بررسی روزنامه‌های صبح تهران؛ یک‌شنبه ۲۳ تیر

روزنامه‌های امروز صبح تهران از باخت تیم قهرمان والیبال ایران ابراز تاسف کرده و در بین مسائل سیاسی به اخباری درباره آمادگی آمریکا برای مذاکرات مستقیم با ایران بر سر مسائل هسته ای، و خبر کار گذاشته شدن شنود در دفتر کار یک نماینده مجلس را با اهمیت دیده اند.

ایران و غرب؛ چشم‌انداز معامله

تیتر و عکس صفحه اول قانون

حمید تهرانی در سرمقاله جهان صنعت نوشته آیا اروپا و آمریکا صف کشیده‌اند تا با رییس‌جمهور بعدی ایران مذاکره کنند؟ نه فقط اتحادیه اروپا که ایالات متحده آمریکا نیز رویکرد جدیدی در پیش گرفته است و خوشبینانه از حصول توافق‌های امیدوارکننده خبر می‌دهند.اما پشت این لفاظی‌ها که معلوم نیست چقدر برد دارد رفتارهای واقعی دیپلماتیک نهفته است.

ایالات متحده و اروپا بارها تاکید کرده‌اند که تصمیم‌گیری درباره پرونده هسته‌ای کشور خارج از اختیارات ریاست‌جمهوری اسلامی ایران است.اگر آنها چنین باوری داشته باشند، می‌دانند که برخی چیزها در این پرونده احتمالا تغییر نخواهد کرد؛ چیزهایی مثل ادامه فعالیت و تحقیقات هسته‌ای ایران، تداوم روند غنی‌سازی، تداوم تولید کیک زرد و نظایر آن.در این صورت مذاکرات به چه موضوع‌هایی معطوف خواهد شد؟

جهان صنعت نوشته: البته احتمال خوشبینانه آن است که روند غنی‌سازی در دوران زمامداری روحانی به مذاکره و معامله گذاشته شود در این صورت ممکن است امتیازهایی که غرب خواهد پرداخت، وجه مصالحه دست کشیدن از غنی‌سازی از سوی ایران باشد. اگر این گره از مذاکرات ایران و غرب گشوده ‌شود سایر گام‌ها می‌تواند متعاقب آن برداشته شود و مانند دومینو، فرو افتادن هر مانع زمینه‌ساز فرو افتادن مانع بعدی می‌شود.

داوود هرمیداس باوند در مقاله‌ای در اعتماد نوشته امریکا به عنوان قدرت هژمون که روابط ویژه با تمام همسایگان اطراف ما دارد، پایگاه‌هایی در کشورهای عربی و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس دارد ونیز پایگاه‌هایی در ترکیه، جمهوری آذربایجان، افغانستان دارد و با روسیه هم تعاملاتی دارد، در عین حال، دارای توان بازدارندگی است و می تواند مانع فرصت‌هایی برای ایران شود.

نویسنده استاد دانشگاه یادآوری کرده: انتقال نفت و گاز منطقه دریای خزر از راه جنوب که راهی کوتاه‌تر و امن‌تر و کم هزینه‌تر بود ولی به دلیل مخالفت امریکا انجام نشد، اگر انجام می‌شد ایران از حق ترانزیت برخوردار و ایجاد کار می‌شد و این کشورهای منطقه دریای خزر وابسته به ایران می‌شدند و جایگاه ژئوپولتیک و ژئواکونومیک ایران افزایش پیدا می‌کرد. انتقال خط ناباکو به ایران که می‌خواست منحصر به روسیه نباشد اما ایران در آن حضوری ندارد. مادامی که ایران مسائلش با امریکا براساس منافع متقابل حل و فصل نشود، کماکان مواجه با این مشکلات در عرصه‌های مختلف است، مانند مساله تحریم‌ها.

نویسنده مقاله اعتماد ضمن اشاره به پیشینه و تجربه حسن روحانی در مورد پرونده هسته ای نوشته: برای خروج از این بن بست و این تنگناها که آثار بسیار زیانباری برای جامعه در عرصه‌های مختلف به ویژه اقتصادی داشته، رسالت ایشان حل معضل است، نه ادامه معضل. چنانچه بعضی‌ها فکر می‌کنند ادامه معضل یک شاهکار سیاسی و دیپلماسی است، در صورتی که چنین نیست.

