با توجه به آغاز مرحله دوم هدفمندی یارانه ها؛ گام دوم، گامی حساب شده به پیش!
گروه اقتصادي «خبرگزاري دانشجو»، آرمان خالقي؛ مدیران تشکلهای تولیدی کشور به نمایندگی از تولید کنندگان نظراتی داشته اند که پیش از آغاز طرح هدفمندی یارانه ها در دی ماه سال 1389 در جلسات مختلف بیان نموده و تا کنون نیز در فرصتهای مختلف دیدگاهایشان را طرح می نمایند. البته آنچه همگان در آن اتفاق قول داشتند این بود که هدفمند سازی یارانه ها الزامی است که هر چه زودتر باید به سرانجام برسد و شیوه جاری در آن زمان، در هیچ اقتصاد پویای امروزین پذیرفتنی نبوده و نیست.
اهم احتمالات و مطالبی که در بیان مشکلات ناشی از اجرای این طرح بیان میشد این موارد بود: تورم انتظاری حادث خواهد شد، هزینه های تولید در دو مرحله افزایش خواهد یافت، نقدینگی افزایش می یابد، قیمت ارز بی ثبات می شود، قیمت تمام شده محصولات تولیدکنندگان داخلی افزایش خواهد یافت. برخی از این احتمالات مطرح شده، کما بیش حادث شد و صد البته این جراحی اقتصادی همانگونه که مطرح می شد منجر به خونریزی و درد اقتصادی نیز شد که همگان انتظار وقوع آن را داشتند.
مهم این است که شرایط امروز نسبت به سال گذشته تفاوت دارد و برای تداوم حرکت در این مسیر باید به دقت آنچه در گذشته بود و آنچه طی یک سال گذشته انجام شد و پیش بینی تداوم وضع فعلی در آینده و نیز پیش بینی شرایط تولید در صورت افزایش بهای انرژی مصرفی بخش تولید مورد بررسی قرار گیرد. داده های به دست آمده را می بایست به عنوان پیش نیاز و ضرورت در اتخاذ تصمیم چگونگی اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه ها به کار بست.
این پیش فرض را فراموش نکنیم که خروج از اقتصاد یارانه ای در ایران وضعیتی منحصر به فرد داشته و درست است که بسیاری از کشورها کمابیش چنین شرایطی را پشت سر گذاشته اند، اما با احتساب تمام عوامل محیطی مانند شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی این حرکت در ایران در حالتی منحصر به فرد صورت گرفته است و تجربه ویژه ای به شمار می رود. اما خوشبختانه با توجه به گذشت بیش از یک سال از اجرای این طرح، فرصت برای تدوین برنامه هوشمندانه و دقیق مرحله دوم هدفمندی یارانه ها وجود دارد و می توان با اطلاعات بیشتر و دقیقتری شرایط را مورد بررسی قرار داده و با سنجش امکانات و داده ها، گام بعدی در زمان مقتضی و مناسب با فراهم آوردن پیش زمینه و الزامات، برداشته شود.
خوشبختانه باب تعامل و همفکری دولت و بخش خصوصی در این زمینه همواره باز بوده و در همایش گام دوم به منصه ظهور خواهد رسید.
تشکل های تولیدی در خصوص زمان و شرایط ورود به مرحله دوم طرح هدفمندی یارانه ها دغدغه های جدی دارند که امیدوارند پاسخ در خور و قانع کننده ای دریافت نمایند. چنانچه بخواهیم به صورت فهرست وار به شمه ای از این موارد نگاهی داشته باشیم، موارد ذیل قابل تأمل به نظر می رسند:
1. آغاز مرحله دوم این طرح برای بخش تولید باید برخلاف اجرای آن برای عموم مردم، به زمان دیگری موکول شود تا تولید بتواند به تدریج خود را با شرایط حاکم تطبیق دهد. همانگونه اخیرا ملاحظه شد، شوک ناشی از افزایش ناگهانی و افسارگسیخته نرخ ارز تولیدکنندگان را با تغییر کلیه داده های محاسباتی مواجه نمود. از سوی دیگر شرایط ناشی از تحریم، مضایقی برای صنعتگران و معدنکاران ایجاد نموده است که باید برای جلوگیری از اخلال در امور ایشان تمهیدات کافی به انجام رسد. در ایام پیش رو نیز شاهد افزایش مزد کارگران خواهیم بود که فضا را تنگ تر خواهد کرد.
