کوهستان در عین زیبایی اما سرکش و خطرناک

گذر از تنوع خلقت طبیعت در پهنه‌ای دلنواز و پر از هیجان و سرسبزی وجود همگان را به وجد آورده و شکوه زیبایی را به ارمغان می‌آورد.

رشته کوه‌های کنار یکدیگر و ابر‌های به هم پیوسته و تابش نور خورشید، بر سرسبزی طبیعت، جلوه‌هایی از زیبایی خلقت را ترسیم می‌کند؛ برخی وقت‌ها تنها نشستن کنار یک رودخانه لذت بخش است، گاهی قدم زدن در کوهستان و بازدید از طبعیت زیبا، و آدمی را از چنین خلقتی به وجد می‌آورد.

جایی که آسمان لاجوردی پیدا و حرکت ابر‌ها را می‌توان نشانه گرفت و قدم زدن در این طبیعت زیبا، گویی زمان را برایتان متوقف می‌کند و شوق و عشقی ناخودآگاه، شما را به جلو می‌راند که در هوایی سالم و طبعیت زیبا کمی قدم بزنید تا خستگی دو ساعت رانندگی از تن بیرون رود.

کوهنوردی یکی از جذاب‌ترین رشته‌های ورزشی است؛ کوهستان، اما با حادثه عجین شده است، که بدون برخورداری از دانش، آگاهی لازم و تجهیزات مورد نیاز می‌تواند حوادث خطرناکی را برای کوهنورد رقم بزند.

طبیعت و کوهستان برخلاف ظاهر آرام، یک باطن بسیار خشن دارد

سرپرست یکی از باشگاه‌های کوهنوردی در چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه برای برگزاری یک برنامه کوهنوردی باید یکسری ملزومات مدنظر قرار بگیرد، گفت: حادثه جزئی از کوهستان است و این مسئله تنها مختص گروه‌های بدون مجوز نیست و امکان دارد حادثه برای کوهنوردان و طبیعت‌گردانی در تمامی گروه‌ها رخ دهد، نمی‌توان گفت که کوهنوردان از خطر مصون هستند.

رنجبر می‌گوید: قبل از آغاز برنامه کوهیپمایی، سرپرست و مسئول فنی گروه باید خطرات احتمالی را پیش‌بینی کند، در مسیر حرکت دقت نظر کافی داشته باشیم تا حادثه‌ای برای هیچ‌کدام از کوهنوردان رخ ندهد، قبل از آغاز برنامه تمامی شرکت‌کنندگان در جلسه معارفه حضور پیدا کنند و حتما این افراد باید دارای بیمه ورزشی و رضایت‌نامه باشند.

طبیعت و کوهستان برخلاف ظاهر آرام، یک باطن خشن دارد؛ مسئول فنی گروه کوهنوردی باید تجربه کافی برای هدایت گروه داشته باشند و اعضا نیز باید طبق دستورات این مسئول در مسیر حرکت کنند؛ سرپرستان تیم‌های کوهنوردی باید قبل از آغاز برنامه، اعضای تیم را توجیه کنند؛ گاهی مشاهده می‌شود که یکی از اعضا برای گرفتن عکس از تیم فاصله می‌گیرد و به‌علت بی‌توجهی به اطراف دچار حادثه می‌شود، افراد باید با دقت کامل تیم را همراهی کنند.

به گفته رنجبر، کوهنوردی از نظر سختی دسته‌بندی می‌شوند و افراد مبتدی می‌توانند در برنامه‌های سبک کوهپیمایی شرکت کنند، افرادی که تجربه لازم برای کوهنوردی را نداشته باشند، نباید در برنامه‌های سنگین شرکت کنند، زیرا به‌جای لذت بردن از برنامه، دچار زدگی می‌شوند.

او می‌گوید: لوازم و تجهیزات مورد نیاز برای کوهنوردی بسیار گرانقیمت است، استفاده از لوازم کوهنوردی غیراستاندارد موجب آسیب به کوهنورد می‌شود، عموما برای خرید تجهیزات حمایت مالی از کوهنوردان حرفه‌ای انجام نمی‌شود.

 کوهنوردی و کوهپیمایی، ۲ مقوله جداگانه است

به هر فعالیتی در کوهستان که احتیاج به هیچ‌گونه ابزار فنی نداشته باشد، کوهپیمایی می‌گوییم. اما کوهنوردی ورزشی است که به ابزار فنی برای فرود یا صعود احتیاج دارد.

در کوهنوردی، نخستین اشتباه شاید آخرین اشتباه باشد و مستقیم جان ورزشکار را نشانه می‌رود.

براساس طرح درسی که فدراسیون کوهنوردی آماده کرده است و آموزش می‌دهد، کوهنوردی ۳ اصل مهم دارد؛ نخستین اصل، «ایمنی» است که به فراگرفتن دانش کوهپیمایی و کوهنوردی و زندگی در طبیعت و استفاده از تجارب متخصصان این رشته می‌پردازد.

