تنش سیاسی در برزیل؛ وزیر دادگستری در مخالفت با اخراج رئیس پلیس استعفا داد

تنش سیاسی در برزیل؛ وزیر دادگستری در مخالفت با اخراج رئیس پلیس استعفا داد
بی بی سی فارسی
حق نشر عکس Getty Images Image caption آقای مورو در کابینه بولسونارو نماد مبارزه با فساد به شمار می‌رفت

سرجیو مورو، وزیر دادگستری برزیل و قاضی پیشین که در یک پرونده تاریخی فساد نقشی محوری داشت، به خاطر اختلاف نظر با ژائیر بولسونارو، رئیس جمهور، از مقام خود کناره‌گیری کرده است.

استعفای او پس از اخراج رئیس پلیس کشور، که از متحدانش بود، انجام شد.

آقای مورو اخراج مائوروسیو والیخو توسط آقای بولسونارو را "مداخله سیاسی" توجیه‌ناپذیر در مبارزه با فساد خواند.

او در مقام وزیر دادگستری یکی از محبوبترین چهره‌های کابینه ژائیر بولسونارو بود و با توجه به نقشش در کنار زدن رهبران رئیس جمهور سابق و متحدانش به طور خاص در میان هواداران آقای بولسونارو محبوبیت زیادی داشت.

استعفای سرجیو مورو تازه‌ترین مورد از سلسله رویدادهایی است که سیاست برزیل را به تنش فزاینده کشیده است.

کمتر از دو هفته پیش وزیر بهداشت این کشور به خاطر اختلاف نظر با رئیس جمهور بر سر مهار شیوع ویروس جدید کرونا برکنار شد.

هرچند در کشورهای جهان رهبران دست راستی دیگری نیز، همچون دونالد ترامپ، بوریس جانسون یا آیت‌الله علی خامنه‌ای، در آغاز مواجهه با بحران کرونا آن را کم‌اهمیت دانسته‌اند، ژائیر بولسونارو به طور متمایزی دیدگاه‌هایی را ابراز کرده که در تضاد با توصیه‌های بهداشتی بوده است.

او از جمله به تازگی شخصا در یک تظاهرات علیه قرنطینه و فاصله‌گذاری برای مهار کرونا شرکت کرد.

  • رئیس جمهور دست راستی برزیل: مردی که الگویش ترامپ است
  • اخراج وزیر برزیلی پس از صحبت شبیه گوبلز
  • انتقادهای گزنده لولا از زندان: 'حماقت' در عالی‌ترین سطوح حکومت برزیل

تنها کمی پس از استعفای سرجیو مورو عده‌ای از شهروندان برزیلی در شهرهای مختلف با کوبیدن روی قابلمه‌ها از پنجره خانه‌هایشان شعار دادند: "بولسنارو برو! بولسونارو برو!"

حق نشر عکس AFP Image caption بولسونارو در حالی که سرفه می‌کرد و ماسک نداشت در تظاهرات ضد قرنطینه شرکت کرد، تست کرونای چند نفر از اطرافیان او مثبت بوده

ارزش واحد پولی برزیل هم در مقابل ارزهای خارجی به طور بی‌سابقه سقوط کرد و شاخص بازار سهام ۹ درصد پایین آمد.

چرا استعفا؟

وزیر دادگستری برزیل استعفای خود را در یک نطق تلویزیونی ۴۰ دقیقه‌ای که برخی آن را "آتشین‌" خوانده‌اند اعلام کرد.

آقای مورو ادعا کرد که ژائیر بولسونارو از او خواسته تا با یک رئیس پلیس مورد اعتماد تماس بگیرد تا آقای بولسونارو بتواند به گزارش‌های اطلاعاتی داخلی پلیس دسترسی مستقیم پیدا کند.

روز پنجشنبه خبر اخراج مائوروسیو والیخو، رئیس پلیس فدرال برزیل اعلام شد.

سرجیو مورو آقای بولسونارو را متهم کرد که به دلایل شخصی و سیاسی رئیس پلیس را اخراج کرده است.

دلیل این اخراج مشخص نیست اما یکی از روزنامه‌های عمده برزیل می‌گوید آقای والیخو در پرونده‌ای راجع به پخش اخبار جعلی در پی تحقیقات از پسر خود آقای بولسونارو بود.

پیشتر هم تمایل آقای بولسونارو به تغییر رئیس پلیس در ریودوژانیرو باعث اختلاف میان او و آقای مورو شده بود.

به جز اخراج رئیس پلیس، برزیل در هفته‌های اخیر به واسطه واکنش ژائیر بولسونارو به بحران کرونا صحنه تنش سیاسی فزاینده بوده و آقای بولسونارو مورد انتقادهای زیادی قرار گرفته است.

وزیر بهداشت برزیل، که محبوبیت زیادی داشت، به طور عمومی از سیاست رئیس جمهور در این باره انتقاد کرد و با تصمیم او برکنار شد.

کرونا در برزیلکرونا در برزیل

  • حضور رییس جمهوری برزیل در جمع مخالفان قرنطینه
  • برکناری وزیر بهداشت برزیل به خاطر اختلاف با رییس جمهوری
  • کرونا و نگرانی از انقراض بومیان برزیل

روز پنجشنبه بیش از ۴۰۰ نفر با ابتلا به کووید۱۹ در برزیل جانشان را از دست دادند.

