کیانوش‌راد: مهمترین پیام انتخابات، کند شدن تیغ ردصلاحیت‌ها بود

۱۳۹۵/۱/۱۱

انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در شرایطی برگزار شد که اصلاح طلبان به رغم ردصلاحیت گسترده توانستند طی ائتلاف با جریان حامی دولت و اعتدالیون اکثریت کرسی‌های بهارستان دهم را بدون احتساب نتایج دوره دوم انتخابات از آن خود کنند. طبعا چنین نتیجه پیام‌هایی در عرصه سیاست داخلی و مشخصا آینده بهارستان خواهد داشت که محمد کیانوش راد یکی از نمایندگان اصلاح طلب دوره ششم مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گوی نوروزی به تحلیل و نقد آن می‌پردازد.

کیانوش راد می‌گوید که «مهم‌ترین پیام این انتخابات را باید در کند شدن تیغ ردصلاحیت‌های شورای نگهبان دانست.»

او در عین حال نیز حمایت مردم از اصلاح طلبان در انتخابات را چنین توصیف کرد که «به دلیل اعتمادی که نسبت به رهبران جنبش اصلاح طلبی داشتند به این لیست رای دادند.» این عضو حزب مشارکت که اعتقاد بر بهبود شرایط در مجلس دهم دارد، آریش سیاسی مجلس را نیز تحلیل کرده و به این نتیجه اشاره دارد که «جدایی که میان افراطی و معتدلان اصولگرایان وجود دارد طبعا به بروز تحولات جدید در مجلس بعدی منجر خواهد شد. جناح تندرو بدون شک به اعمال فشار بیشتر و اتهام زنی به معتدلان اصولگرا مبادرت خواهد کرد و روش جداگانه خود را در مجلس خواهند داشت.»

به گفته او، «جناح تندرو بخشی از ناکامی در عدم همراهی افرادی مثل آقای لاریجانی می‌داند و بدین ترتیب در موضع بی‌تفاوتی یا حتی مخالفت و لجاجت با آقای لاریجانی برخورد خواهند کرد. بدین ترتیب می‌توان شانس آقای عارف را از آقای لاریجانی برای ریاست دوره دهم مجلس شورای اسلامی بیشتر دانست.»

متن این گفت‌وگو را با هم می‌خوانیم:

از نظر شما مهم‌ترین پیام انتخابات برای عرصه سیاست داخلی چه بود و از نظر شما فکر می‌کنید این انتخابات چه تاثیری بر فضا عمومی کشور در سال ۹۵ داشته باشد؟

من فکر می‌کنم که صرف نظر از اثبات راه حمایت از دولت اعتدال گرای روحانی و علاقه مردم به پذیرش رویکرد اصلاحی در جامعه، مهم‌ترین پیام این انتخابات را باید در کند شدن تیغ ردصلاحیت‌های شورای نگهبان دانست. البته متاسفانه در گذشته هنگامی که شورای نگهبان برخی چهر‌ها را ردصلاحیت می‌کرد مورد اقبال بیشتر مردم قرار می‌گرفت ولی در این دوره چنان روش‌های حذفی به لایه‌های سوم و چهارم جریان اصلاح طلبی رسید که مردم تنها راه را پاسخ به جریان فکری اصلاحات دانستند.

در این دوره مردم حداقل در حوزه تهران به تمامی اعضای لیست اصلاح طلبان رای دادند.

"حجم بالای طرح سوالات، استیضاح‌ها و همچنین موضع گیری‌های تند در صحن علنی مجلس نشان دهنده همین مساله بود"ارزیابی شما از این حمایت مردم آن هم در شرایطی که برخی نامزدهای حاضر در لیستی ائتلافی اصلاح طلب موسوم به لیست امید برای مردم شناخته شده نبود و این احتمال می‌رفت که برخی از چنین افرادی در انتخابات حمایت نکنند؟

همان طوری که شما اشاره داشتید مردم در حالی از لیست اصلاح طلبان در انتخابات حمایت کردند که بسیاری از افراد در این لیست را نمی‌شناختند ولی به دلیل اعتمادی که نسبت به رهبران جنبش اصلاح طلبی داشتند به این لیست رای دادند. نتیجه‌ای که از این انتخابات باید مخالفان مردم بیاموزند تمکین در برابر رای مردم در تمامی عرصه‌های جمهوری اسلامی و مطابق قانون اساسی کشور است.

اصولگرایان نتوانستند به نتیجه مطلوب در انتخابات ۹۲ و ۹۴ برسند. شما فکر می‌کنید راه حل این معادله چیست که این جریان بتواند برای انتخابات بعدی خودش را آماده کند؟

اصولگرایان راهی جز تعیین و تکلیف خودش برای پذیرش رای مردم نخواهند داشت و کلید هرگونه بازسازی در جریان اصولگرایی معطوف به اعلام نظر نسبت به واقعی دانستن رای و نظر مردم در تمامی ارکان اجرایی و نهادهای انتصابی جمهوری اسلامی است.

