از ابزارهای هنری مثل فیلم، هنرهای تجسمی و کتاب باید کار قرآنی را ترویج دهیم. مساله قرآن باید به مساله اول حوزه فرهنگی هنری کشور تبدیل شود، البته در همین راستا برای همه دستگاه‌ها تکالیف قرآنی پیش‌بینی شده و آماده طرح و تصویب در دولت است.

در بخش پایانی این جلسه حجت‌الاسلام خسروپناه -دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی- با بیان اینکه وقتی نام مساجد ذکر می‌شود باید این مسجد را کمی بزرگ‌تر دید، گفت: مسجد می‌تواند نمازخانه‌ها ‌را هم شامل شود، خیلی از ادارت ما نمازخانه دارند و وقتی توسعه قرآن منظور است باید حسینیه‌ها، نمازخانه‌ها و هیات‌ها را مدنظر قرار دهیم.

وی ادامه داد: وقتی از فعالیت قرآنی سخن گفته می‌شود فقط قرائت قرآن نباشد.

"همچنین حضور سه قاری مصری درکشور زمینه خوبی برای حضور چندهزار نفری مردم در مجالس قرآن فراهم می‌کند.وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: رایحه دل انگیز قرآن باید به عنوان نقطه قوتی برای ما باشد"درست است قرائت تأثیرگذار است و مورد ‌استقبال مردم است اما به این بسنده نشود. با توجه به فناوری‌های نوین در حوزه هنر باید به قرآن ظهور و بروز بیشتری بدهیم. تئاتر، فیلم کوتاه، فیلم سینمایی، سریال، هنرهای تجسمی، رمان و موسیقی قرآنی می‌تواند مخاطبین با ذائقه‌های مختلف را به سمت خود جلب کند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه باید با ابزار هنر مفاهیم قرآن را ترویج دهیم، تصریح کرد: اگر جشنواره‌ای پای کار بیاید شاید این مسیر را جهت بدهد. علاوه بر این هرچه دشمنان قرآن تلاش می‌کنند علیه قرآن‌کاری کنند نتیجه عکس می‌شود و به نفع قرآن باز می‌گردد.

در این جلسه برگزاری مسابقات قرآنی، ایجاد کانون‌های قرآنی دانش‌آموزی و اتصال به مسجد محله، اعزام قاریان به محله‌ها و ‌مساجد، لحاظ کردن ویژه برنامه‌های جذاب برای نوجوان، جوان و ‌بزرگسالان، حمایت از برنامه‌های قرآنی خانگی و ایجاد برنامه تلویزیونی مختص مساجد در خصوص‌ قرآن و جریان‌سازی این سبک‌ مطرح شد.

انتهای پیام