اصل دوم، دوباره ایمنی است که استفاده از لوازم استاندارد و مناسب در هر برنامه کوهنوردی را معرفی می‌کند. اینکه در زمستان برای صعود چه لوازمی احتیاج است و در تابستان چه لوازمی را باید با خود داشته باشیم.

در نهایت اصل سوم که دوباره همان ایمنی مطرح می‌شود و استفاده به موقع از اطلاعات ودانشی است که درباره کوهنوردی فرا گرفته‌ایم و اینکه از لوازم در چه زمان و شرایطی استفاده کنیم. این ۳ اصل تأکید مهم بر ایمنی دارد. در نتیجه، رعایت ایمنی مهم‌ترین اصل در این رشته جذاب ورزشی است.

کمین خطر در کوهـستان

کوهنوردان عموما به‌علت خطراتی که کوهستان آن‌ها را تهدید می‌کند، در معرض خطر هستند، اما گاهی یک حادثه کوهنورد را به کام مرگ می‌کشاند، در چندماه اخیر چند حادثه در کوهستان‌های چهارمحال و بختیاری رخ داد که در نهایت چند کوهنورد جان خود را از دست داند و چند کوهنورد نیز دچار آسیب‌های جدی شدند.

در شبکه‌های اجتماعی به‌صورت مداوم شاهد تبلیغات گسترده گروه‌های کوهنوردی و طبیعت‌گردی هستیم، گاهی عکس‌های منتشر شده از این برنامه‌ها در طبیعت بکر و زیبا، هر بیننده‌ای را وسوسه می‌کند تا در این برنامه‌ها شرکت کند، اما شاید در بسیاری از مواقع افراد متوجه نباشند که برای شرکت در این برنامه‌ها باید از نظر جسمی، آمادگی لازم را داشته و حداقل‌های مورد نیاز برای کوهپیمایی را فرا گرفته باشند.

هشدار‌های متعددی برای جلوگیری از فعالیت غیرمجاز گروه‌های کوهنوردی و طبیعت‌گردی صادر شده است، اما به‌نظر می‌رسد این کار چندان سودمند نیست و در عمل نمی‌توان جلوی فعالیت این گروه‌ها را گرفت، زیرا این گروه‌ها با تبلیغ در فضای مجازی اقدام به ثبت‌نام از اعضا کرده و سپس برنامه خود را اجرا می‌کنند و در نهایت می‌توان گفت که این افراد به‌صورت دوستانه به دل طبیعت و کوه زده‌اند و کسی نمی‌تواند برای آن‌ها محدودیت ایجاد کند.

افزایش قارچ‌گونه گروه‌های غیرمجاز طبیعت‌گردی و کوهنوردی در چهارمحال و بختیاری در حال تبدیل شدن به یک چالش بزرگ است، این افراد علاوه بر آسیب به طبیعت بکر، جان افرادی که در برنامه‌های آن‌ها شرکت می‌کنند را به خطر می‌اندازند، حوادث اخیر کوهستان در استان، شاهدی بر این ادعا است.

 نخستین اشتباه شاید آخرین اشتباه باشد

مدیر عامل جمعیت هلال احمر استان چهارمحال و بختیاری گفت: امسال ۵ نفر بر اثر سقوط در کوهستان جان خود را از دست دادند.

آقای کیانی می‌گوید: امدادگران کوهستان از ابتدای امسال تا کنون ۳۸ مورد عملیات امداد و نجات کوهستان انجام داده اند؛ در این عملیات‌ها ۵۶ نفر حادثه دیده و ۱۹ نفر مصدوم بودند؛ ۳۳ نفر به صورت سرپایی درمان شدند.

بیشتر بخوانید

• امدادرسانی شش گروه عملیاتی هلال احمر به حوادث کوهستانی در چهارمحال و بختیاری

تشکیل گروه‌های شخصی برای کوهنوردی فوق‌العاده خطرآفرین است

سرپرست باشگاه کوهنوردی در چهارمحال و بختیاری گفت: کوهستان‌های این استان جزو بهترین کوهستان‌های کشور برای کوهنوردی و کوهپیمایی است، اما این کوهستان‌ها می‌تواند برای افرادی که بدون آگاهی برای کوهنوردی به آن‌ها وارد می‌شوند، خطرآفرین باشد.

سجاد حیدری می‌گوید: در حال حاضر افزون بر ۲۰۰ باشگاه کوهنوردی در چهارمحال و بختیاری در حال فعالیت هستند که فعالیت بسیاری از این باشگاه‌ها غیرقانونی است، زیرا مجوز‌های لازم را نگرفته اند.

به گفته او، عموما در گروه‌های شخصی کوهنوردی مسائل فنی برای کوهپیمایی در نظر گرفته نمی‌شود، حوادثی که برای کوهنوردان ایجاد می‌شود، مربوط به گروه‌های شخصی است، تیم‌های کوهنوردی باید قبل از حرکت مسائل فنی متعددی از جمله آب و هوا، شرایط منطقه، آشنایی به کمک‌های اولیه، حوادث احتمالی و مسائل ایمنی را مدنظر قرار دهند.

کوهستان زیبایی‌های منحصر به‌فردی دارد، اما در کنار این زیبایی، خطرات بسیاری کوهنوردان را تهدید می‌کند، قطعا در برنامه‌های کوهنوردی باید سلامت اعضا مورد توجه سرپرست و مسئول فنی قرار بگیرد.

محلی برای کمپ و اسکان کوهنوردان در صورت بروز آسیب‌دیدگی و ارتفاع‌زدگی اعضا پیش‌بینی شود، عموما در کوهستان امکان مواجهه با ریزش کوه، حیوانات وحشی، روبرو شدن با شکاف‌های عمیق، بارندگی و ...

" کوهنوردی و کوهپیمایی، ۲ مقوله جداگانه است به هر فعالیتی در کوهستان که احتیاج به هیچ‌گونه ابزار فنی نداشته باشد، کوهپیمایی می‌گوییم"وجود دارد، بنابراین باید آمادگی لازم برای این حوادث وجود داشته باشد، کوهنوردان باید تجهیزات و لباس مناسب به‌همراه داشته باشند. یک امدادگر آشنا به کمک‌های اولیه با تیم همراه باشد، کوهنوردان حرفه‌ای نباید دچار غرور شوند، زیرا این مسئله موجب می‌شود تا کوهنورد در معرض خطر قرار بگیرد؛ عموما کوهنوردان مبتدی نکات ایمنی را رعایت می‌کنند.

در تیم‌های کوهنوردی باید از افراد باتجربه برای هدایت تیم استفاده کرد، یک سرپرست و مسئول فنی به‌تن‌هایی امکان کنترل تمامی اعضا را ندارد، افراد قبل از شرکت در برنامه باید بیمه ورزشی داشته باشند و اگر داروی خاصی مصرف می‌کنند، ضمن همراه داشتن دارو باید این موضوع را به سرپرست گروه اعلام کنند.

در برنامه‌های کوهنوردی باید همنوردان مراقب یکدیگر باشند، افراد قبل از اقدام به کوهنوردی آموزش‌های لازم را ببیند، افراد نباید از گروه جدا شوند، زیرا موجب حادثه خواهد شد، تشکیل گروه‌های شخصی برای کوهنوردی فوق‌العاده خطرآفرین است.

افراد به‌هیچ عنوان نباید به‌تنهایی به ارتفاعات صعود کنند، زیرا در صورت بروز حادثه کسی نمی‌تواند به آن‌ها کمک کند.

علاقمندان کوهپیمایی به گروه‌های دارای مجوز اعتماد کنند

رئیس هیات کوهنوردی چهارمحال و بختیاری گفت: در حال حاضر بین ۳۵ تا ۴۰ باشگاه کوهنوردی در استان دارای مجوز رسمی فعالیت هستند و افراد برای شرکت در برنامه‌های کوهپیمایی تنها به گروه‌های دارای مجوز اعتماد کنند تا در صورت بروز حادثه بتوان از آن‌ها حمایت لازم را انجام داد.

فرهاد بهمنی در خصوص حادثه رخ داده برای یک بانوی کوهنورد در چهارمحال و بختیاری که منجر به فوت این بانو شد، گفت: گروهی که این بانوی کوهنورد در برنامه آن دچار حادثه شد، فاقد مجوز‌های قانونی بود، چند حادثه مشابه برای تعدادی از کوهنوردان در این استان در چند وقت اخیر رخ داده است.

بهمنی گفت: باشگاه‌های کوهنوردی می‌توانند مجوز برگزاری دوره‌های آموزشی کوهنوردی را دریافت کنندپارسال هزار و ۵۱۲ نفر در چهارمحال و بختیاری در دوره‌های آموزشی کوهنوردی شرکت کردند و فدراسیون برای آن‌ها گواهینامه صادر کرد.

او می‌گوید: نمی‌توان جلوی فعالیت‌های گروه‌های شخصی کوهنوردی در استان را گرفت، این افراد به‌صورت دوستانه اقدام به کوهپیمایی می‌کنند.

عموما باشگاه‌های کوهنوردی دارای تجهیزات کوهنوردی و صخره‌نوردی هستند، اما نمی‌توان برای خرید تجهیزات به کوهنوردان تسهیلات پرداخت کرد، استفاده از تجهیزات استاندارد ضریب سلامتی کوهنورد را بالا می‌برد.