"انتقال خط ناباکو به ایران که می‌خواست منحصر به روسیه نباشد اما ایران در آن حضوری ندارد"ممکن است به‌صورت مقطعی و کوتاه‌مدت و تاکتیکی درست باشد ولی اگر به عنوان استراتژی ادامه داشته باشد دال بر نارسایی و نابسامانی در سیاست خارجی است.

کشف شنود و مساله امنیت

تیتر و عکس صفحه اول ابتکار

اعتماد در ابتدای گزارشی با اشاره به این که علی مطهری خبر از کشف دستگاه شنود در اتاق کار خود در مجلس داده بحث امنیت فردی را مطرح کرده و از زبان چند حقوقدان و جامعه شناس به تبعات حقوقی و اجتماعی شنودهای بزرگ پرداخته.

کامبیز نوروزی به اعتماد گفته طبق قوانین جاری کشور شنود صوتی یا تصویربرداری مخفی از افراد در هر مکانی که باشند فقط با مجوز مقامات قضایی مجاز است و هر نوع شنودی بدون مجوز قضایی ممنوع است و قضات در مواردی که موضوع کشف جرمی خاص در میان باشد مختار به صدور جواز شنود هستند. طبق قانون هیچ استثنایی برای افراد وجود ندارد و هر مجوزی برای شنود مربوط به یک پرونده خاص جرم و برای مدت محدودی صادر می‌شود.

فریده غیرت حقوقدان به اعتماد گفته طبق قانون اساسی گذاشتن شنود و ورود به محدوده شخصی افراد خلاف قانون است و قانون چنین اجازه‌یی را به هیچ‌کس نداده است. این ممنوعیت بر اساس پیش‌بینی تبعاتی بوده که قانونگذار در نظر گرفته و به زعم من مهم‌ترین اتفاق خلل در امنیت جامعه است که احساس ناامنی، خود به مسائل و مشکلات یک جامعه دامن می‌زند. در سال‌های اخیر شاهد بوده‌ایم که در دادگاه‌ها پرونده‌های زیادی بر مبنای شکسته شدن حریم خصوصی شکل گرفته.

امان‌الله قرایی‌مقدم جامعه‌شناس ابراز عقیده کرده اقدامی مثل «شنود» موجب بی‌اعتمادی در بنیان‌های جامعه می‌شود و بنیان‌های جامعه را متزلزل می‌کند و به خصوص مهم‌ترین بنیان جامعه، سرمایه اجتماعی را متزلزل می‌کند. سرمایه اجتماعی رونق بخش دیگر سرمایه‌های جامعه همچون سرمایه طبیعی و سرمایه تکنولوژیک است.

وضعیت اصول‌گرایان با روحانی

ریحانه طباطبایی در گزارشی در بهار نوشته تا پیش از برگزاری انتخابات، اصول‌گرایان و خصوصا روزنامه کیهان حسن روحانی را اصول‌گرا نمی‌دانستند.

آن‌ها نه‌تنها او را اصول‌گرا نمی‌دانستند، منتقد سرسختش نیز بودند. سیاست‌های هسته‌ای حسن روحانی در دوران مسئولیتش بر شورای امنیتی در رسانه‌های اصول‌گرا مورد نقدی جدی قرار می‌گرفت و این نقد پس از حضور او در انتخابات بیشتر و پررنگ‌تر هم شد. اما ۲۴‌ساعت پس از پیروزی حسن روحانی در انتخابات یازدهم، به ناگهان ورق برگشت.

به نوشته این گزارش جامعه روحانیت مبارز که فراموش کرده بود روحانی حتی عضو شورای مرکزی‌اش است، او را اصول‌گرای عضو جامعه روحانیت مبارز خواند و به همین ترتیب دیگر جریان‌های اصول‌گرایی هم حسن روحانی را اصول‌گرا خواندند. در‌واقع آنان نقش هاشمی‌رفسنجانی را به کل نادیده گرفتند و به‌صراحت نقش اصلاح‌طلبان و سیدمحمد خاتمی را منکر شدند و برعکس آن‌ها را بازنده انتخابات معرفی کردند. روزنامه کیهان در بیشتر سرمقاله‌ها و یادداشت‌هایش اصلاح‌طلبان را بازنده اصلی انتخابات دانست و از پیروزی گفتمان حسن روحانی نوشت.

