قتل وولیچ؛ حمله‌ای که مدتها بیم آن می‌رفت

با قداره در خیابان به انتقام حضور نظامیان غربی در کشورهای اسلامی

خبر کشته شدن فردی در جنوب شرق لندن با ضربات چاقو و ساطور در روز روشن، بسیاری را در بریتانیا در بهت و حیرت فرو برد، اما این حمله دقیقا همان خطری بود که مقامات امنیتی مدتها نگرانش بودند.

پس از وقوع این حادثه، فیلمی از ماجرای این حمله منتشر شد که در آن، مردی با دست‌های خون‌آلود و ساطوری در دست می‌گفت این حمله کار او بوده چون سربازان بریتانیایی هر روز مسلمانان را می‌کشند.

نخست وزیر بریتانیا که با دریافت خبر این حمله، سفر خود به فرانسه را نیمه تمام گذاشته و به لندن بازگشته بود، روز پنجشنبه ریاست جلسه کمیته واکنش سریع کبرا را که در این باره تشکیل شد برعهده داشت.

اگر همانطور که مقامات ارشد دولت تایید کرده‌اند، مقتول یکی از اعضای نیروهای مسلح بریتانیا باشد، انگیزه آن را می‌توان در بطن ایدئولوژی خشونت‌بار القاعده یا دست‌کم تفسیرهایی یافت که پیروان القاعده در بریتانیا و کشورهای غربی از این ایدئولوژی دارند.

ذهنیت "جهادی‌های" خشونت‌ورز را عوامل متعددی شکل می‌دهد اما هسته اصلی آن را یک عامل مشخص تشکیل می‌دهد: حضور نیروهای غربی در کشورهای اسلامی.

اسلام‌گرایانی که صرفا به جهاد سیاسی معتقد هستند وقتی به حضور غرب در دنیای اسلام اشاره می‌کنند منظورشان آلودگی فرهنگی است؛ نماد آن هم تصویر خوانندگان غربی با لباسهای باز است که با امواج ماهواره‌ای به تمام دنیا فرستاده می‌شود.

ما این سرباز بریتانیایی را کشتیم؛ چشم در برابر چشم

اما برای اسلام‌گرایان جهادی اصل قضیه حضور سربازان غربی است؛ اساس چارچوب اعتقادی آنها این است که این سربازان، صرف نظر اینکه به چه کاری گماشته شده‌اند یا اینکه طبق چه قانون بین‌المللی فعالیت می‌کنند، "دشمنان اسلام" هستند.

این ایدئولوژی اغلب با تصاویر هولناکی از درد و رنج زنان و کودکان تایید می‌شود. هدف از انتشار این تصاویر شعله‌ور کردن آتش خشم و القای حس بی‌عدالتی، آنهم از آن نوع بی‌عدالتی هایی است که مردم را به این نتیجه برساند که باید کاری صورت دهند.

البته بسیاری از آنهایی که این بی‌عدالتی را حس می‌کنند با آن به شیوه‌ای صلح‌آمیز مقابله می‌کنند.

اما تروریسم یعنی اینکه احساس بی‌عدالتی به سکوی پرشی برای پشتک‌واروی ذهنی تبدیل شود، برای اینکه فرد تصور کند خشونت کور عدالت می‌آورد.

بلال عبدالله، پزشک عراقی که در سال ۲۰۰۷ سعی کرد در فرودگاه‌های لندن و گلاسکو بمب بگذارد، در محاکمه‌اش به‌وضوح و روشنی توضیح داد که چرا به تندروی روی آورده است. او در شرح دلایل خود گفت که آمریکا و بریتانیا به‌جای اینکه مردم سرزمینش را از شر دیکتاتور رها کنند دست به کشتار آنها زده‌اند.

اسلام‌گرایان تندرو بارها در بریتانیا به سربازانی که در افغانستان خدمت کرده‌اند اعتراض کرده‌اند. معروفترین اینگونه اعتراض‌ها به سال ۲۰۰۹ باز می‌گردد که سازمانی که فعالیتش اکنون ممنوع شده مراسم جشن ازگشت "هنگ سلطنتی انگلیکن" در شهر لوتون را برهم زد.

