تحقق اهداف پیش‌بینی شده در افق ۱۴۰۴ در گرو افزایش دو برابری سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی است

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، بیست و چهارمین نمایشگاه دستاورد‌های پژوهش، فناوری و فن بازار با حضور روح الله دهقانی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهور، محمدعلی زلفی گل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در مصلای بزرگ امام خمینی تهران گشایش یافت.

دهقانی در آیین افتتاح این رویداد با اشاره به تصویب شیوه‌نامه اجرایی ماده ۱۳ قانون جهش تولید دانش‌بنیان عنوان کرد: شیوه نامه اجرایی بند سیزدهم قانون جهش تولید دانش‌بنیان که به لطف پیگیری مجدانه شورای راهبری فناوری‌ها و محصولات دانش‌بنیان در ششم آذرماه امسال تصویب شد، ظرفیت بسیار خوبی را برای استفاده دانشگاه‌های توانمند از اعتبار مالیاتی برای افزایش کیفیت و کمیت طرح‌های تحقیق و توسعه فراهم می‌کند.

وی با اشاره به امضای توافق‌نامه همکاری معاونت علمی و وزارت علوم با محوریت اجرای ماده‌های ۱۱ و ۱۳ قانون جهش تولید دانش‌بنیان گفت: بر اساس توافق‌نامه‌ای که امروز با وزیر علوم منعقد شد، عملیاتی کردن بند سیزدهم قانون جهش تولید دانش‌بنیان در دستور کار قرار گرفت.

دهقانی با اشاره به این‌که براساس توافق‌نامه همکاری یادشده، به میزان دو هزار میلیارد تومان از هزینه‌های تحقیق و توسعه پوشش داده می‌شود، افزود: بر اساس این توافق‌نامه، زمینه‌های همکاری و تسهیل گری در جهت جلب همکاری صنایع در راستای عقد حداقل دو هزار میلیارد تومان قرارداد تحقیق و توسعه بین صنایع و دانشگاه‌های کشور در سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ حمایت خواهد شد.

رییس بنیاد ملی نخبگان با بیان این‌که یکی از مبدأ‌های شکل‌گیری شرکت‌های دانش بنیان و پژوهش‌های فناوری‌محور، دانشگاه‌ها هستند، تصریح کرد: امیدوارم با خون تازه‌ای که به واسطه اجرای این بند از قانون جهش تولید دانش‌بنیان به شریان تحقیق و پژوهش کشور جاری می‌شود، سال آینده شاهد پویایی بسیار بیش‌تر در حوزه پژوهش‌های علمی باشیم. پژوهش، کاشتن و برنامه‌ریزی برای آینده است و امیدوارم بذر‌هایی که امروز در عرصه پژوهش کاشته می‌شوند، بتوانند سال‌های آینده نهال‌های پربار فناوری و ارزش افزوده را حاصل کنند.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهور با اشاره به این‌که هزینه‌کرد کشور‌ها در تحقیق و توسعه، کاربردی‌سازی پژوهش‌ها و توسعه فناوری، از مهم‌ترین معیار‌های توسعه است، افزود: اگرچه میزان تولید علم، به عنوان یکی از شاخص‌های مهم و اساسی در رشد کشور‌ها به شمار می‌رود، اما سرانه سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه موضوع بسیار مهمی است که کم‌تر بدان توجه شده است. این در حالی است که در اسناد بالادستی و فرمایشات مقام معظم رهبری، مؤکدا به موضوع تحقیق و توسعه، توجه و تأکید شده و در سیاست‌های ابلاغی رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی میزان ۴ درصد پیش‌بینی شده، اما اکنون در بهترین حالت این عدد از ۸ دهم درصد فراتر نمی‌رود.

دهقانی به سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی در برخی کشور‌ها اشاره کرده و گفت: سرانه تحقیق و توسعه کشور‌هایی مثل آمریکا نسبت به تولید ناخالص داخلی ۳.۱۲ درصد، چین ۲.۲۳ درصد، ژاپن ۲.۲۳ درصد، آلمان ۳.۲ و کره جنوبی ۴.۷ درصد است.

وی در ادامه بر اهمیت رشد سرمایه گذاری بخش خصوصی در بخش تحقیق و توسعه تاکید کرد و افزود: متاسفانه درایران برخلاف رویه دنیا، دو سوم هزینه‌های تحقیق و توسعه دولتی و یک سوم مربوط به بخش خصوصی می‌شود درحالی که در دنیا دو سوم هزینه‌های تحقیق و توسعه توسط کسب و کار‌ها و بخش خصوصی تامین می‌شود؛ بنابراین در سرمایه‌گذاری روی تحقیق و توسعه عقب هستیم و تنها در صورتی که میزان سرمایه گذاری در این عرصه را به بالای یک و نیم درصد افزایش دهیم، ممکن است به هدف پیش بینی شده در افق ۱۴۰۴ برسیم.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهور تاکید کرد: یکی از معیار‌های مهم رشد که فراتر از تولید مقاله و تعداد دانشجو است بحث هزینه‌های تحقیق و توسعه بالاخص در حوزه‌های فناورانه است. در واقع سرانه تحقیق و توسعه در هر کشور یکی از شاخص‌های اندازه‌گیری رشد علمی در کشور‌ها است و این که به صرف کاهش تعداد مقالات در برخی رشته‌ها در سال‌های اخیر تصور کنیم که رشد علمی کشور کاهش پیدا کرده است، قطعاً یک اشتباه راهبردی است.

دهقانی ادامه داد: دانشجویان و استادان ما اگر در سال‌های اخیر مثلا اگر ١٠ مقاله منتشر می‌کردند در حال حاضر دو مقاله منتشر و ٨ مقاله دیگر را به فناوری و پتنت تبدیل می‌کنند که ماحصل آن را در همین نمایشگاه نیز شاهد هستیم.

وی با اعلام اینکه نسبت به سال گذشته درخواست حمایت اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه ۴٠٠ درصد رشد پیدا کرده است، گفت: در بند ١٣ قانون جهش تولید دانش بنیان به صراحت برنامه ریزی شده که صنعت و شرکت‌های دانش بنیان اعتبار مالیاتی خود را در دانشگاه‌ها هزینه کنند و با پیگیری‌های انجام شده، شیوه نامه عملیاتی کردن این بند قانون، ۶ آذرماه مصوب و ابلاغ شد.

دهقانی ادامه داد: امکان ارسال درخواست برای استفاده از اعتبار مالیاتی در تمام فصول سال و تامین ٢٠ درصدی هزینه‌های سربار دانشگاه‌ها را از ویژگی‌های این توافقنامه است و براساس این همکاری مشترک، ملاک پذیرش تحقیق و توسعه‌ای بودن تاییدیه رییس دانشگاه کافی است و برای هزینه‌های بدون سند نیز پیش بینی شده که رییس دانشگاه تصمیم گیری کند.