گزارش بهار ادامه داده این روزنامه بارها به حسن روحانی هشدار داده که مبادا از در دوستی با سیدمحمد خاتمی وارد شود و به اصلاح‌طلبان پر و‌ بال دهد که آن‌ها از سوی مردم مورد غضب واقع شده‌اند.

"چنانچه بعضی‌ها فکر می‌کنند ادامه معضل یک شاهکار سیاسی و دیپلماسی است، در صورتی که چنین نیست"حالا این روزنامه پا فراتر نهاده است و به رییس‌جمهوری منتخب هشدار می‌دهد و برایش شرط می‌گذارد و خط‌و‌نشان می‌کشد. البته چنین هشداری تاوان و مجازات دارد و این تاوان همین توپخانه پرحجم خشم، اهانت، ناسزا و دروغی است که این روزها به‌سوی کیهان شلیک می‌شود.

بهار در عین حال مصاحبه‌ای دارد با حسین مرعشی معاون پیشین رییس جمهور و از قول وی نوشته این تندروها که به روحانی هشدار می‌دهند و یا از وی می‌خواهند که چه کسانی را وارد کابینه‌اش نکند روحانی را نشناخته اند. مگر ممکن است کسانی که رای داده‌اند و کسی را انتخاب کرده‌اند سهمی در کابینه وی نداشته باشند.

بهار در ابتدای مصاحبه‌ای با حسین مرعشی معاون پیشین رییس جمهور نوشته چندی است اصول گرایان خودشان را به در‌ و‌ دیوار می‌زنند تا رییس‌جمهوری منتخب، اصلاح‌طلبان را به کابینه‌اش راه ندهد. اصول‌گرایان تا پیش از انتخابات حسن روحانی را به دلایل مختلف تخریب می‌کردند، چند هفته‌ای پس از پیروزی او در انتخابات بر طبل اصول‌گرا بودن او و پیروزی اصول‌گرایان در انتخابات کوبیدند؛ اما ناگهان در مواجهه به کابینه او عنان اختیار از دست دادند و رییس‌جمهوری منتخب ملت را تهدید می‌کنند که از چه کسانی می‌تواند در کابینه استفاده کند و از چه کسانی خیر.

این عضو حزب کارگزاران به بهار گفته فکر نمی‌کنم الزاما تندروی در کشور آغاز شده باشد. این مبارزه‌ای است که در ظاهر اصول‌گرایان، خصوصا بخش افراطی آن‌ها از دوران تبلیغات برای انتخابات آغاز کرده‌اند.

هرچند نتیجه‌ای از آن نگرفتند، اما نمی‌خواهند رهایش کنند. این افراد امروز سعی می‌کنند از در صلاح‌دید، نصیحت و دوستی با آقای روحانی در بیایند بلکه بتوانند بر ترکیب دولت آینده اثر بگذارند. فکر می‌کنم که اشتباه آن‌ها در این است که نه مردم را شناختند و نه آقای روحانی را.

تیتر و عکس صفحه اول بهار

درخواست تغییر در شیوه پرداخت یارانه نقدی

نوید نماینده در تهران امروز با اشاره به این که آخرین یارانه نقدی‌امروز به حساب خانوارهای ایرانی واریز می شود تا پرونده پرداخت یارانه نقدی توسط این دولت بسته شود. به این ترتیب میزان یارانه نقدی به ازای هر نفر ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان آخرین یارانه‌ای است که دولت محمود احمدی‌نژاد به حساب مردم واریز می‌کند. با واریز یارانه تیرماه میزان یارانه پرداختی به هر ایرانی با احتساب یارانه ۲۸ هزار تومانی نان در سال ۹۱، از ابتدا تاکنون به فراتر از یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسیده است.

به نوشته این مقاله این میزان یارانه نقدی در حالی به خانوار پرداخت شده است که بسیاری از کارشناسان چنین شیوه پرداختی را غیرقانونی تشخیص داده‌اند.