مشکل سازمان‌های امنیتی این است که تشخیص دهند چه کسانی صرفا ابراز نارضایتی می‌کنند و چه کسانی واقعا در مسیری قرار دارند که ممکن است تهدیدی برای امنیت عمومی محسوب شوند.

البته مشکل این سازمان‌ها اکنون حادتر از قبل است زیرا طراحان عملیاتی از این دست بیش‌از‌پیش به شکلی انفرادی کار می‌کنند بی آنکه آنچه از فرماندهی القاعده باقی مانده به آنها خط بدهد.

درگیری ماموران پلیس با تجمع اعتراضی علیه مسلمانان در وولیچ

این افراد به سلاح ایدئولوژی مجهز شده‌اند، بنابراین انتظاری که از آنها می‌رود این است که تا می‌توانند کار وحشتناک‌تری انجام دهند.

از نظر سازمان‌های ضدتروریسم، عملیات مبارزه با تروریست‌ها از شناسایی "منافع فردی" شروع می‌شود، اما در نهایت به این ختم می‌شود که آیا این افراد خطرناک هستند یا نه.

خشم ناشی از حضور نظامی در کشورهای دیگر هم محرک عملیات تروریستی است و هم دائما در مرکز پیگردهای ضدتروریستی قرار دارد.

در سال ۲۰۰۷، تحقیقات مشترک پلیس و ام‌آی-۵ - سازمان امنیت داخلی بریتانیا - به دستگیری مردی در برمینگام منتهی شد که قصد ربودن یک سرباز بریتانیایی را داشت.

فرانک گاردنر خبرنگار امور امنیتی بی‌بی‌سی:

برای نیروهای امنیتی الویت اصلی این است که بفهمند آیا این حمله انفرادی بوده یا بخشی از توطئه‌ای گسترده‌تر -احتمالا از سوی القاعده- است.

دو نفری که متهم به این قتل هستند از صحنه جنایت فرار نکردند و در بازداشت هستند بنابراین احتمال دسترسی به سرنخ‌ها زیاد است.

بازپرس‌ها می‌خواهند بدانند انگیزه این دو نفر چه بوده و آنها دقیقا چه اطلاعاتی دارند.

حتی اگر این یک اقدام فردی و غیرسازمانی باشد به اندازه کافی نگران‌کننده هست، اما ام‌آی-۵ و واحد ضدتروریست پلیس متروپولیتن نگران هستند که این بخشی از یک عملیات وسیع و برنامه‌ریزی‌شده باشد.

پرویزخان، که به حبس ابد محکوم شده، می‌خواست به تقلید از جهادی‎‌های عراقی سر این سرباز را قطع کند و فیلم آن را در اینترنت بگذارد.

در کشورهای دیگر هم می‌توان ترور نظامیان را دید. مثلا در حادثه تیراندازی در فورت‌هود آمریکا در سال ۲۰۰۹.

یک سرگرد ارتش که تحت تاثیر یک روحانی القاعده بود ۱۳ نظامی دیگر را هدف تیراندازی قرار داد و به قتل رساند.

در بریتانیا هم اخیرا اعضای دو گروه که قصد داشتند نظامیان را هدف حمله قرار دهند زندانی شدند.

توجیه اصلی این افراد یا گروهها این است که ارتش، جنگ را به سرزمینهای اسلامی برده و آنها می خواهند جنگ را به آغازکنندگانش برگردانند.

"ما باید مثل خودشان با آنها بجنگیم، چشم در برابر چشم، دندان در برابر دندان" این جملات فردی بود که ساطور به‌دست و با دست‌های آغشته به خون و با لهجه لندنی بعد از قتل در خیابانی در وولیچ به زبان آورد و رهگذری از آن فیلم گرفت.

این فرد در ادامه گفت "من از زنانی که این صحنه را دیدند عذرخواهی می‌کنم اما در سرزمین ما هم زنان ما این صحنه‌ها را می‌بینند."

.