قصه‌های تکراری جمع‌آوری کودکان خیابانی

حقوق- گروه اجتماعي- مينا شهني: كودكان خيابان و كارتن خواب ايراني زير 15‌سال اين‌بار سوژه خبر شده‌اندو قرار است از نخستين روزهاي هفته آينده نيروي انتظامي، شهرداري و بهزيستي آنها را از خيابان‌ها جمع كنند. همكاري اين سه نهاد از سر خيرخواهي هم كه باشد، قرار است چه دردي را درمان كند؟‌ گيريم كه همه كودكان از توي خيابان‌ها و لاي كارتن‌ها جمع شدند و توي يك مركز نگهداري شدند، تا كي مي‌شود آنها را در مراكز موقت نگه داشت؟‌ 4‌يا6‌ماه يا بيشتر؟ آنچه مديركل بهزيستي استان تهران به ايسنا گفته حكايت از اين دارد كه سازمان بهزيستي براي ساماندهي اين كودكان آمادگي كامل دارد اما از اين ساماندهي تعريف مشخص و دقيقي نداده است اما تاكيد كرده كه اين سه نهاد براي ساماندهي كودكان دستفروش هم آمادگي لازم را دارند. ظاهر رستمي گفت: با ايجاد ظرفيت‌هاي لازم، بهزيستي تمام كودكاني را كه توسط شهرداري و نيروي انتظامي تحويل شوند ساماندهي مي‌كند، اين در حالي است كه براساس دستور رئيس سازمان بهزيستي كودكان شهرستاني كه در استان تهران به سر مي‌برند، براي ساماندهي به شهرستان و يا استان متبوعشان ارجاع مي‌شوند. سروسامان دادن به كودكان كار، خيابان يا كارتن‌خواب يكي از اهدافي است كه دولت‌ها دنبال مي‌كنند، در واقع حضور اين كودكان در سطح شهر چهره اجتماعي و وجهه جهاني كشور را تحت‌تأثير قرار مي‌دهد، علاوه بر اين شهروندان نيز با ديدن اين همه كودك سرگردان در كوچه و خيابان‌ها سازمان‌هاي دولتي و حمايتي را به سهل‌انگاري و كم كاري متهم مي‌كنند. بگير و ببند و سرپناه موقت نسخه‌اي كه از سال‌ها پيش براي كودكان رها شده در شهر اجرا مي‌شود، هر چند وقت يكبار و به‌خصوص با نزديك شدن به فصل سرما به‌نظر مي‌رسد برخي مسئولان كشور از بيم مردن اين كودكان لابه‌لاي كارتن‌هاي كوچه و خيابان به فكر جمع‌آوري‌شان مي‌افتند و دوباره فصل بعد يا سال بعد روز از نو و روزي از نو‌، مددكاران مي‌بايست توي كوچه و خيابان دنبال كودكان بدوند و يا با برقراري رابطه عاطفي با آنها و يا جلب اعتمادشان آنها را متقاعد كنند كه به سرپناه بروند اما اين سرآغاز مشكل است؛ چرا كه براساس قانون سرپرستي اين كودكان در اختيار سازمان بهزيستي قرار نخواهد گرفت، پس آنها به سرپرستان قانوني‌شان بازپس داده خواهند شد. از آنجايي كه در بسياري موارد سرپرستان توانايي نگهداري درست از اين كودكان را ندارند و حتي در موارد زيادي خود سرپرستان كودكان را روانه كوچه و خيابان مي‌كنند، چرخه خانواده، خيابان، بهزيستي‌ به اين ترتيب تا ابد ادامه خواهد داشت و فصل بعد يا سال بعد برنامه جمع‌آوري كودكان خياباني و يك برنامه ديگر. بچه افغاني كودكان افغاني يكي از مشكلات اجراي اين طرح است، با توجه به اينكه تعداد اين كودكان نيز در خيابان‌ها زياد است مي‌بايست براي اين كودكان نيز نسخه‌اي پيچيد. رئيس سازمان بهزيستي معتقد است كه تنها چالش پيش روي اين ساماندهي كودكان خياباني و كارتن خواب اتباع بيگانه در كشور است كه اغلب آنها افغاني‌اند و ساماندهي آنان به‌عهده اداره اتباع بيگانه وزارت كشور است و سازمان بهزيستي هيچ مسئوليتي در برابر آنها برعهده ندارد. او توضيح داد: با توجه به اينكه اين كودكان فاقد شناسنامه و كارت هويت شناسايي هستند، بهزيستي در ارائه كمك و خدمات به اين دسته از كودكان از نظر ذي‌حسابي به مشكل برمي‌خورد. بنابراين اقدام به استعلام موضوع از سوي اداره اتباع بيگانه كرديم كه با نامه ارسالي پاسخ دادند كه بهزيستي در اين بخش مداخله نكند. اين در حالي است كه مقرر شده اداره اتباع بيگانه وزارت كشور ظرف هفته جاري تكليف كودكان خياباني و كارتن خواب خارجي را پس از بررسي‌هاي كارشناسي، مشخص كند. در عين حال اداره اتباع بيگانه بايد ظرفيت‌هاي لازم را بدين‌منظور با همكاري سازمان‌هاي مردم‌نهاد اين كار ايجاد كند و در صورتي كه نيازمند كمك باشد، بهزيستي، شهرداري و نيروي انتظامي آمادگي خود را براي ارائه كمك‌هاي لازم اعلام مي‌كنند.