مناقشه عراق: چرا اربیل اهمیت دارد؟

اربیل یکی از امن‌ترین شهرهای عراق است

آمریکا اخیرا اقدام به حملات هوایی علیه مواضع جهادی های دولت اسلامی (دولت اسلامی عراق و شام سابق) کرد و گفت بخشی از این اقدام برای حفاظت از جان شهروندان آمریکایی در اربیل، مرکز اقلیم کردستان عراق است.

در طول مدتی بیش از ده سال که از مناقشه در عراق می گذرد این شهر پایگاهی برای خارجیان و سازمان های بین المللی بوده است.

اربیل که با کوه ها و پست های بازرسی محاصره شده، جانشین امنی برای بغداد است و هنگامی که به نظر می رسد خشونت ها در سایر نقاط به حد نگران کننده ای رسیده، جاذبه این شهر بیشتر می شود.

بازدیدکنندگان خارجی این شهر، از حدی از آزادی که در سایر نقاط عراق حتی تصور آن را نمی شود کرد برخوردارند. آنان بدون این که ناچار باشند با هزینه زیاد ماموران محافظ مسلح استخدام کنند، آزادانه بین هتل های لوکس و بارهای پر از دود رفت و آمد می کنند.

در این اواخر، اربیل جنبه بین المللی پیدا کرده و بسیاری از کارمندان خارجی شرکت های بین المللی و نهادهای کمک رسانی که حضورشان در عراق میراث مشهود حمله به رهبری آمریکا به این کشور است، در اربیل مستقرند.

ذخایر انرژی دست نخورده کردستان عراق، غول های نفتی را به وسوسه انداخته و این شرکت ها در اربیل دفتر باز کرده اند. این موضوع سبب افزایش قیمت زمین شده و یک منطقه باتلاقی غبارآلود را به یک شهر پر رونق ولی غبارآلودتر تبدیل کرده. منبع این غبار کارهای ساختمانی و نیز وجود بیابان در نزدیکی اربیل است.

تابستان امسال، آمریکا حضور خود در اربیل را بیشتر کرد و به تعداد دیپلمات ها و نیز مشاوران نیروهای ویژه اش در این شهر افزود. آمریکا از اربیل به عنوان یک پایگاه استفاده می کند.

"این موضوع سبب افزایش قیمت زمین شده و یک منطقه باتلاقی غبارآلود را به یک شهر پر رونق ولی غبارآلودتر تبدیل کرده"در زمان اشغال عراق در سال ۲۰۰۳ که نیروهای آمریکایی به نیروهای کرد عراقی برای شکست دادن باقیمانده ارتش صدام حسین ملحق شدند، آمریکا از همین پایگاه استفاده می کرد.

ولی این بار هدف نیروهای آمریکایی، جهادی های دولت اسلامی است که به سرعت برق در شمال عراق در حال پیشروی هستند. با تنها یک ساعت رانندگی به طرف غرب می توان به موصل، بزرگترین شهری که به دست نفرات دولت اسلامی افتاده رسید.

تصرف موصل و شهر ها و دهکده های واقع در استان نینوا سبب هجوم موجی از پناهجویان به اربیل شد. بسیاری از این پناهندگان از اقلیت های مسیحی و ایزدی عراقی هستند که دولت اسلامی آنان را کافر می داند و کردستان عراق پناهگاه امنی برای آنهاست.

آوارگان زیادی وارد اربیل شده‌اند

برای ساکنان اربیل، این روزها زمان بسیار دشواری است. کردها کشوری که بتوانند آن را متعلق به خودشان بدانند، ندارند ولی اربیل را پایتخت خودشان می دانند. با توجه به نزدیک شدن نیروهای دولت اسلامی به دروازه های شهر، کردها ممکن است هر چه را که ساخته اند از دست بدهند.

نواز خوشناو، یک مشاور امنیتی در اربیل در مورد جو عمومی شهر می گوید مردم مرددند، گاهی حس دلیری و شجاعت می کنند و دقیقه ای بعد اضطراب و نگرانی به آنان دست می دهد.

ولی او می افزاید بیشتر مردم فکر نمی کنند دولت اسلامی بتواند حلقه دفاعی کردها را درهم بشکند اگر چه عده کمی روحیه خود را باخته اند: "آنها فکر می کنند جهادی های دولت اسلامی زنان آنها را دزدیده و مردها را گردن خواهند زد ولی در حالی که عده ای، برای فرار آماده هستند، بقیه حاضرند زنان را به کوهستان بفرستند و خودشان در خیابان ها بجنگند."

در حالی که انتظار نمی رود شهر سقوط کند، این نگرانی وجود دارد که طرفداران دولت اسلامی یا عوامل آنها موفق شوند داخل اربیل را هدف حمله قرار دهند. همچنین احتمال هجوم موج تازه آوارگان، مردم این شهر را نگران می کند.

پیشمرگه‌ها در چندین جبهه با داعش در حال جنگ هستند

ساکنان اربیل از تراکم پناهندگان در بخش مسیحی نشین اربیل سخن می گویند. شماری از تازه واردین در مدارس و کلیساها پناه گرفته اند. بقیه در خیابان ها چادر زده اند. در منطقه ای که ویلاهای گرانقیمت و بارهایی که پاتوق خارجیان است، قرار دارد، یک چنین تضادی تکان دهنده است.

آقای خوشناو، می گوید: "حالا مسیحی های فقیر از دهکده هایشان به جایی رفته اند که مخصوص پولدارها و کسانی است که می خواهند مشروب بنوشند و به کلوب های شبانه سر بزنند.

"منبع این غبار کارهای ساختمانی و نیز وجود بیابان در نزدیکی اربیل است.تابستان امسال، آمریکا حضور خود در اربیل را بیشتر کرد و به تعداد دیپلمات ها و نیز مشاوران نیروهای ویژه اش در این شهر افزود"آنها آنجا در خیابان ها نشسته اند. این کار، غیرانسانی است."

وی اضافه می کند که خانواده های محلی برای پناهندگان، آشپزخانه های موقت درست کرده اند ولی با نزدیک تر شدن نیروهای دولت اسلامی، این خانواده ها نمی دانند آیا باید به نیکوکاری خود ادامه دهند یا مواد خوراکی را برای مصرف خودشان ذخیره کنند. آقای خوشناو می گوید: "اینجا مسئله اخلاق مطرح می شود. خیلی دشوار است."

یک بازرگان مسیحی عراقی در اربیل که نمی خواهد نامش ذکر شود می گوید بیشتر کارگران خارجی در شهر خواهند ماند. به عقیده او اگر چه شایعات در باره رخنه نفرات دولت اسلامی زیاد است صحت هیچکدام ثابت نشده است.

وی اضافه می کند: "دولت اسلامی قصد نابود کردن همه چیز را دارد ولی این کار آسان نیست.

آنچه را که کردها ساخته اند نمی شود یک روزه از بین برد."

این بازرگان می گوید خبر مداخله نظامی آمریکا موجب آرامش خاطر شده ولی در دراز مدت باید کشورهای بیشتری از جنگ علیه دولت اسلامی پشتیبانی کنند: "ما باید یک راه حل دائمی داشته باشیم، یک حمایت بین المللی."