از نشستن در سینما خسته نشدید؟ طول فیلم در اسکار چه نقشی دارد؟

برای آکادمی اسکار "اندازه" مهم است. با نگاهی به تاریخ رقابت بر سر دریافت جایزه بهترین فیلم می توان دید که بیشتر شبیه یک مسابقه دو ماراتون است تا مسابقه دو سرعت و به همین خاطر فیلم های بلند با ضرب آهنگ آرام بیشتر شانس دریافت این جایزه را داشته اند.

به همین خاطر این سئوال مطرح می شود که آیا فیلم ۹۱ دقیقه ای جاذبه برای دریافت جایزه بهترین فیلم بیش از حد کوتاه نیست؟

با این مسابقه دو سئوالی شروع می کنیم که پاسخ آن نام دو فیلم است: طولانی ترین و کوتاه ترین فیلم هایی که تاکنون جایزه بهترین فیلم را برده اند، کدامند؟

شاید خیلی ها بتوانند اسم طولانی ترین فیلم را حدس بزنند ولی دادن پاسخ درست به هر دو قسمت سئوال در نوع خودش در خور یک جایزه است.

برباد رفته طولانی ترین فیلمی است که جایزه بهترین فیلم را دریافت کرده است. این فیلم کلاسیک که در سال ۱۹۳۹ ساخته شد، حدود چهار ساعت است. ولی علاوه بر این می توان فیلمهای طولانی دیگری را به خاطر آورد مثل لارنس عربستان، بن هور و یا پدر خوانده ( قسمت دوم ) که طول همه آنها بیش از ۲۰۰ دقیقه بود. تعداد دیگری از برندگان جایزه بهترین فیلم در تاریخ جوایز اسکار حدود سه ساعت بوده اند.

"ولی علاوه بر این می توان فیلمهای طولانی دیگری را به خاطر آورد مثل لارنس عربستان، بن هور و یا پدر خوانده ( قسمت دوم ) که طول همه آنها بیش از ۲۰۰ دقیقه بود"

نامزدهای اسکار بهترین فیلم (دقیقه)

• گرگ وال استریت:‌۱۸۰
• کلاهبرداری آمریکایی: ۱۳۸
• دوازده سال بردگی: ۱۳۴
• کاپیتان فیلیپس:‌۱۳۴
• او: ۱۲۶
• باشگاه مشتریان دالاس: ۱۱۷
• نبراسکا:‌ ۱۱۵
• فیلومنا:‌۹۸
• جاذبه: ۹۱

از سوی دیگر احتمالا کمتر کسی کوتاه ترین فیلم برنده جایزه اسکار را می تواند به یاد بیاورد. کوتاه ترین فیلمی که تاکنون این جایزه را دریافت کرده مارتی محصول سال ۱۹۵۵ است که امروزه کمتر کسی آن را به یاد می آورد.

علاوه بر این جایزه اسکار برای بهترین فیلم تاکنون فقط به دو فیلم دیگر که طول آنها کمتر از ۱۰۰ دقیقه بوده اعطا شده است: " فیلم آنی هال در سال ۱۹۷۷ که طول آن ۹۳ دقیقه بود و فیلم رانندگی برای خانم دیزی در سال ۱۹۸۹ که طول آن ۹۹ دقیقه بود.

خلق یک دنیا

اخیرا در نظرسنجی که مجله سینمایی امپایر در آستانه اعلام جوایز اسکار انجام داد فیلم برباد رفته با پیروزی بر فیلم جادوگر شهر اوز به عنوان بزرگترین فیلم تاریخ اسکار برگزیده شد.

شاید از نظر بسیاری این قضاوت به حق نباشد، کما اینکه فیل د سیملین، نویسنده این مجله، معتقد است که فیلم برباد رفته را هنوز هم می توان الگوی کاملی برای بخش بهترین فیلم جوایز اسکار دانست.

فیلم هایی که با اقتباس دقیق از روی آثار ادبی، شخصیت های تاریخی و یا موضوعات مهم تاریخی و معاصر ساخته می شوند معمولا در رقابت های مربوط به بهترین فیلم جوایز اسکار به خوبی درخشیده اند. و از آنجایی که تعداد زیادی از اعضای آکادمی بازیگران سینمای هالیوود هستند معمولا فیلم هایی که در آنها بازی های درخشانی ارائه می شود اقبال زیادی دارند.

"نو آوری معمولا به پیروزی در اسکار نمی انجامد."

