هرمنوتیک هسته‌ای در متون البرادعی

مدير كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي آخرين گزارش خود را در دوره 12ساله مديريت ‌اش منتشر كرد تا مثل همه گزارش‌هاي پيشين او درباره برنامه هسته‌اي ايران، قابل تأويل‌هاي شرقي و غربي باشد. متني كه به نام محمد البرادعي و در سربرگ آژانس نوشته شده، گزارشي است از مسئله جاري پرونده هسته‌اي ايران و سايت دوم غني‌سازي اورانيوم در حوالي روستاي فوردو، در نزديكي قم. اين گزارش را البرادعي بر اساس مشاهده بازرسان آژانس در سفر ماه گذشته به قم، تنظيم كرده است.اين بازرسان پس از بازگشت به وين، سايت غني‌سازي ايران در فور دو    را   تنها «سوراخي در دل كوه» توصيف كردند. فاصله  2 گزاره متن گزارش پاييز 2009، اگرچه متني ثابت با موضوعي فني است، اما به محض انتشار در مفردات و كليت بحث دچار تاويل‌هاي ايراني، غربي و شرقي شد؛ تاويل‌هايي كه از مجراي نيات تاويل‌كننده گذشته است. در يك سوي اين نيت‌خواني از متن، موضع نماينده جمهوري اسلامي ايران در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي قرار دارد و در سوي ديگر آن، اظهار نظر سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا شنيده مي‌شود. فاصله اين دو برداشت، فاصله‌اي است به اندازه اختلاف 2گزاره؛ «گزارش البرادعي نشان داد جنجال‌هاي تبليغاتي درباره فوردو بي‌اساس بوده است» و «گزارش آژانس نشان مي دهد كه ايران به تعهدات هسته اي خود عمل نكرده است». روايت ايراني نماينده دائم ايران در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي همچنين با اشاره به گزارش اخير محمد البرادعي اعلام كرد: اين گزارش مثل گزارش‌هاي قبلي آژانس عادي و تكراري و  درباره روند بازرسي‌هاي معمول در مراكز هسته‌اي ايران است. سلطانيه تفاوت اين گزارش را موضوع بازرسي‌هاي بازرسان از دومين مركز غني‌سازي ايران دانست و به ايسنا گفت: در اين گزارش اعلام شده است كه بازرسي‌ها از دومين سايت غني‌سازي ايران انجام شده و به صراحت آمده است كه نتيجه بازرسي‌ها نشان مي‌دهد كليه‌ اطلاعات ارائه شده از سوي ايران با آنچه از نتايج بازرسي‌ها به دست آمده، مطابقت دارد و هيچ سانتريفيوژي در اين تاسيسات نصب نشده و مواد هسته‌اي در آن استفاده نشده است. روايت‌هاي شرقي و غربي اما ساعاتي پس از انتشار گزارش البرادعي، سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا بين خبرنگاران رفت و گفت: گزارش آژانس نشان مي‌دهد كه ايران به تعهدات هسته‌اي خود عمل نكرده است و بر همين اساس، واشنگتن به فشارهاي خود بر تهران درباره اين موضوع ادامه مي‌دهد. به گزارش رويترز، يان كلي ادامه داد: ما با استفاده از سياست‌هاي دوگانه، به فشار خود بر ايران ادامه مي‌دهيم تا به تعهدات خود عمل كند.بر اساس اين سياست، كشورهاي عضو گروه موسوم به 1+5 همزمان با ارائه مشوق‌هاي اقتصادي به ايران، تحريم را هم بررسي مي‌كنند. ائتلاف واشنگتن و پكن رئيس‌جمهور آمريكا با تكرار اتهامات واهي مبني بر نظامي‌بودن برنامه هسته‌اي ايران اعلام كرد: پكن و واشنگتن هر دو با يكديگر همكاري خواهند كرد تا با ايران هسته‌اي مقابله كنند. به گزارش خبرگزاري فرانسه، باراك اوباما 26 آبان پس از گفت‌وگو با هوجينتائو رئيس‌جمهور چين ادامه داد: 2كشور و ساير كشورها ‌در اين زمينه اتفاق نظر دارند. ايران فرصتي دارد تا نيات صلح‌آميز خود را نشان دهد، اما اگر از اين فرصت استفاده نكند با عواقب آن روبه‌رو خواهد شد. محمدعلي بدري