ولیعهد سابق اردن به بی‌ثبات کردن کشور با همدستی «سرویس اطلاعاتی بیگانه» متهم شد

معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه اردن روز یکشنبه ۱۵ فروردین بازداشت خانگی شاهزاده حمزه بن‌ حسین، ولیعهد پیشین و برادر ناتنی پادشاه، را به ظن تلاش برای «اخلال در امنیت ملی» تایید کرد و از وجود «سرویس اطلاعاتی بیگانه» در پشت پرده این تلاش خبر داد.

ایمن صفدی در یک نشست خبری ویژه در امان، پایتخت اردن، گفت: نهادهای اطلاعاتی و امنیتی این کشور تماس‌هایی را با عوامل اطلاعاتی بیگانه که موضوع آن تعیین «زمان مناسب» برای عملی کردن تلاش برای بی‌ثبات کردن اردن بود، ردگیری کرده‌اند.

او افزود که «سرویس اطلاعاتی یک کشور بیگانه» به همسر شاهزاده حمزه پیشنهاد خارج کردن او از اردن، با تدارک دیدن یک فروند هواپیمای اختصاصی را داده بود.

شاهزاده حمزه بن‌حسین، برادر ناتنی ملک عبدالله دوم و فرزند ملک حسین، پادشاه فقید اردن از ملکه نور، شنبه شب با انتشار دو ویدئو به زبان‌های انگلیسی و عربی، از «بازداشت خانگی» خود در دربار اردن خبر داد.

ولیعهد سابق اردن در این ویدئوها گفت که خبر بازداشت خانگی‌ خود را از زبان رئیس ستاد کل ارتش اردن که صبح شنبه به دیدار او آمد، دریافت کرد و این مقام ارشد نظامی اردن همچنین از او خواست که از هرگونه تماس و ملاقات با افراد دیگر خودداری کند.

او افزود: تنها چیزی که او در مورد دلیل این دستور می‌داند این است که شخص او «مسئول نابسامانی‌های سال‌های اخیر در اردن نیست» و او نیست که «فاسد است». اشاره تلویحی وی ظاهرا به دوران سلطنت ملک عبدالله دوم و نحوه حکومتمداری برادر ناتنی و بزرگش بود.

اردن در این مرحله از واژه «کودتا» برای توصیف رویدادهای منجر به بازداشت خانگی شاهزاده حمزه خودداری کرده و معاون نخست‌وزیر و سایر مقامات و رسانه‌های آن کشور، عبارت کوشش برای «بی‌ثبات کردن» مملکت را تکرار کرده‌اند.

روزنامه واشینگتن پست که شنبه شب ابتدا خبر رویدادهای اردن را منتشر کرد، آن را «طرحی برای برانداختن حکومت ملک عبدالله دوم» خوانده بود.

اردن تایید کرده که شماری از افراد مرتبط با شاهزاده حمزه بازداشت شده و بازجویی شده‌اند اما تاکید دارد که «هیچ‌یک از آن‌ها، در حال حاضر یا در گذشته، جزو نیروهای نظامی ارتش سلطنتی اردن نبوده است».

ایمن صفدی در این ارتباط از بازداشت حسین بن‌زید و باسِم عَوَضَ‌الله، دو فرد مرتبط با شاهزاده حمزه نام برد و گفت روی هم رفته شانزده تن دیگر در آخر هفته بازداشت شدند که همراه با شاهزاده حمزه به دستگاه قضایی اردن تحویل خواهند شد.

معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه اردن افزود که موضوع بازداشت شاهزاده حمزه و افراد دیگر، مسئله‌ای آنی و غافلگیرکننده نبود بلکه در نتیجه یک تحقیقات طولانی صورت گرفت زیرا «آن‌ها از مرحله برنامه‎‌ریزی عبور کرده و وارد مراحل دیگر، برای تعیین موعد عملی کردن نیت خود می‌شدند».

ایمن صفدی گفت، رئیس ستاد کل ارتش از شاهزاده حمزه خواسته بود از فعالیت‌هایی که به اردن ضربه می‌زند، دوری کند اما او «بی‌‌اعتنایی کرده» و خود و افرادش به ارسال پیام به «جناح‌های خارجی» ادامه دادند.

