آمریکا و چین خواستار واکنش مثبت ایران به پیشنهاد جامعه جهانی شدند

جان کری (راست) و وانگ یی وزرای خارجه آمریکا و چین بعد از دیدار در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل

مقامات آمریکایی می‌گویند جان کری وزیر خارجه آمریکا با وانگ یی همتای چینی خود دیدار و موافقت او را جلب کرده تا خواستار واکنش مثبت ایران به پیشنهاد ۱+۵ در مورد برنامه هسته ای شوند.

این در حالی است که تا ساعتی دیگر محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران با جان کری و دیپلماتهای بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان و روسیه در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل دیدار می‌کند.

به گفته مقامات آمریکایی "هم آمریکا هم چین از ایران می‌خواهند که با ۱+۵ همکاری کند و به پیشنهادی که در مقابل آنها قرار دارد واکنش مثبتی نشان دهد."

پیشتر گروه ۱+۵ از ایران خواسته تا تولید و ذخیره اورانیوم بیست درصد را متوقف و تاسیسات غنی سازی فردو را تعطیل کند و در عوض تحریم‌های اقتصادی علیه ایران سبکتر شوند.

جان کری امروز (پنج شنبه چهارم مهر) پیش از این دیدار گفته بود منتظر یک "ملاقات خوب" است اما درباره اینکه ایران باید چه واکنشی نشان دهد که حاکی از عزم جدی این کشور در باره برنامه هسته‌ایش باشد اظهار نظر نکرد.

کارشناسان معتقدند اظهارات مقامات آمریکایی نشان می‌دهد که دولت پرزیدنت اوباما به رویکرد متفاوت حسن روحانی رییس جمهور ایران واکنش محتاطانه‌ای نشان داده و قصد ندارند به ایران امتیاز دهد مگر آنکه این کشور اقدامی واقعی انجام دهد که نشانگر تغییر رویه در برنامه هسته‌ایش باشد.

به نظر این تحلیلگران در حالیکه آقای روحانی در پی آن است که تحریم‌های فلج‌کننده علیه ایران لغو یا سبکتر شوند، جان کری سعی کرده تا پیش از دیدار با آقای ظریف حمایت جامعه جهانی را جلب کند تا از موضعی محکمتر گفتگو کند و فشار را بر ایران -علیرغم دیپلماسی مثبت آقای روحانی- حفظ کند.

مارک فیتزپاتریک تحلیلگر سیاسی و کارشناس خلع سلاح معتقد است با وجود جو مثبت تاکنون اتفاق قابل توجهی نیفتاده و "بعید است دو کشوری که این همه از هم فاصله دارند در دیداری کوتاه بتوانند به توافقی قابل توجه دست پیدا کنند."

دیدار محمد جواد ظریف با جان کری بلندپایه ترین دیدار مقامات ایران و آمریکا در شش سال گذشته است.

جیمز رینولدز خبرنگار بی‌بی‌سی در امور ایران معتقد است که مذاکرات هسته ای تاکنون در ژنو، استانبول، بغداد، مسکو و آلماتی نتیجه‌ای دربر نداشته و بیشتر از آنکه گفتگو باشد شبیه این بوده که هر طرف فقط حرف خود را زده است.

اما تیم مذاکره کننده هسته ای ایران تغییر کرده و این امید وجود دارد تا در این مذاکرات گشایش حاصل شود وگرنه به گفته مارک فیتزپاتریک "گزینه نظامی دوباره روی میز قرار خواهد گرفت."

امروز حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در اجلاس خلع سلاح هسته‌ای که در سازمان ملل برگزار شد گفت: "هزاران سلاح هسته‌ای موجود همچنان بزرگترین تهدید برای صلح به حساب می آیند، کاهش اینگونه سلاح ها نباید جایگزین امحاء کامل آنها در نظر گرفته شود."

آقای روحانی گفت "هر گونه استفاده از سلاح هسته‌ای جنایت علیه بشریت است و هرگونه استفاده از سلاح هسته ای، نقض منشور ملل متحد و جنایت علیه بشریت است. آن دسته از راهبردهای نظامی و امنیتی که چنین کاربردهایی را توجیه می کنند، غیر قابل پذیرش اند."

پیش از آن رییس جمهور ایران به رسانه‌های آمریکایی گفته بود "هرچه زودتر به این توافق برسیم، برای همه بهتر است. اگر بشود سه ماهه به این نتیجه رسید که این ترجیح ایران است. اما شش ماه هم خوب است. به‌هر‌حال حرف همین چند ماه آینده است؛ نه چند سال."

"تنها راه گام‌برداشتن به سمت حل این پرونده این است که زمان‌بندی به مذاکرات اضافه شود و مذاکرات هم کوتاه باشد."