توافق ترکمنستان برای صادرات گاز از طریق ایران به عراق

با ورود فصل سرما و آغاز مشکلات صادرات گاز ایران به عراق به خاطر کسری داخلی، عشق‌آباد و بغداد پروتکل قرارداد صادرات گاز را امضا کردند.

وزارت خارجه ترکمنستان روز پنج‌شنبه ۱۸ آبان با انتشار بیانیه‌ای در سایت خود اعلام کرد بر اساس توافقی که در جریان سفر هیات عراقی به رهبری زیاد علی فاضل وزیر برق این کشور به عشق‌آباد در روز چهارشنبه به دست آمده، ترکمنستان در قالب قرارداد سوآپ (معاوضه) گاز، سالانه ۹ میلیارد متر مکعب گاز تحویل ایران خواهد داد تا در استان‌های شمالی کشور استفاده شود و ایران نیز به همین میزان گاز خود را تحویل عراق خواهد داد.

پیشتر ترکمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر سوآپ گاز با ایران به توافق رسیده بودند و پارسال حدود یک میلیارد متر مکعب گاز ترکمنستان تحویل ایران شد و ایران نیز به همین میزان گاز تحویل جمهوری آذربایجان داد.

در مورد سوآپ گازی ترکمنستان به جمهوری آذربایجان، ایران ۱۵ درصد از گاز را به عنوان حق سوآپ دریافت می‌کند، اما درباره سوآپ گاز ترکمنستان به عراق هنوز اطلاع‌رسانی نشده است.

ایران طی زمستان سال‌های گذشته همواره با کسری گاز مواجه بوده و صادرات گازش به عراق و ترکیه با اخلال مواجه شده است. از طرفی عراق نیز به خاطر تحریم‌های آمریکا پول برق و گاز وارداتی از ایران را با دینار عراق در حساب جمهوری اسلامی در بانک تجارت عراق واریز می‌کند و جمهوری اسلامی تنها قادر به استفاده از این منابع برای واردات کالا از خود عراق است.

خبرگزاری رسمی دولت ایران، ایرنا، خرداد امسال از بدهی ۱۰ میلیارد دلاری عراق به جمهوری اسلامی خبر داد و گفت این مبالغ برای واردات کالا از عراق استفاده خواهد شد. مردادماه نیز نخست‌وزیر عراق اعلام کرد ۱.۸ میلیارد دلار از این بدهی تسویه شده است.

با این‌حال آمارهای گمرک ایران نشان نمی‌دهد که چنین حجمی از واردات کالا از عراق داشته است. به نظر می‌رسد در صورت صحت موضوع، کالاهای دیگر کشورها از طریق عراق به ایران دوباره صادر شده است.

ترکمنستان از ابتدای سال ۲۰۱۷ به خاطر تعلل چندساله ایران در پرداخت بدهی گازی خود به ترکمنستان، فروش گاز به ایران را متوقف و به دیوان دادرسی بین‌المللی شکایت کرد.

این دادگاه در نهایت ایران را به پرداخت ۲ میلیارد دلار جریمه محکوم کرد.

جواد اوجی وزیر نفت ایران آبان امسال اعلام کرد که ایران تصمیم به پرداخت بدهی گاز ترکمنستان گرفته و واردات گاز از ایران کشور را دوباره آغاز خواهد کرد.

هنوز ترکمنستان دریافت بدهی ایران را تایید نکرده و نگفته است آیا مایل به از سرگیری صادرات گاز به ایران است یا نه، اما از سال گذشته قرارداد سوآپ گاز با ایران برای تحویل به جمهوری آذربایجان اجرایی شده است.