آتشکده چهارطاقی دره شهر؛ نیایشگاه دیروز و انبار علوفه امروز

به گزارش خبرنگار مهر، شهرستان دره شهر از توابع استان ایلام دارای آثار تاریخی متعددی از دورانهای مختلف تاریخی به خصوص ساسانی و قرون اسلامی است و هر وجب خاک این شهرستان جای آثار تاریخی به چشم می خورد.

یکی از این آثار آتشکده چهار طاقی است که در حاشیه شهر دره شهر در روستای سرخ آباد در محلی مرسوم به "تنوره سرخ گچی" واقع شده است.

این اثر تاریخی مهم مربوط به دوران قرون اسلامی است و در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است و در نوع خود بی نظیر ساخته شده است.

روایت است که چارطاقی ها را آتشکده های دوره ساسانی می دانند و آتشکده‌ها عموما از دوره ساسانی و اسلامی به وجود آمده است.

برای اینکه بدانیم بر آتشکده چهار طاقی شهرستان دره شهر و این اثر تاریخی مهم چی می گذرد به کنار این آتشکده آمده ایم.

 در کناره چپ رودخانه سراب دره شهر بر روی تپه ماهوری تنوره سرخ ساختمان یک چهار طاقی به چشم می خورد که به چهار طاقی دره شهر معروف است.

با توجه به مصالح و سبک معماری، بنا مربوط به اوایل دوره اسلامی است و قدمت آن به بیش از ۱۴۰۰سال می رسد.

در قسمت جنوبی چهارطاقی بقایای پلکانی به طول ۱۰ متر و عرض یک متر با شیب ملایم وجود دارد که احتمالا ورودی بنا بوده است.

این چهارطاقی بر پلانی مربع شکل به ابعاد۵ در۵ متر بنا شده است و عرض دیواره ها ۸۰ سانتی متر و ارتفاع طاق از زمین ۷۰ سانتی متر است.

گنبد تک جداره آن بر چهارطاق قوسی شکل و با سیستم گوشواره ساخته شده است و بر بالای گنبد دریچه ای وجود دارد که به هنگام مرمت این دریچه بسته شده است.

این اثر تاریخی که در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است و در ابعاد کوچکی نیز هست ولی حتی مسئولان یک حفاظ برای این اثر تاریخی درست نکرده اند.

 حضور تعداد زیادی دام در کنار این اثر تاریخی حکایت غریبی است که نشان می دهد این اثر تاریخی هیچ جایگاه و ارزشی نزد متولیان ندارد و البته تنها قرار گرفتن گاو در کنار این اثر تاریخی نیست و وقتی به خود اثر نزدیک تر می شویم با آثار حضور دام مواجه می شویم.

در این اثر مهم تاریخی علوفه هایی دیده می شود که نشان می دهد از این چهار طاقی به عنوان طویله و انبار علوفه نیز استفاده شده است، هر چند در زمان خود این آتشکده کاربردهای مختلفی داشته است اما این اثر با بی توجهی مسئولان، امروز کاربردهای خود را عوض کرده است و به نظر می رسد برای دامداری از نظر مسئولان مناسب تر است.

حداقل کار مسئولان این بود که با یک حفاظ ساده از ورود گاو و ریختن علوفه در این اثر تاریخی جلوگیری کرد اما وضعیت تاسف بار این اثر تاریخی فقط به این علوفه و گاو ختم نمی شود که خود صحنه ای بسیار زشت هستند و گردشگر تحمل دیدن چنین صحنه هایی را ندارد بلکه در سایه این بی توجهی ها خود بنای اثر نیز تخریب شده است.

متاسفانه دیوارهای این اثر مهم تاریخی تا حدود زیادی ریزش و تخریب شده اند که بر روی عکس کاملا واضح است و بیشتر دیوارهای اثر با یادگاری نوشتن هویت خود را از دست داده است.

شاید برای مرمت این اثر تاریخی چند میلیون تومان اعتبار بیشتر نیاز نباشد تا حداقل این اثر تاریخی به عنوان میراث یک هویت تاریخی، آن هم در کنار شهر و چند قدمی میراث فرهنگی شهرستان دره شهر به عنوان یک اثر گردشگرپذیر در کشور معرفی شود.

چرا باید این آتشکده چهار طاقی به عنوان یک اثر مهم تاریخی به چنین حال و روز بدی افتاده باشد که طبق گفته مردم شهرستان همه این مسائل از بی توجهی نشات می گیرد.

اما در داخل بنا علاوه بر علوفه جای آتش زدن دیوارها نیز دیده می شود که البته بسیاری از این صحنه ها را باید گردشگران رعایت کنند.

 

مجموع این اتفاقات یعنی وجود علوفه و گاو، تخریب، یادگاری نوشتن و آتش زدن در یک اثر تاریخی کوچک نگران کننده است.

در شهرستان دره شهر آثار تاریخی زیادی وجود دارد که در گزارش های بعدی در مورد وضعیت آنها نیز گفته می شود و نشان داده می شود که متاسفانه روزگار بدی در انتظار آنها است.