در مورد وضعیت همسر شاهزاده حمزه گزارشی منتشر نشده است. امیر حمزه، که هفته گذشته ۴۱ ساله شد، سال ۲۰۱۲ با ازدواجی که با تایید پادشاه برگزار شد، با بسمه بنی‌احمد، دختر یک بازرگان نامدار اردنی ساکن کانادا، ازدواج کرد و آیین عروسی آن‌ها در دربار و با حضور ملکه مادر «نور» برگزار شد.

هر چند اردن نام کشور بیگانه‌ای که «پشت پرده» این رویدادهاست را ذکر نکرده، اما رسانه‌های اسرائیل در گزارش‌های متعدد خود، به عربستان سعودی و امارات متحده عربی اشاره کرده‌اند.

ملکه «نور»، مادر آمریکایی‌الاصل شاهزاده حمزه، که در آمریکا زندگی می‌کند، روز یکشنبه در نخستین واکنش به بازداشت پسرش، در صفحه توئیتر خود نوشت که برای روشن شدن حقیقت و زدودن «اتهامات ناصواب»، دعا می‌کند.

رویدادهای دربار اردن که امری غیرعادی محسوب می‌شود، با آیین‌های یکصدمین سالروز تشکیل کشور اردن و تقویت سلطنت خاندان هاشمی بر این سرزمین، همزمان شده است.

روز یکشنبه نشست ویژه و مشترکی از سوی مجلس سنا و مجلس نمایندگان در امان برای ابراز همبستگی با ملک عبدالله بن‌حسین، پادشاه اردن هاشمی برگزار شد که در آن روسای مجالس و نمایندگان، هر گونه کوشش برای «بی‌ثباتی» کشور را قویا نکوهش کردند.

رادیو و تلویزیون اردن نشست خبری معاون نخست‌وزیر و آیین‌های دیگر در همبستگی با پادشاه را به صورت مستقیم پخش کرد و بسیاری از روزنامه‌های اردن روز یکشنبه با عناوین درشت، با ملک عبدالله دوم، ابراز «بیعت» کرده و تلاش‌های بی‌ثبات‌کننده را مذموم دانسته و آن را نکوهش کردند.

هر چند اردن نام کشور بیگانه‌ای که «پشت پرده» این رویدادهاست را ذکر نکرده، اما رسانه‌های اسرائیل در گزارش‌های متعدد خود، به عربستان سعودی و امارات متحده عربی اشاره کرده‌اند.

از سوی دیگر، در کنار رهبران جهان که در تماس با ملک عبدالله دوم از او و تداوم ثبات در اردن حمایت کردند، عربستان با صدور بیانیه‌ای رسمی، پشتیبانی از ملک عبدالله دوم را مورد تاکید قرار داد.

ملک محمد ششم، پادشاه مراکش، نیز در تماس با ملک عبدالله دوم، ایستادگی کشورش در کنار دربار اردن را اعلام کرد.

آمریکا در نخستین ساعات پس از انتشار گزارش‌های اولیه در خصوص رویدادهای اردن، تاکید کرده بود که مدافع ثبات این کشور است و ملک عبدالله دوم را متحد آمریکا خواند.

بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، در اولین واکنش به وضعیت اردن، آن را «مسئله‌ای داخلی» و مربوط به اردن نامید ولی گفت که کشورش در صورت لزوم «آماده کمک» است.

اسرائیل با اردن مرز طولانی و پیمان صلح ۲۴ ساله دارد و به‌دلیل فلسطینی بودن بیش از نیمی از جمعیت اردن، وضعیت آن کشور برایش حائز اهمیت فوق‌العاده است.

وضعیت اقتصادی اردن در یکسال اخیر به‌دلیل همه‌گیری کرونا با رکود سختی روبروست؛ صنعت گردشگری که یکی از منابع اصلی درآمد اردن و شمار زیادی از مردم آن بود، به دلیل کرونا، کاملا تعطیل است