هلن اوهارا از مجله امپایر

فیل د سیملین از نویسندگان مجله امپایر می گوید: "اعضای آکادمی نیز مثل همه ما مثانه های کوچکی دارند و بعید می دانم که طاقت دیدن فیلم های بسیار طولانی را داشته باشند. ولی شاید این دسته از فیلم های بلند دقیقا همان عناصری را دارند که آکادمی اسکار می پسندد. آکادمی اسکار آگاهانه سعی دارد که تصویر خاصی را از خود به مردم و سینما دوستان عرضه کند و احتمالا برگزیدن فیلمهای بلند بخشی از همین تلاش برای خلق یک نماد ویژه است."

با وجودیکه متوسط طول فیلمهای سینمایی که هر ساله تولید می شوند بین ۹۰ تا ۱۲۰ دقیقه است با دقت در تاریخ جوایز اسکار می توان دید که اکثر برندگان بخش بهترین فیلم معمولا طولانی تر بوده و طول آنها یه طور متوسط حدود ۱۴۰ دقیقه است.

هلن اوهارا از نویسندگان مجله امپایر می گوید: "در اکثر موارد فیلمهای بسیار سنگین و تاریخی هستند و برای تماشای دنیای ویژه ای که آنها خلق می کنند باید وقت زیادی اختصاص داد."

شاهکارهای تکنیکی

فیلم جاذبه با همه فیلمهای بلند و تاریخی که معمولا در اسکار درخشیده اند تفاوت و فاصله زیادی دارد. با دیالوگهای بسیار محدود، تعداد کم بازیگران و مدت زمان کوتاه آن، در مدت زمان لازم برای تماشای فیلمی مثل بربادرفته یا گاندی می توان آن را دوبار تماشا کرد و حتی در بین دو نمایش یک چایی هم دم کرد.

"تعداد دیگری از برندگان جایزه بهترین فیلم در تاریخ جوایز اسکار حدود سه ساعت بوده اند"

CLICKABLE

• Labels
• Off
• On

بر باد رفته

بن هور

لورنس عربستان

گاندی

فهرست شیندلر

بر باد رفته

۲۳۸ دقیقه - ۱۹۳۹

در سال ۱۹۳۹ توسط ویکتور فلمینگ ساخته شد. برباد رفته نخستین فیلم رنگی بود که برنده اسکار بهترین فیلم شد و با به دست آوردن ۹ اسکار دیگر، سال‌ها رکوردار دریافت بیشترین اسکار بود. جادوگر شهر آز، ساخته دیگری از فلمینگ همان سال نیز نامزد اسکار بهترین فیلم بود. هتی مک دانیل، بازیگر برباد رفته، نخستین سیاهپوستی بود که در تاریخ آکادمی به اسکار (بهترین بازیگر نقش مکمل زن) دست یافت. هر چند به دلیل تبعیض نژادی نتوانسته بود پیش از آن در مراسم نخستین نمایش عمومی فیلم در ایالت جورجیا شرکت کند.

بدون در نظر گرفتن عامل تورم در افزایش بهای بلیت، بر باد رفته پرفروش ترین فیلم تاریخ سینما محسوب می شود.

بن هور

۲۱۲ دقیقه - ۱۹۵۹

این فیلم تاریخی در مجموع یازده اسکار برد و این رکورد تا ۱۹۹۷ که تایتانیک (جیمز کامرون - ۱۹۴ دقیقه) و سپس در سال ۲۰۰۳ ارباب حلقه‌ها و بازگشت پادشاه (پیتر جسکون - ۲۰۱ دقیقه) همین اندازه اسکار بردند دست نخورده ماند. ویلیام وایلر، کارگردان بن هور پیش از آن در سال ۱۹۴۶ فیلم دیگری با عنوان بهترین روزهای زندگی ما (۱۷۲ دقیقه) ساخته بود که برنده اسکار بهترین فیلم شده بود. وایلر در مجموع ۱۲ بار نامزد اسکار بهترین کارگردانی شد؛ رکوردی همچنان پا بر جا مانده است.

لورنس عربستان

۲۱۶ دقیقه - ۱۹۶۲

این فیلم حماسی ساخته دیوید لین، هفت اسکار به دست آورد. لین در سال ۱۹۶۱ هم با پل روی رود کوای (۱۶۱ دقیقه) برنده اسکار بهترین فیلم شده بود. لورنس عربستان پس از برباد رفته، طولانی ترین فیلمی است که جایزه بهترین فیلم را گرفته است.

