تلاش برای نجات قدیمیترین باغ گیاهشناسی کشور از آخرین تخریب های دولت دهم+ گزارش تصویری
کلمه- گروه اجتماعی: اوایل بهمن ماه ۹۱ شورای تأمین استان مازندران تصمیم احداث جاده کمربندی و توسعه بندر نوشهر با عبوراز باغ گیاهشناسی نوشهر را تصویب کرد.
در گزارشی که مورخ ۳ بهمن ۹۱ در سایت همشهری-انلاین منتشر شد با اشاره به تخریب سه هکتار از اراضی این باغ که توسط شماری از نیروهای اداره کل بنادر و کشتیرانی با ماشینآلات سنگین راهسازی بهصورت غیرقانونی و بدون مجوزدرتاریخ هشتم آبان ماه سال ۸۹ انجام شده بود و با پیگیری مسئولان وزارت جهاد کشاورزی و با مساعدت مراجع قضایی متوقف شده بود، نسبت به تصویب ازسرگیری مجدد این عملیات مخرب در شورای تأمین استان جهت احداث جاده کمربندی، هشدار داده شده بود.
به گزارش کلمه اکنون بار دیگرعلیرغم اینکه پرونده تجاوز و تخریب پارک گیاهشناسی نوشهرهمچنان در حال بررسی است، استانداری مازندران در یک اقدام فوری دستور داده تا ساعت ۱۰ صبح روز چهارشنبه با حضور فرماندار نوشهر، مدیرکل انتظامی استانداری، مدیرکل بازرسی و رئیس ایستگاه تحقیقات جنگل و مرتع استان جلسه فوق العاده برای تخریب باغ گیاه شناسی تشکیل شود. همچنین رونوشت این نامه برای نماینده مجلس استان و مدیرکل دریانوردی هم ارسال شده است.
جاده، حساسترین بخش باغ را هدف گرفته
به نقل از روزنامه همشهری، مهندس عیسی مومن، معاون مؤسسه تحقیقات جنگلها ومراتع و رئیس باغهای گیاهشناسی کشور در اینباره گفت: چنانچه جاده مورد نظردر فاصلهای کمتر از ۳۰۰ متر با باغ احداث شود تهدیدی جدی برای گونههای منحصربه فرد موجود دراین ایستگاه تحقیقاتی خواهد بود و بدیهی است هرچه این فاصله کمتر باشد میزان آسیبها بیشتر خواهد بود. وی ضمن ابراز تأسف از تخریب ارزشمندترین باغ گیاهشناسی کشور تصریح کرد: بنا به اذعان کسانی که احداث جاده را پیگیری میکنند با ساخت این جاده روزانه حداقل ۵۰۰ کامیون در مسیر مورد نظر تردد خواهند کرد. این درحالی است که این جاده قدیمیترین قطعه باغ را هدف گرفته؛ قطعهای که شکلگیری باغ از آنجا آغاز شده و بهدلیل وجود گونههای گیاهی نادر خارجی و ایرانی بیش از سایر بخشهای باغ اهمیت دارد.
این پژوهشگر منابع طبیعی با تأکید بر اینکه هرگونه عملیات اجرایی در ضلع شمالی باغ که فاصله آن کمتر از ۳۰۰ متر با باغ باشد خسارات جبرانناپذیری را سبب میشود خاطرنشان کرد: کسانی که بیتوجه به هشدارهای دلسوزانه صاحبنظران و پژوهشگران منابع طبیعی بر احداث این جاده اصرار میکنند باید خودشان پاسخگوی تخریب این مرکز تحقیقاتی باشند؛ مرکزی که بیهیچ شک و تردیدی یکی از مهمترین منابع و ذخایر ژنتیک کشور محسوب میشود و فراتر از ارزشهای ملی و منطقهای ازاهمیت جهانی برخوردار است. به گفته وی این شیوه برخورد با منابع طبیعی باعث سرخوردگی کارشناسان و اعضای جامعه منابع طبیعی کشور میشود.
واگذاری ایستگاه قراخیل
به گزارش روزنامه همشهری براساس تصمیم شورای تأمین استان علاوه برآنکه عبور جاده از باغ گیاهشناسی نوشهر قطعی شده، قرار است ایستگاه تحقیقاتی قراخیل نیز به پارک فناوری واگذار شود. این ایستگاه تحقیقاتی که در حد فاصل قائم شهر وبابل واقع شده یکی از مراکز مطالعاتی محصولات زراعی محسوب میشود و با سه ارگان بینالمللی همکاری تنگاتنگ دارد. کارشناسان معتقدند گرچه این ایستگاه به پارک فناوری واگذار میشوداما با این واگذاری، ایستگاه قراخیل مهمترین کارکرد خود را که تولید دانش علمی است از دست میدهد.