سرجیو مورو کیست؟

آقای مورو استاد حقوق و قاضی فدرال در یکی از شهرهای برزیل بود.

او در یک پرونده عمده درباره بانکی دولتی نقش عمده ایفا کرد و در آن پرونده نزدیک ۲۰۰ نفر به اتهام پولشویی و فرار مالیاتی بازداشت شدند.

این سابقه مثبتی برای سرجیو مورو شد تا بیشتر در تحقیق درباره فساد و رسوایی‌های سیاسی حضور یابد.

در سال ۲۰۱۴ او یکی از قاضی‌های اصلی عملیات وسیع مشهور به "کارواش" بود که به پرونده فساد مالی در شرکت نفتی بزرگ دولت برزیل، پتروبراس برمی‌گشت.

در این پرونده بسیاری از مقام‌های سیاسی با اتهام رشوه روبرو بودند.

حق نشر عکس EPA Image caption سرجیو مورو در به حاشیه راندن رهبران چپگرای برزیل نقش کلیدی داشت (لولا داسیلوا در کنار دیلما روسف)

لولا داسیلوا، رئیس جمهور سابق و رهبر چپگرای برزیل هم در جریان رسیدگی به این پرونده متهم شد که از یک شرکت مهندسی آپارتمانی ساحلی گرفته است. او این اتهام را برآمده از انگیزه‌های سیاسی و محاکمه خود را نمایشی می‌دانست.

دیلما روسف، رئیس جمهور وقت، در جنجال سیاسی با استیضاح برکنار شد و لولا هم سرانجام به زندان افتاد.

این در حالی بود که او در آن مقطع در عموم نظرسنجی‌ها با فاصله برنده انتخابات ریاست جمهوری به نظر می‌رسید.

اما با حذف لولا از صحنه، ژائیر بولسونارو در انتخابات پیروز شد و سرجیو مورو را به وزارت دادگستری انتخاب کرد.

چندی پیش مکاتبات خصوصی دادستان‌ها و مقام‌های قضایی درگیر در پرونده کارواش افشا شد و مطابق آنها آقای مورو، که قاضی پرونده بود، به دادستان‌ها خط می‌داد، و این نقض بی‌طرفی او محسوب می‌شد.

آقای مورو پس از انتشار مکاتباتش تخلف و اعمال نفوذ سیاسی در این پرونده را رد کرد.

برزیل به سوی بی‌ثباتی می‌رود؟

یکی از شعارهای انتخاباتی اصلی آقای بولسونارو مبارزه با فساد بود و آقای مورو در مقام وزیر دادگستری نماد چنین سیاستی به شمار می‌رفت.

حال رفتن او از کابینه می‌تواند بخشی از هواداران ژائیر بولسونارو را دلسرد کند.

این می‌تواند ضربه دیگری پس از اختلاف نظر آقای بولسونارو با وزیر محبوب بهداشت و اخراج او و همچنین به حاشیه رانده شدن وزیر اقتصاد باشد.

اعلام برنامه اقتصادی دولت برزیل برای مواجهه با کرونا توسط رئیس دفتر رئیس جمهور و وزیر امور زیربنایی و در غیاب وزیر اقتصاد انجام شد.

هم رئیس دفتر رئیس جمهور و هم وزیر امور زیربنایی از ژنرال‌های ارتش برزیل هستند.

بنا به گزارش‌های مختلف آقای بولسونارو، سرهنگ سابق ارتش، در کابینه خودش منزوی شده و حتی دیگر نظامیان حاضر در کابینه هم حامی او نیستند.

حق نشر عکس Reuters Image caption ارتش برزیل قدرت سیاسی قابل ملاحظه‌ای دارد

والتر براگا، که مقام رئیس دفتر آقای بولسونارو را دارد، پیشتر در جریان اختلاف میان رئیس جمهور و وزیر بهداشت از وزیر بهداشت حمایت کرده بود.

انزوای آقای بولسونارو تا حدی است که برخی رسانه‌های برزیلی گمانه‌زنی می‌کنند ارتش این کشور پشت پرده قدرت را به دست گرفته و آقای بولسونارو عملا اختیار امور را ندارد.

نظامیان برزیل به طور تاریخی قدرت سیاسی قابل ملاحظه‌ای دارند و پس از کودتایی در سال ۱۹۶۴ مستقیما قدرت را به دست گرفتند.

دیلما روسف، رئیس جمهور سابق، یکی از چریک‌های چپگرای مخالف دیکتاتوری نظامی بود و پس از بازداشت به زندان افتاد و شکنجه شد.

دوران حکومت نظامیان سرانجام پس از ۱۹ سال به پایان رسید.

ژائیر بولسونارو سال گذشته دستور داد سالگرد کودتا جشن گرفته شود.

منبع خبر: بی بی سی فارسی

اخبار مرتبط: تنش سیاسی در برزیل؛ وزیر دادگستری در مخالفت با اخراج رئیس پلیس استعفا داد