یکی از مشکلات اصلی دولت در دو سال ابتدایی عمرش، مانع تراشی مجلس نهم بود. حجم بالای طرح سوالات، استیضاح‌ها و همچنین موضع گیری‌های تند در صحن علنی مجلس نشان دهنده همین مساله بود. فکر می‌کنید در مجلس بعدی این فرصت برای دولت فراهم است که وعده‌های باقی مانده خود را محقق کند؟

مجلس شورای اسلامی و نمایندگان آن نه ابزار بی‌اراده دولت‌ها و نه رقیب سرسخت و متعصب آنان هستند بلکه مجلس و نمایندگان آن می‌بایست با عطف نظر به منافع ملی و مصلحت مردم و خواست اکثریت شهروندان جمهوری اسلامی به تدوین قانون و نظارت بر اجرای آن اهتمام ورزند.

در واقع مجلس نماینده روح جمعی جامعه ایران است که البته اکثریت آن باید بتوانند مطاببق با خواست اکثریت مردم برنامه‌ها را اجرا و با دادن فرصت به اقلیت در درون مجلس و درون جامعه به طرح نقادی از اکثریت مبادرت ورزند. به تعبیری نظام مردم سالارانه حقیقی نظامی است که در آن اکثریت اجازه اجرای برنامه و اقلیت امکان نقد و مخالفت با اکثریت را داشته باشند.

شما مجلس بعدی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ خیلی از چهره‌های سیاسی اعتقاد بر آن دارند که مجلس دهم به مراتب کارآمد‌تر و متعادل‌تر از مجلس نهم بوده و این مساله در تلطیف فضای عمومی کشور تاثیر به سزایی خواهد داشت.

مجلس دهم مجلسی همراه با رفتار تعاملی با دولت خواهد بود و احتمالا تنش‌های جدی و اساسی در مجلس دهم کمتر خواهد بود.

شما فکر می‌کنید که آرایش سیاسی مجلس آینده چگونه است. آیا مانند مجلس نهم اصولگرایان دچار انشقاق خواهند شد یا طیف متحدی برابر اصلاح طلبان هستند؟

جدایی که میان افراطی و معتدلان اصولگرایان وجود دارد طبعا به بروز تحولات جدید در مجلس بعدی منجر خواهد شد. جناح تندرو بدون شک به اعمال فشار بیشتر و اتهام زنی به معتدلان اصولگرا مبادرت خواهد کرد و روش جداگانه خود را در مجلس خواهند داشت.

یعنی این جدایی در مجلس دهم نیز ادامه خواهد داشت؟ اگر قائل به چنین جدایی باشیم قطعا اضلاع سیاسی بیشتری در مجلس شکل خواهد گرفت.

تحقق اتحاد میان اصولگرایان به دلیل سست بودن مبانی بعضا نظری و عموما عملی در کوتاه مدت انتظار دور از دست است ولی در بلند مدت مجموعه اعتدالی از همراهی بیشتری با یکدیگر برخوردار خواهند شد و به یک وحدت در آینده خواهند رسید.

شما موضوع ریاست مجلس در دوره دهم را چگونه پیش بینی می‌کنید؟ برخی معتقد هستند که همچنان لاریجانی رییس مجلس بود و در مقابل این فرضیه نیز مطرح است که محمدرضا عارف کاندیدای اصلی و جدی ریاست مجلس است.

باید صبر کنیم تا دیگر نمایندگان مجلس در دوره دوم انتخابات مشخص شوند که در آن صورت با اطلاع دقیق از وزن سیاسی مجلس می‌توان پیش بینی نزدیک تری از رییس مجلس آینده مجلس شورای اسلامی ارائه کرد. با این حال من تصور می‌کنم که فضا برای توجه بیشتر به آقای محمدرضا عارف رای اول تهران در انتخابات برای ریاست مجلس دهم بیشتر شده است.

فکر می‌کنید چه شرایطی باعث شده تا فضا به نفع آقای عارف باشد؟ این مساله به حذف جریان تندرو برمی گردد یا منحصر به شرایط کنونی جامعه بعد از انتخابات است؟

جناح تندرو بخشی از ناکامی در عدم همراهی افرادی مثل آقای لاریجانی می‌داند و بدین ترتیب در موضع بی‌تفاوتی یا حتی مخالفت و لجاجت با آقای لاریجانی برخورد خواهند کرد.

بدین ترتیب می‌توان شانس آقای عارف را از آقای لاریجانی برای ریاست دوره دهم مجلس شورای اسلامی بیشتر دانست.