اعضای هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران با واگذاری ایستگاه تحقیقاتی قراخیل به پارک فناوری و از سرگیری عملیات جاده درباغ گیاهشناسی نوشهر مخالفند و با ارسال نامهای به مراکز ذیربط این اعتراض خود را منعکس کردهاند. این درحالی است که پیش از این هم اعضای هیأت علمی دانشگاهها (در حوزه منابع طبیعی و کشاورزی) با امضای نامه و ارسال آن به دفاتر مسئولان ارشد نظام خواهان مصون ماندن باغ گیاهشناسی نوشهر شده بودند.
باغی به وسعت یک سرزمین
باغ گیاهشناسی شمال کشور (نوشهر) به لحاظ وسعت، دومین باغ گیاهشناسی کشور محسوب میشود و از نظر قدمت، قبل از سال ۱۳۳۵ و در وسعت ۳۵ هکتار تأسیس شده است. در حال حاضر بالغ بر ۸۰۰ گونه از گونههای گیاهی نادر داخلی و خارجی را درخود جای داده است. اینگونههای گیاهی طی سالیان متمادی با تغییرات شرایط محیطی سازگار شده و به بذر نشستهاند و سالهاست که بهطور مستمر از نهالهای آنها در جنگلکاریها، پارکها و فضای سبز کشور استفاده میشود.
باغ گیاهشناسی نوشهر که با شماره ۱۷۷۹۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و از آن بهعنوان یکی ازشناختهشدهترین باغهای گیاهشناسی جهان نام برده میشود علاوه بر ارزش تحقیقاتی و مطالعاتی، تنها باغ گیاهشناسی ناحیه هیرکانی (ناحیه اکولوژیک که شمال ایران در آن قرار دارد) محسوب میشود و در مجامع بینالمللی نظیر اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت از اهمیت و اعتبار ویژهای برخوردار است.
بررسیها نشان میدهد احداث راه دسترسی بندر به کمربندی نوشهر که بخشی از آن از داخل باغ گیاهشناسی عبور میکند نخستین بار در سال ۱۳۸۲ از سوی اداره کل بنادر و دریانوردی مازندران طرح شد اما این طرح از همان ابتدا با مخالفت وزارت جهادکشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان جهادکشاورزی مازندران و مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران مواجه شد؛ با وجود این بهنظر میرسد نه این مخالفتها و نه اعتراضات جامعه دانشگاهی نتوانسته است مانع از احداث این جاده شود.
تلاشها و اعتراضات همه سویه در جهت توقف آخرین تبرزنی ها و تخریبگریهای دولت دهم
به گزارش کلمه اقدام اخیر استانداری مازندران جهت از سرگیری احداث جاده کمربندی از طریق عبور ازباغ گیاهشناسی با مخالفت شدید و گسترده بخشهای وسیعی از جامعه اعم از مردم محلی و طبیعت دوستان سراسر ایران و پژوهشگران و محققین منابع طبیعی و محیط زیستی روبرو شده است.
از یک سو ۲۰ نهاد مدنی و فرهنگی و آموزشی و تحقیقاتی طی نامه ای خطاب به رئیس جمهور منتخب، دکتر حسن روحانی، از وی خواسته اند تا در جهت توقف این پروژه تخریبگر استانداری مازندران به آنها کمک کند. در متن این نامه که در تارنمای انجمن اعضای هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع مورخ ۳ تیر ماه ۹۲ منتشر شده است آمده است: «اینک از شما برادر بزرگوار که میدانیم به سرمایههای پژوهشی/ طبیعی کشور اهمیتی درخور و سزاوارانه میدهید، میخواهیم تا به عنوان نخستین اقدام دولت تدبیر و امید، مانع این تخریب شده و قفل این بحران و تهدید را با کلید خردمندانه خود بگشایید.».
