مظلومیت یار مهربان بر سنگ فرش خیابان‌ها

فارس: گويي هر چه از ممنوعه و غيرمجاز، از سال‌هاي دور و از هر نشري بخواهي مي‌يابي؛ از قلم جلال گرفته تا آثاري كه براي قانوني جلوه دادن عرضه مي‌شوند، اينجا بساطي فروش كتاب در خيابان انقلاب است. هر چند گاهي اگر براي خريد كتاب اقدام كني يا به ميدان انقلاب سري بزني با انبوهي از كتاب‌فروشي اعم از تخصصي، سازماني و عمومي مواجه خواهي شد، اما براي خريد چه مي‌كني؟ يا به انتشارات مربوطه خواهي رفت و يا از اين مغازه به مغازه‌اي ديگر تا اثر مورد نظر را خريداري كني.اما در آشفته بازار كتاب مدتهاست به راحتي برخي اقدام به فروش كتاب‌هاي دست دوم و يا حتي غيرمجاز كرده‌اند كه جاي بسي تعجب دارد كه چرا با اين افراد برخوردي صورت نمي‌گيرد. يك زيرانداز و تعدادي كتاب كه بسياري از آنها دست دوم و يا غير مجاز هستند به راحتي در كنار خيابان پهن شده، از كتاب‌هاي آل‌احمد براي قانوني جلوه دادن گرفته تا ايرج ميرزا و كتاب هايي كه نام بردن عنوان آن جاي بسي شرم دارد.در اين بساط شما مي‌تواني آثاري را درباره روابط جنسي و مسائل زناشويي به صورت غيرمتعارف پيدا كنيد كه در برخي اوقات سي‌دي‌هاي آموزش را هم به عنوان مكمل در كنار خود دارد. از سويي ديگر فروش آثار نويسندگاني كه در آثارشان به تخريب مباني ديني و ارزش‌هاي ملي و انساني را لگدمال مي‌كنند به وفور يافت مي‌شود.در اين ميان رواج برخي مذاهب و آئين‌ها كه تماما براي ترويج و جذب مخاطب منتشر شده و در راستاي برنا‌مه‌ريزي خاصي حركت مي‌كند از ديگر سو تعجب‌برانگيز است؛ آثار نويسندگان فاسدي چون اشو و نيز عرفان‌هاي كاذب از جمله مواردي است كه به راحتي در كف خيابان به عابران پياده چشمك مي‌زند. اين نحوه فروش در كنار خيابان نه تنها سبب پائين‌آمدن شان كتاب خواهد شد، بلكه به راحتي جذب مخاطب كرده و افرادي بسياري را در كنار خيابان‌ها به خريد ترغيب مي‌كند.آرام‌آرام و قدم زنان اما با دقت خاص به اطراف متوجه شدم با ارائه كتاب در پهنه كنار خيابان به راحتي جواني از فروشنده تقاضاي كتابي را مي‌كرد كه مدتهاست از دايره نشر خارج شده است.به خيابان انقلاب براي تهيه گزارش نسبت به اين اقدام غيرفرهنگي رفتم تا نظر برخي از مراجعين به كتاب‌فروشي‌ها و ديگر افراد را دريابم كه بسياري از اين امر به عنوان عدم نظارت و برخي از آن به عنوان حراج كتاب و با تعجب برخي آن را كسب در آمد برشمردند. * عرضه كتاب‌هاي دست دوم و بدون مجوز چرخه فروش و توزيع را نازيبا جلوه مي‌دهد مريم.الف كه دانشجوي گرافيك است در گفت‌وگو با خبرنگار فارس مي‌گويد: نبود نظارت بر فروش چنين كتاب‌هايي نه تنها چرخه فروش و توزيع را نازيبا جلوه مي‌دهد، بلكه سبب سوء استفاده افرادي شده كه كتاب‌هاي غيرمجاز را خريد و فروش مي‌كنند. * عرضه كتاب‌هاي دست دوم و بدون مجوز، همانند توزيع موسيقي زير زميني است مليحه قنبري فارغ‌التحصيل رشته ادبيات انگليسي درباره توزيع چنين آثاري مي‌گويد: من به دليل تحصيل در رشته ادبيات انگليسي به بسياري از كتاب‌هاي ترجمه مراجعه مي‌كنم، مثلا «مزرعه حيوانات»، اين اثر را بدون سانسور به راحتي مي‌توان يافت اما همين اثر در كتابفرو‌شي‌ها با سانسور هم توزيع نمي‌شود پس به ناچار به فروشندگان كنار خيابان مراجعه مي‌كنم.