ادامه واکنش‌‎ها به نمایش چهره حضرت عباس در فیلم رستاخیز

بهادر زمانی نقش حضرت عباس را در فیلم رستاخیز بازی کرده است

در پی اعتراض به نمایش چهره شخصیت ابوالفضل عباس، فرزند امام علی در فیلم رستاخیر از سوی گروهی از چهره های اصولگرا و شخصیت‌های بلندپایه مذهبی، حسام الدین آشنا، مشاور فرهنگی رئیس جمهور ایران گفته است که بعضی حرف‌هایی که درباره فیلم رستاخیز گفته می‌شود، "قضاوت زودهنگام" قبل از دیدن فیلم است.

آقای آشنا که عضو شورای نظارت بر صدا و سیما نیز هست در گفت گو با خبرگزاری کار ایران، ایلنا گفت: "فیلم را نمی‌توان با گزارش مکتوب نگاه کرد باید فیلم را دید. انشا الله فیلم به صورت اکران خصوصی در اختیار بعضی از کسانی که درباره آن اظهارنظر کردند، قرار می‌گیرد و آن وقت اظهارنظرهای واقع بینانه‌تری را شاهد هستیم."

رستاخیز، ساخته احمدرضا درویش نخستین فیلم ایرانی پس از انقلاب ایران است که چهره یکی از شخصیت های مقدس شیعیان را به تصویر می کشد. به همین دلیل نمایش عمومی این فیلم با ابهام رو به رو شده است.

مجتبی راعی، کارگردان سینمای ایران و از داوران بخش مسابقه دوره اخیر جشنواره فیلم فجر اخیرا در برنامه ای تلویزیونی گفت: "عده‌ای نمی‌توانند همین‌جور وارد مباحثی شوند که مقداری رنگ و بوی سیاسی هم پیدا کند. به نظرم به نفع فرهنگ کشور است که فرهنگ را از امواج سیاسی دور کنیم، بنشینم خارج از دیدگاه‌های سیاسی درباره‌ آن منصفانه صحبت کنیم و راه حل پیدا کنیم."

آقای راعی در برنامه سینمایی هفت که چند روز پیش از تلویزیون ایران پخش شد گفت: "به نظرم کسی که ۱۰ سال برای ساخت فیلمی درباره‌ی امام حسین زمان می‌گذارد باید به آن احترام گذاشت."

بعضی مراجع تقلید شیعه در ایران پیشتر گفته بودند که نشان دادن چهره امامان و دیگر شخصیت های مقدس اسلام در سینما جایز نیست.

با این حال آیت الله علی سیستانی، از مراجع تقلید شیعیان جهان که در نجف مقیم است، در پاسخ به استفتایی در خصوص صورتگری پیامبر اسلام، پیامبران دیگر و معصومین (پیامبر اسلام، فاطمه زهرا، دخترش و ۱۲ امام شیعیان) بر پرده سینما و یا صفحه تلویزیون و یا تئاتر کلیک گفته است: "اگر اصل حرمت و بزرگداشت آنان رعایت شود و شخصیت مقدس آنان را در اذهان مردم خدشه دار نکند، مانعی ندارد."

این در حالی است که مراجعی مانند آیت الله ناصر مکارم شیرازی مشخصا به نمایش چهره عباس بن علی در فیلم رستاخیز واکنش نشان داده و در نامه ای آن را شکستن "قداست مقدسات" و گذشتن از "خطوط قرمز" توسط سازمان سینمایی ایران بر شمرده بود.

استفتا از آیت الله خامنه‌ای در خصوص نمایش چهره امامان شیعه در سینما

ما تصميم به ساخت يک فيلم داستانى و حماسى گرفته‏ايم که حادثه جاويد کربلا را ترسيم نموده و اهداف بزرگى را که امام حسين(عليه‌السلام) به خاطر آنها به شهادت رسيد، بيان کند، با توجه به اينکه شخصيت امام حسين(عليه‌السلام) در اين فيلم به‌صورت يک فرد عادى و قابل رؤيت با چشم نشان داده نشده بلکه در تمامى مراحل فيلمبردارى و توليد و نورپردازى به‌صورت يک شخصيت نورانى نشان داده شده است، آيا ساخت اين فيلم و نشان دادن شخصيت امام حسين(عليه‌السلام) با اين کيفيت جايز است؟

آیت الله خامنه‌ای: اگر فيلم بر اساس منابع مستند و با حفظ قداست موضوع و مراعات مقام و منزلت والاى امام حسين(عليه‌السلام) و اصحاب و اهل بيت گرامى او(سلام‏الله عليهم اجمعين) ساخته شود، اشکال ندارد، ولى چون حفظ قداست موضوع چنانکه شايسته آن است و حفظ حرمت سيدالشهدا و اصحاب او(سلام الله عليهم اجمعين) بسيار مشکل است بنا بر اين بايد در اين زمينه احتياط شود.

آیت الله محمدعلی علوی گرگانی هم با انتشار بیانیه‌ای به "حرمت شکنی عظمت امام زادگان" اعتراض و آن را محکوم کرده است.

اما سازندگان رستاخیز گفته اند که با بهره گیری از مشاوره شخصیت های مذهبی و مراجع تقلید به این نتیجه رسیده اند که چون عباس بن علی جزو چهارده معصوم نیست، بنابراین نشان دادن چهره او در فیلم از لحاظ شرعی مانعی ندارد.

رستاخیز در سی و دومین جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمد و احمدرضا درویش سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را برای این فیلم دریافت کرد.

این فیلم مقطع تاریخی مرگ معاویه تا روز عاشورا و کشته شدن امام حسین، امام سوم شیعیان را روایت می‌کند.

در فیلم های ایرانی معمولا با جایگزین کردن هاله‌ای از نور یا روش‌های دیگر از نمایش صورت این شخصیت‌های مقدس مذهبی امتناع می‌شد.

پیشتر تلاش سازندگان سریال مختارنامه برای نشان دادن چهره شخصیت عباس بن علی با مخالفت تعدادی از مراجع تقلید رو به رو شده بود.

برخلاف سینما، در تعزیه که به گفته بسیاری از کارشناسان تئاتر، یکی ستون های تاریخ نمایش در ایران است، بازی بازیگران در نقش حضرت علی، امام حسین و اعضای خاندان آنها امری متداول به شمار می‌رود.

هر سال علاوه بر اجرای تعزیه های محلی در شهرها و روستاهای ایران، در روزهای سالگرد کشته شدن امام سوم شیعیان، جشنواره نمایش های آیینی - سنتی در ایران برگزار می شود که رکن اصلی آن را تعزیه تشکیل می دهد که بازیگران در نقش شخصیت های مقدس شیعیان روزهای تاسوعا و عاشورا بازسازی می کنند.

نمایش های تعزیه از تلویزیون ایران هم پخش می شود.