از سوی دیگر همزمان با نشر این نامه، روز دوشنبه ۳ تیر ماه جمعی از فعالان محیط زیستی در شبکه مجازی فیسبوک کمپینی تحت عنوان کمپین (گردهمایی ) برای جلوگیری از تخریب باغ گیاه شناسی نوشهر مکان: باغ اکولوژی نوشهر به راه انداخنتد که به سرعت مورد استقبال هموطنان دلسوز قرار گرفت. این صفحه ضمن آگاهی رسانی و خبررسانی در مورد این اقدام ضد محیط زیستی و ضد فرهنگی استانداری مازندران، جهت تلاش برای توقف این پروژه تخریبی که قرار است صبح چهارشنبه، ۵ تیر راه اندازی شود، از طریق مشارکت جویی مدنی با تشکیل زنجیره انساتی در راستای محافظت از این منبع طبیعی- آموزشی و پژوهشی تشکیل شده است.
همچنین امروز سه شنبه ۴ تیر ماه، سایت خبری محیط زیست ایران گزارشی از بیانات و واکنش دکتر معصومه ابتکار، رییس سازمان حفاظت محیط زیست در دولت هشتم، نسبت به تخریب باغ گیاهشناسی نوشهر منتشر کرده است.بنا به این گزارش دکتر ابتکار خواستار توقف هرچه سریعتر تخریب باغ گیاهشناسی نوشهر در پی احداث جاده کمربندی شد و گفت: تشکلهای غیردولتی و کارشناسان از دولت و رییسجمهوری منتخب خواستهاند تا تخریب این باغ را متوقف کنند. وی افزود: این خطر ۱۱ سال است موجودیت این باغ را تهدید میکند.
وی با بیان این که در بخش منابع طبیعی، هیچ عرصه پژوهشی دیگری در ایران وجود ندارد که قدمت تأسیسش به سال ۱۳۱۰ برسد و در آن درختانی وجود داشته باشد که تا ۲۰۰ سال از عمرشان بگذرد افزود: افزون بر کارکرد موزهای باغ و داشتن پایههایی کهنسال از بلند مازو، نمدار، توسکا و ممرز؛ تنها پایه بلوط چوبپنبه در ایران، قدیمیترین پایههای دارتالاب و ژینکو در کشور، ۲۵ گونه کاج و حدود ۳۰ گونه اکالیپتوس هم در این عرصه ۳۵ هکتاری وجود دارند؛ عرصهای که به دلیل حساسیت بیمانند و ارزش بالای آن به عنوان یک اثر ملی به شماره ۱۷۷۹۵ در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور ثبت شده است. همچنین تنها مکانی در جهان است که دو گونه جدید و منحصر به فرد، یعنی اسپیره نوشهری و افرای مازندرانی به طور همزمان در آن زیست میکنند.
ابتکار افزود: متاسفانه مجددا مطلع شدیم که قرار است فردا (چهارشنبه) استانداری مازندران عملیات عمرانی احداث این جاده را از داخل باغ گیاهشناسی نوشهر آغاز کند که این امر جای تعجب و تاسف دارد.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست در دولت هشتم با تاکید بر اینکه معمولا در روزهای پایانی فعالیت دولتها بیشترین بخشهایی که مورد هجمه و صدمه قرار میگیرد، منابع طبیعی و محیط زیست است، تاکید کرد: انتظار داریم با توجه به درخواست کارشناسان و تشکلهای غیردولتی و نیاز جامعه به آرامش، دولت این پروژه را متوقف کرده و اجازه دهد تا دولت جدید در مورد اجرا یا عدم اجرای آن تصمیمگیری کند.
ابتکار با تاکید بر اینکه ارزش خدمات این باغ در بخش تنوع زیستی به عنوان یک ذخیره ژنتیکی قطعا بالاتر از ارزش اقتصادی احداث این جاده است، تاکید کرد: قطعا میتوان در مسیر احداث این جاده بازنگری کرد و نیازی به عبور آن از داخل باغ گیاهشناسی نوشهر نیست.
متن کامل نامه ۲۰ نهاد مدنی و فرهنگی و آموزشی و تحقیقاتی به رئیس جمهور منتخب دولت یازدهم جهت جلوگیری از تخریب باغ گیاهشناسی نوشهر
نخستین درخواست از رییس جمهور منتخب برای جلوگیری از تخریب باغ گیاهشناسی نوشهر
به نام خدا
جناب آقای دکتر حسن روحانی
رییس جمهور منتخب و محبوب ایران
موضوع: جلوگیری از تخریب باغ گیاه شناسی نوشهر
با سلام و احترام؛ باغ گیاهشناسی نوشهر مجدداً در آستانه تخریب و تغییر کاربری به دلیل احداث جاده کمربندی و توسعه بندر نوشهر قرار گرفته است. خطری که ۱۱ سال است موجودیت این باغ را تهدید میکند، اما تاکنون هربار که تصمیم بر تخریب آن بسیار جدی شده است، با مقاومت فعالان محیطزیست، منابع طبیعی، پژوهشگران، کارشناسان و اغلب مدیران این بخش توانسته از خطر برهد و همچنان نفس تازه کند تا نوبتی دیگر و نبردی دیگر.