"ممکن است به‌صورت مقطعی و کوتاه‌مدت و تاکتیکی درست باشد ولی اگر به عنوان استراتژی ادامه داشته باشد دال بر نارسایی و نابسامانی در سیاست خارجی است"به روایت دیگر دولت دهم در طول این یک سال کسری منابع پرداخت یارانه‌ها را نه از درآمد آزادسازی حامل‌های انرژی بلکه از منابع غیرقانونی پرداخت کرده‌است. سوال این است که دولت یازدهم هم برای پرداخت یارانه‌های نقدی بر شکستن دیوارهای قانون پا‌فشاری می‌کند یا شیوه و رسم دیگری در پیش می‌گیرد؟

مرتضی افقه در تهران امروز نوشته طرح هدفمندی یارانه‌ها در شرایطی اجرا شد که پیش‌نیازهای لازم و بسترسازی مورد نظر برای اجرایی شدن این قانون هنوز مهیا نشده بود. در ماه‌های پیش از آذر سال ۱۳۸۹ که قانون هدفمندی کلید زده شد و بسیاری از کارشناسان به تبعات اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها، آن هم زمانی که زیرساخت‌های آن فراهم نیست اشاره کردند و در این خصوص هشدار لازم داده شد. اما نمی‌شد جلوی این موج هیجانی را گرفت.

به نوشته این مقاله از همان روزهای اول معلوم بود که دولت علاقه‌ای به نظر کارشناسان ندارد و گام اول را با شیبی بیشتر از حد قانونی آن اجرایی کرد. در عین حال قانون هدفمندی در شرایط نامناسبی آغاز شد.

زیرا از یک جهت فضای اقتصادی کشور نسبت به سال‌های گذشته تورم بیشتری داشت و از سوی دیگر هم فضای سیاسی بخصوص در عرصه خارجی شرایط لازم را نداشت. از سوی دیگر نهاد و سازمان‌ها و شاکله بوروکراسی دولتی کشش و توان لازم برای اجرای چنین قانون عظیمی را نداشت.

تهران امروز نوشته این درست است که براساس قانون هدفمندی باید به بخشی از دهک‌ها یارانه‌های نقدی پرداخت می‌شد اما این قانون بندها و متون دیگری داشت و دولت باید به آن هم عمل می‌کرد. برای مثال دولت باید ۳۰ درصد از درآمد هدفمندی از محل افزایش قیمت حامل‌های انرژی را به تولید اختصاص می‌داد که اگر دولت آن را تمام و کمال پرداخت می‌کرد دیگر یارانه‌های نقدی ۴۵ هزار تومانی نقش مخرب نداشت و اتفاقا موجب رونق و رشد اقتصادی هم می‌شد.

بنگاه مهرورزی و دیدین اینائی رو که...؟

مسعود مرعشی در ستون طنز بهار به جمله ای از احمدی نژاد اشاره کرده که گفته دولت الان محرم اسرار مردم است. از یک دختر که خاطرخواه پسری بود که به آن دسترسی نداشت و از ما کمک می‌خواست تا کاری کنیم همدیگر را ببینند، تا همه‌چیز.»

این طنز نویس بر همین اساس چند نکته را تاکید کرده. اول این که این اواخر آن‌قدر به رییس دولت مظلوممان کم‌توجهی می‌کنیم که ایشان سطح خدماتش از حد «مدیریت جهانی»، به «جور کردن امر خیر» رسیده.

"این ممنوعیت بر اساس پیش‌بینی تبعاتی بوده که قانونگذار در نظر گرفته و به زعم من مهم‌ترین اتفاق خلل در امنیت جامعه است که احساس ناامنی، خود به مسائل و مشکلات یک جامعه دامن می‌زند"دیگر این که آقای احمدی‌نژاد بعد از هشت سال ثابت کرد که «مشکل ما الان موی بچه‌های ما نیست و باید به مسائل «اساسی» جامعه بپردازیم» اساسی ها! چنان اساسی که مو لای درزش نرود.

نکته‌های دیگری که در طنز بهار آمده چنین است: ایشان دارد در راستای طرح «ازدواج آسان» آقای حدادعادل قدم برمی‌دارد. و سرانجام: آقای احمدی‌نژاد، اگر کسی خاطرخواه ما بوده ولی دسترسی نداشته، به ما هم اطلاع بدهید.

کارتون روز

کارتون احسان گنجی، شرق