"کوتاه ترین فیلمی که تاکنون این جایزه را دریافت کرده مارتی محصول سال ۱۹۵۵ است که امروزه کمتر کسی آن را به یاد می آورد"هیچ بازیگر زنی که دیالوگی داشته باشد، در فیلم نیست. گفته می شود لورنس عربستان محبوب ترین فیلم استیون اسپیلبرگ است.

گاندی

۱۹۱ دقیقه - ۱۹۸۲

گاندی از مجموع یازده نامزدی، در هشت بخش برنده اسکار شد و در بخش بهترین فیلم ئی تی (۱۱۵ دقیقه) ساخته اسپیلبرگ را شکست داد. ریچارد آتنبرو، کارگردان بریتانیایی گاندی همیشه گفته است که انتظار داشته که ئی تی برنده اسکار بهترین فیلم شود. به گفته او ئی تی نسبت به گاندی فیلمی "خلاقانه‌تر و یک قطعه ناب سینمایی" است.

فهرست شیندلر

۱۹۵ دقیقه - ۱۹۹۳

این فیلم که بر اساس داستانی واقعی در جنگ جهانی دوم ساخته شده است، بالاخره پس از دو دهه حضور ناکام فیلم‌های استیون اسپیلبرگ در میان نامزدهای بهترین فیلم، برای او اسکار بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را به ارمغان آورد. آرواره‌ها (۱۹۷۵، ۱۲۴ دقیقه)، برخورد نزدیک از نوع سوم (۱۹۷۷، ۱۳۷ دقیقه)، مهاجمان صندوق گمشده (۱۹۸۱، ۱۱۵ دقیقه)، ئی تی؛ موجود فضایی (۱۹۸۲، ۱۱۵ دقیقه) و رنگ ارغوانی (۱۹۸۵، ۱۲۴ دقیقه) همه نامزد بهترین فیلم شدند، اما به اسکار نرسیدند.

فهرست شیندلر در ۱۲ بخش نامزد بود که هفت جایزه به دست آورد. این فیلم طولانی‌ترین ساخته اسپیلبرگ است.

در نقدهایی که در مورد فیلم جاذبه نوشته شده به نکات مثبتی مثل "دقت قابل تحسین در خلق محیط " و "صراحت ، جسارت و از همه مهمتر سادگی و خلوص آن" و همین طور "روایت ساده یک داستان با بهره گیری از عوامل تصویری بسیار پیچیده" اشاره شده است.

اما همه این نقدهای تحسین آمیز و یادآوری جنبه های مثبت فیلم جاذبه دقیقا در مقابل و برخلاف آن معیارهایی است که معمولا در گزینش های آکادمی اسکار در نظر گرفته می شوند.

فیلم جاذبه با این خطر روبروست که اعضای آکادمی آن را به حد کافی سنگین و تاریخ ساز تلقی نکنند، هر چند نام آن و تمام داستان حول جاذبه دور می زند.

هلن اوهارا از مجله امپایر می گوید ساختن فیلم جاذبه یک دستاورد سینمایی بزرگ است.

" خلق یک دنیا اخیرا در نظرسنجی که مجله سینمایی امپایر در آستانه اعلام جوایز اسکار انجام داد فیلم برباد رفته با پیروزی بر فیلم جادوگر شهر اوز به عنوان بزرگترین فیلم تاریخ اسکار برگزیده شد"سازندگان آن قبل از شروع فیلمبرداری سالها زحمت کشیدند تا تکنولوژی لازم را برای خلق محیطی که در آن نیروی جاذبه وجود ندارد تکمیل کنند.

هلن اوهارا می افزاید که فیلمهای دارای جاذبه های تصویری و جلوه های ویژه به نسبت فیلمهای به اصطلاح سنتی کمتر از سوی آکادمی اسکار مورد توجه و تقدیر قرار می گیرند.

شاید به همین خاطر است که تاکنون هیچ فیلم انیمیشنی جایزه بهترین فیلم را نبرده است. او می افزاید:" کیفیت های فنی و تصویری یک فیلم در رقابت های اسکار به ضرر آن تمام خواهد شد. نوآوری معمولا اسکار را نمی برد."

بنابراین با وجود موفقیت تجاری فیلم جاذبه، نقدهای بسیار خوب و مثبتی که دریافت کرده است و نامزدی آن در ده بخش مختلف از جوایز اسکار این فیلم شاید عناصر لازم برای دریافت بهترین جایزه را نداشته باشد.