اینبار ولی ظاهرا میخواهند با هماهنگی استانداری مازندران و چراغ سبز سطوح عالی دولت دهم در روز چهارشنبه – ۵ تیرماه ۱۳۹۲ – اقدامهای لازم را برای انجام تصمیمی که بیش از یک دهه برای عملی کردن آن روزشماری میکردند، عینیت بخشند. اگر این اتفاق رخ دهد، بیشک یک فاجعه بزرگ در بخش تاریخ پژوهشی منابع طبیعی ایران رقم خواهد خورد، چرا که در بخش منابع طبیعی، هیچ عرصه پژوهشی دیگری در ایران وجود ندارد که قدمت تأسیسش به سال ۱۳۱۰ برسد و در آن درختانی وجود داشته باشد که تا ۲۰۰ سال از عمرشان بگذرد. افزون بر کارکرد موزهای باغ و داشتن پایههایی کهنسال از بلند مازو، نمدار، توسکا و ممرز؛ تنها پایه بلوط چوبپنبه در ایران، قدیمیترین پایههای دارتالاب و ژینکو در کشور، ۲۵ گونه کاج و حدود ۳۰ گونه اکالیپتوس هم در این عرصه ۳۵ هکتاری وجود دارند؛ عرصهای که به دلیل حساسیت بیمانند و ارزش والایش به عنوان یک اثر ملی به شماره ۱۷۷۹۵ در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور ثبت شده است. همچنین تنها مکانی در جهان که دو گونه جدید و منحصر به فرد، یعنی اسپیره نوشهری و افرای مازندرانی بهطور همزمان در آن زیست میکنند، باغ گیاهشناسی نوشهر است.
همان طور که ملاحظه میفرمایید در ایران و برای ما فعالان، پژوهشگران و کارشناسان حوزه منابع طبیعی و محیط زیست، باغ گیاهشناسی نوشهر سمبل هویت، استقلال، اهمیت و شخصیت اجتماعیمان است. آن عرصه ۳۵ هکتاری باید حفظ شود تا مشخص شود که در ایران، منابع طبیعی، محیط زیست، پژوهشگران و دوستدارانش حرمت دارند و هرگز منافع معنوی آنها در پای احداث یک جاده کمربندی که میتوان به راحتی و با احداث یک پل هوایی یا مسیری در جنب باغ، جایگزینش کرد، قابل معاوضه نیست. باغ گیاهشناسی نوشهر باید بماند تا جهانیان و فرزندان این آب و خاک بدانند که وجود اصل ۵۰ قانون اساسی ما، صرفا یک ژست محیطزیستی نبوده و نخواهد بود.
اینک از شما برادر بزرگوار که میدانیم به سرمایههای پژوهشی/ طبیعی کشور اهمیتی درخور و سزاوارانه میدهید، میخواهیم تا به عنوان نخستین اقدام دولت تدبیر و امید، مانع این تخریب شده و قفل این بحران و تهدید را با کلید خردمندانه خود بگشایید. انشاالله
سه تیر ۱۳۹۲
انجمن اعضای هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
کانون عالی گسترش فضای سبز و حفظ محیط زیست
انجمن کوهنوردان ایران
انجمن پایشگران محیط زیست ایران
انجمن محیط زیستی تسنیم
انجمن حمایت از حیوانات
انجمن دیده بان کوهستان
جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست گیلان
بنیاد توسعه ی پایدار کلاردشت
جمعیت حامیان زمین
مؤسسه ئاگرین بهشت گمشده
انجمن محیط زیستی سیزده فروردین
سبزپوشان سبز گستر
جهادگران سبز
دوستداران طبیعت کازرون
جمعیت زنان و جوانان حافظ محیط زیست گیلان
گروه دیده بان میانکاله
مؤسسه پیشگامان محیط زیست بندر کیاشهر
جمعیت داوطلبان سبز
اشتراکگذاری:منبع خبر: کلمه
اخبار مرتبط: تجمع تاثیرگذار حامیان محیط زیست/ تعویق ۱۰ روزه تخریب باغ گیاهشناسی نوشهر
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران