گفتمان هنرومعماری جاده ابریشم و گفتگوی تمدن‌ها بررسی می‌شود

به گزارش خبرگزاری مهر، سیصدوسی‌ودومین نشست گفتمان هنر و معماری با محوریت موضوع جاده ابریشم و گفتگوی تمدن‌ها روز چهارشنبه ۱۶بهمن در مرکز هنرپژوهی نقش‌جهان (فرهنگستان هنر) برگزار می‌شود.

جاده ابریشم (جاده قدیمی تجارت چین) که بیش از دوهزار سال پیش مورد استفاده بود، به عنوان پلی بین چین و کشورهای اروپا، آسیا و آفریقا برای تبادلات مادی و تمدن شرقی و غربی سهم مهمی را ادا کرده است. نتایج مطالعات نشان می‌دهد که این جاده اساساً در سلسله هان چین در قرن یکم قبل از میلاد شکل گرفت. در آن زمان جاده ابریشم به افغانستان، ازبکستان و ایران و شهر اسکندریه مصر در غرب راه داشت.

راه دیگر این جاده نیز از پاکستان و کابل در افغانستان به خلیج فارس و از کابل به طرف جنوب یعنی شهر کراچی پاکستان امتداد داشت و اگر به راه دریایی تغییر می‌کرد، پارس و رُم را هم شامل می‌شد. در این زمان در امتداد جاده ابریشم از غرب به شرق چهار کشور بزرگ وجود داشت، یعنی رُم باستان اروپا، پارس در آسیای غربی، کوشان آسیای مرکزی (آسیای مرکزی و شمال هند امروز را در بر می‌گرفت) و سلسله هان چین در آسیای شرقی.

راه‌اندازی جاده ابریشم باعث تبادلات مستقیم و تأثیرگذاری بین این تمدن‌های قدیمی شد. در سلسله تانگ در قرن ۷ تا ۹ میلادی تبادلات چین و کشورهای غربی از طریق جاده ابریشم بسیار شکوفا بود. پرندگان و حیوانات کمیاب، عطر، مروارید، وسایل شیشه‌ای و سکه‌های طلایی و نقره‌ای کشورهای غربی و موسیقی، رقص، غذا و لباس آسیای غربی و مرکزی وارد چین شد. هم‌چنان‌که فرآورده‌ها و فنون چین مانند ابریشم، فن کاغذسازی، فن چاپ، ظروف لاکی، چینی، باروت و قطب نما از طریق جاده ابریشم به مناطق مختلف پخش شد و برای توسعه تمدن جهان سهم بزرگی ادا کرد.

تبادلات فرهنگی از طریق جاده ابریشم همانند تجارت مواد گسترده بود. مذهب بودا به عنوان یکی از سه مذهب جهان، در پایان سلسله هان غربی (۲۰۶ ق. م تا ۲۲۰ میلادی) وارد چین شد. در غارهای مذهب بودا نزدیک به ۱۰ هزار متر مربع نقاشی دیده می‌شود که نشانگر جریان رواج مذهب بودا از هند به چین است. در این غارها که اینک جزو میراث فرهنگی جهان به شمار می‌رود، آمیختن سبک هنری شرقی و غربی، گواه تبادلات فرهنگی در آن زمان از طریق جاده ابریشم است.

پس از قرن نهم میلادی به دنبال تغییر ساختار سیاسی و اقتصادی قاره اروپا و آسیا، به ویژه پیشرفت فنون دریانوردی، حمل و نقل دریایی به طور روز افزون در تجارت نقش ایفا می‌کرد و بدین لحاظ جاده ابریشم (جاده زمینی سنتی) به تدریج رو به زوال رفت. در دوران سلسله سون چین در قرن ۱۰ میلادی جاده ابریشم به عنوان یک راه تجارت، بسیار کم مورد استفاده قرار می‌گرفت.

در سال‌های اخیر طرح مطالعه جدید جاده ابریشم از طرف سازمان یونسکو که این جاده را "جاده گفتگو" قلمداد کرده است، موجب شد که اندیشمندان سراسر جهان برای ارتقای مباحث پیرامون گفتگوی تمدن‌ها، از این طرح استقبال کنند.

در سیصدوسی‌ودومین نشست گفتمان هنر و معماری که توسط مؤسسه مطالعاتی منظر پایدار برگزار می‌شود، پویان تطهیری‌مقدم، فرامرز تطهیری‌مقدم، علی طاهری و ابوالحسن میرعمادی حضور داشته و سخنرانی می‌کنند.

این‌جلسه با نمایش فیلم همراه است و دبیر پنل گفتگوی آن، حبیب الله شیبانی است.

برنامه مذکور روز چهارشنبه، ۱۶ بهمن‌ماه از ساعت ۱۶ تا ۱۸ در مرکز هنرپژوهی نقش‌جهان (فرهنگستان هنر) واقع در خیابان ولیعصر، جنوب پارک ساعی برگزار می‌شود.