کسالت آور

اما گرایش سالهای اخیر به سمت انتخاب فیلم های کوتاه تر در بخش نامزدهای بهترین فیلم نشان می دهد که شاید شرایط مناسب برای موفقیت یک فیلم با مدت زمان کوتاه تر ولی با ساختاری عالی مثل فیلم جاذبه فراهم شده باشد.

در سالهای دهه ۱۹۹۰ طول متوسط فیلم هایی که جایزه بهترین فیلم را دریافت کردند حدود دو ساعت و نیم بوده و این سالها را می توان کسالت آور ترین دهه در تاریخ جوایز اسکار دانست. از جمله فیلم هایی که در این دهه جایزه بهترین فیلم را بردند، می توان به شجاع دل و بیمار انگلیسی اشاره کرد که هر دو فیلم های تاریخی بودند.

و اگر فکر می کنید که فقط این دو فیلم بسیار طولانی بودند کافی است به یاد بیاورید که سه فیلم دیگری که در دهه ۱۹۹۰ جایزه بهترین فیلم را بردند حتی از این دو هم طولانی تر بودند. فیلم فهرست شیندلر ۱۹۵ دقیقه ، فیلم تایتانیک ۱۹۴ دقیقه و رقص با گرگ ها ۱۸۱ دقیقه بود.

با این همه از سالهای پف کرده دهه ۱۹۹۰ به این سو برندگان جایزه بهترین فیلم تا حدی از وزن و طول خود کاسته اند.

"ما سعی می کنیم که این برنامه را در سه ساعت تمام کنیم، همان زمانی که مارتین اسکورسیزی به آن می گوید صحنه اول."

تینا فی، مجری جوایز گلدان گلوب

در فاصله سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۹ برای اولین بار پس از سالهای دهه ۷۰ میلادی، در سه مورد فیلمهایی که طول آنها دو ساعت و یا کمتر از دو ساعت بود جایزه بهترین فیلم را دریافت کردند. و در دهه حاضر نیز هر سه برنده این جایزه یعنی فیلم های سخنرانی پادشاه، آرتیست و آرگو همه دو ساعت و یا زیر دو ساعت بوده اند.

امسال طولانی ترین فیلمی که در بخش بهترین فیلم اسکار نامزد شده است گرگ وال استریت به کارگردانی مارتین اسکورسیزی است که حدود دو ساعت و نیم است.

"شاید از نظر بسیاری این قضاوت به حق نباشد، کما اینکه فیل د سیملین، نویسنده این مجله، معتقد است که فیلم برباد رفته را هنوز هم می توان الگوی کاملی برای بخش بهترین فیلم جوایز اسکار دانست"

آماندا دابینز در مقاله ای در مجله نیویورک با عنوان "درود بر جاذبه، فیلم ۹۱ دقیقه ای لایق اسکار" نوشت :" به مرور در صنعت فیلمسازی طولانی بودن با جدی بودن فیلم یکسان تلقی شده است و به همین خاطر بسیاری از کارگردان ها و تهیه کننده ها به جای تدوین و خلاصه کردن داستان به آن شاخ و برگ می افزایند."

فیلم جاذبه با مدت زمان محدودش، با موضوع محوری آن یعنی اندوه و غم شخصی که می تواند جهانشمول باشد و داستان تلاش برای بقا در مجموع توانسته عواملی که می توانند آکادمی اسکار را قانع کند در خود جای دهد.

آماندا دابینز از مجله نیویورک معتقد است که فیلم جاذبه به اندازه هر فیلم دیگری که حتی ۸۰ دقیقه هم از این طولانی تر باشد مهم است. او می افزاید:" من به عنوان فردی که به محدودیت زمانی اعتقاد دارد از فیلم جاذبه دفاع می کنم چون ثابت می کند که فیلمهای بزرگ و تاریخی لازم نیست که به شکل نامحدودی طولانی ساخته شوند."

در فیلم جاذبه پس از صحنه های بی رحمانه ای که قهرمان داستان را در شرایط بسیار دشواری قرار می دهد به مرور مبارزه قهرمان علیه تمام دشواریها ادامه یافته و پایانی پیروزمندانه را به تصویر می کشد. ولی آیا این فیلم در شب اعطای جوایز اسکار نیز می تواند بر همه موانع فائق آید و به پیروزی برسد؟