وي ادامه مي‌دهد، اما برخي از آثاري كه از اين طريق عرضه مي‌شوند به لحاظ اخلاقي داراي مشكلاتي هستند اما بايد به صراحت گفت خوانندگان فراوان دارند و به اين سبب بدون مجوز و از طريق فروش خياباني عرضه مي‌شوند.اين فارغ‌التحصيل ادبيات انگليسي درباره قيمت‌ كتاب‌هايي كه بدين گونه عرضه مي‌شوند، خاطرنشان‌ مي‌كند، عرضه كتاب‌هاي دست دوم و بدون مجوز در حال حاضر همانند توزيع موسيقي زير زميني است چرا كه قيمت اين آثار نسبت به زمان نشر بسيار گران است اما به دليل عرضه نشدن عمومي خريداران فراوان دارد.قنبري با اشاره به ترويج برخي افراد نسبت به خريد آثار غير مجاز ادامه مي‌دهد، حتي برخي از افراد با تهيه كارت‌هايي همانند ويزيت به ترويج كتاب‌فروشي‌هاي مي‌پردازند كه آثار بدون مجوز را عرضه مي‌كنند؛ وقتي اين امر به اينگونه و به راحتي انجام مي شود نشان از چه دارد؟ آيا اينگونه نيست كه در امر كتاب نظارتي كافي و وافي صورت نمي‌گيرد. * عرضه كتاب‌ در كنار خيابان سبب بروز مشكلات اقتصادي براي نويسندگان و ناشران مي‌شود فاطمه اسدي فارغ‌التحصيل رشته حسابداري با ورود به اين بحث و ارائه نظرات خود مي‌گويد: من از اين موضوع به عنوان ضعف ياد مي‌كنم، چرا كه وقتي قيمت كتاب‌هاي چاپ اول بالا باشد افراد به خريد اين‌گونه كتاب‌ها روي مي‌آورند، اين امر سبب مي‌شود كه نويسندگان و ناشران در رسيدن به اهداف اقتصادي خود با مشكل مواجه شوند، با عدم مراجعه خريداران به كتاب‌فروشي‌ها براي خريد چنين آثاري و توجه و ترغيب افراد براي خريد كتاب‌هاي غيرمجاز در آينده‌اي نه چندان دور با موضوع ترويج مبادلات خياباني روبرو خواهيم بود كه اين مبحث براي اقتصاد كشورمان اصلا مطلوب نخواهد بود.اسدي در ادامه گفتار خود اين امر را ناشي از عدم نظارت دانسته و مي افزايد: ترويج توزيع و عرضه آثار و كتاب‌هاي غير مجاز سبب ترويج امور غيراخلاقي شده و سبب مي‌شود آثاري كه مجوز ارشاد ندارند به راحتي با كيفتي نامطلوب به اين نياز‌ها پاسخ داده و در كنار خيابان توزيع شوند. * عدم كيفيت مناسب در توزيع كتاب‌هاي دست دوم و يا غير مجاز موج مي‌زند بهاره محمدي ديگر فردي است كه خبرنگار فارس براي گفت‌وگو به سراغ او مي‌رود، در اين باره با ابراز تاسف عنوان مي‌كند كه اين امر از دو جنبه بايد بررسي شود چرا كه عرضه كتاب از هر طريقي در مرتبه نخست خوب و ضروري است و بنده از اين موضوع لذت مي‌برم؛ اما در مقابل شايد عرضه كتاب در كنار خيابان و در كنار فروشندگان دستي و ميوه‌فروشي‌ها سبب شود شان كتاب نزول يافته و جايگاه خود را از دست دهد، اما بايد به راحتي و بدرستي عنوان كرد كه كتاب‌هايي كه از اين طريق عرضه مي‌شوند قيمت‌هاي خوبي دارند اما از كيفيت مناسبي برخوردار نسيتند.وي تاكيد مي‌كند: راه‌هاي گوناگوني براي مقابله با اين مبادلات وجود دارد اما بايد به راستي پرسيد نهاد مسئول براي نظارت كجاست؟ * كتاب‌هاي عرضه شده در كنار خيابان‌ها قيمت اندكي دارند به سراغ محمد. ك، يكي از مخاطبان عرضه اين كتاب‌ها رفتم كه وي در پاسخ به پرسش خبرنگار فارس در اين مورد كه چرا براي خريد به اين گونه كتابفروشي‌ها مراجعه مي‌كنيد؟ مي‌گويد: ناچارم، چرا كه اين كتاب‌ها را با قيمت مناسب تهيه مي‌كنم و با ارائه قيمتي كم مي‌توانم بيشتر مايحتاج خود در زمينه كتاب را تهيه كنم، با ارائه چنين آثاري از طريق فروش در دسترس موافقم چرا كه در هر زماني مي‌تواني هر اثري را تهيه كني.وي ادامه مي دهد: جالب اينجاست كه حتي وقتي نام اثري را مطرح مي‌كنم كه در هيچ انتشاراتي يافت نمي‌شود و عنوان غيرمجاز يا ممنوعه نشر به آن اطلاق مي شود با ارائه وديعه به راحتي مي‌توانم فرداي آن روز آن را دريافت كنم.محمد اين توزيع را براي افزايش مخاطبان مفيد مي‌داند و اضافه مي‌كند، شايد از سويي ارائه كتاب از طريق فروش در كنار خيابان و يا عرضه آثار دست دوم با قيمت كم سبب جذب مخاطب شود. * آثار عرضه شده در كنار خيابان مخاطبان فراوان دارد فردي كه در كنار جدول خيابان نشسته و به عنوان فروشنده، افراد براي جويا شدن قيمت و يا خريد به وي مراجعه مي‌كنند با پاسخي كوتاه كه اين كتاب‌ها از چه طريق به وي رسيده و چرا توزيع مي‌شود مي‌گويد: به تازگي برخي افراد براي خريد آثاري چون «اوشو» و يا حتي خريد كتاب‌هاي ترويج ديگر مذاهب مراجعه مي كنند.از وي پرسيدم، چرا قيمت اينگونه آثار و حتي دست دوم‌ها اندك است؟ مي گويد: شايد يكي از دلايل آن قديمي بودن و يا نبود ويرايش جديد و حتي نامطلوب بودن برگه و صفحات است اما مهم اين است خريداران فراوان دارد. * بجاي فروش كتاب‌هاي كنار خيابان كيوسك كتابفروشي تعبيه شود رحام راد پاسخ‌گوي ديگر سوالات است كه در اين زمينه معتقد به عدم نظارت است و مي‌گويد: البته از نگاهي اين امر خوب است چرا كه برخي از كتاب‌هاي كمياب به راحتي يافت مي‌شوند.وي در ادامه با اشاره به اينكه اين افراد مي‌توانند در مكاني همانند كيوسك تجميع شده و به فروش تنها برخي آثار بپردازند، مي گويد: با تعيين برخي نقاط و مكان‌ها كه بتوان نظارت كافي بر آنها داشت مي‌توان بر اين امر پوشش مناسب داده و با نظارت از فروش و عرضه كتاب‌هاي غيرقانوني جلوگيري كرد، مسئولان بايد با نظارت افزون از پراكندگي و نشر كتاب در سطح خيابان جلوگيري كرده تا از اين طريق به راحتي شاهد ترويج اديان غيرمتعارف و يا حتي مباني اخلاقي كه منافي ارزش‌هاي اجتماع و كشور و حتي دينمان اسلام هستند، نباشيم. با قدم زدن در مسير فروش كتاب‌هاي اينچنين ابراز تاسفي ديگر بر دانسته‌ها افزون شد و آن اينكه به راحتي آثاري براي برقراري ارتباط‌هاي كاذب و ناروا در راستاي كدامين هدف اسلامي با مخاطبان فراوان مواجه است كه هر فردي با نشستن كنار كتاب‌هايي كه در كف خيابان پهن هستند در نگاه نخست به سراغ اين آثار مي‌روند.اميدواريم تنها بهانه ارزاني باشد نه چسباندن نام ممنوع و يا غير مجاز تا مخاطبان فراواني را جذب كند.