2. از دیگر مسایلی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که طی یک سال گذشته تقریبا تمام نهاده های تولید مانند مزد نیروی انسانی، قیمت مواد اولیه، انرژی، حمل و نقل، منابع مالی و سایر موارد با افزایش مواجه بوده اند که به ناچار منجر به افزایش قیمت تمام شده کالاها گردیده است، اما کمتر شاهد اجازه افزایش قیمت کالاهای عرضه شده بوده ایم و این یعنی کاهش سود تولید کننده داخلی! برای مدیریت این بخش باید ترتیبی داده شود که تشکلهای تولیدی در فرآیند قیمت گذاری و نظارت بر توزیع کالاها نقش موثر و فعالی داشته باشند تا در اتخاذ تصمیمات حقی ضایع نشود. چنانچه کنترل قیمتها و تعیین سقف قیمت بدون توجه به هزینه های تولید و قیمت تمام شده و کیفیت تولید برای همه واحدهای تولیدی هم صنف صورت پذیرد، اصل رقابت از بین خواهد رفت و کیفیت از رده اول توجه به اولویت های بعدی موکول می گردد.
3. قرار بود هدفمند سازی یارانه ها به عنوان یکی از پروژه های طرح تحول اقتصادی که بسته ای به هم پیوسته بود به انجام برسد و سایر پروژه های طرح تحول نیز به عنوان پیش نیاز و الزام و مکمل یکدیگر در اقتصاد کشور به مرحله اجرا درآیند. باید پذیرفت که اهمیت اجرای طرح جامع مالیاتی یا طرح اصلاح سیستم بانکی کشور از الزاماتی است که میبایست تاکنون به انجام می رسید. همچنان تولیدکنندگان امیدوارانه در انتظار انجام این تحولات هستند.
4. رفتار غیرقابل توجیه غربیها در قبال کشور عزیزمان، اعلان رسمی جنگ تحمیلی اقتصادی و تجاوز به عرصه اقتصادی و حقوق ایرانیان محسوب میگردد. با توجه به این وضع لازم است که اتاق جنگ اقتصادی با حضور نمایندگان بخش دولتی و تشکلهای بخش خصوصی به طور مستمر تشکیل شده و از ظرفیت و تجربه تولیدکنندگان استفاده شود. باید توجه کرد در این شرایط افزایش دیگربار قیمت انرژی بدون تمهیدات جبرانی مزید بر سایر مضایق خواهد شد.
5. یکی از اهداف مهم هدفمندی یارانه ها، اصلاح الگوی مصرف و بهینه سازی مصرف انرژی است که به همین منظور واحدهای تولیدی میبایست با اصلاح و تغییر خطوط تولید خود نسبت به کاهش واحد مصرف انرژی به نسبت واحد تولید کالا اقدام مینمودند که این تغییرات مستلزم تأمین منابع مالی بود که با عدم همراهی بانک ها، آنچه مورد انتظار بود به انجام نرسید و تا زمانی که اصلاح خطوط تولید صورت نپذیرد ورود به مرحله بعد غیرقابل توجیه است.
6. برای تأمین هزینه قبوض انرژی (برق، گاز، گازوئیل، مازوت و ...) واحدهای تولیدی انرژی بر مقرر شد تسهیلات کم بهره یک ساله به این واحدها پرداخت شود، از آنجایی که این وام ها از محل درآمدهای حاصل از هدفمندی یارانه ها تأمین می گردید، باید تمهیدات لازم برای حفظ این منابع که به صورت اقساط بازپرداخت خواهند شد در بخش تولید با ایجاد صندوقی ویژه اندیشیده شود و چه خوبست که تمام اطلاعات این صندوق با شفافیت در اختیار عموم قرار گیرد.
7. چنانچه مزیتی از تولید کشور حذف می شود، باید مزیتی دیگر جایگزین شود. یعنی به طور مثال اگر انرژی گران میشود، باید بروکراسی پر هزینه و زمانبر اصلاح شده و امور گمرکی تسهیل شود. یا با اصلاح سیستم مالیات ستانی و افزایش پایه و گستره اخذ مالیات، درصد مالیات سهم تولید کاهش یابد. به طور اعم و به زبان ساده اگر قرار است انرژی را به بهای جهانی در اختیار تولید قرار دهیم، باید شرایط و امکانات را به طور حداقل در حد جهانی برای تولید فراهم کنیم.
منبع خبر: خبرگزاری دانشجو 
اخبار مرتبط: رحیمی: مرحله دوم هدفمندی به زودی اجرا می شود
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران
