برآورد ۱۰۰ هزار میلیاردی فاصله قیمت خودرو از کارخانه تا بازار

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان خودرو از رانت ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی مابه التفاوت قیمت کارخانه و بازار خودرو خبر داد و اعلام کرد: محاسبات این انجمن از پرداخت بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی مابه‌التفاوت قیمت کارخانه‌ای و بازاری خودرو‌ها از سوی مردم در مدت یک سال است.
آرش محبی‌نژاد افزود: انجمن خودروسازان ایران در پژوهش مشابه، این رقم را بیش از ۱۳۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده و مقایسه این ارقام که فقط به جیب دلالان و واسطه‌ها رفته با رقم حدود ۸۰ هزار میلیارد تومانی زیان زنجیره خودرو و قطعه‌سازی، حاکی از عمق فاجعه در این صنایع است.
وی با اشاره به فاصله بیش از ۱۰۰ درصدی قیمت کارخانه‌ای و بازاری خودرو‌های داخلی و مونتاژی، تاکیدکرد: وقتی بتوان حتی بخشی از این اختلاف قیمت را اصلاح کرد به طوری که کارخانه‌دار، خودروساز و قطعه‌ساز ضرر نکنند، شمارگان تولید و در نتیجه عرضه افزایش می‌یابد و با کاهش تقاضای کاذب، التهاب از بازار دور و صنعت خودرو نیز به‌تدریج از زیان خارج می‌شود. در همین حال ایسنا گزارش داد که جلسه شورای سیاست گذاری خودرو با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار شد و راهکار‌های سامان دهی بازار خودرو مورد بحث و بررسی قرار گرفت. علیرضا رزم حسینی در این جلسه با یادآوری رشد ۲۳ درصدی تولیدات خودرویی کشور در شش ماه اول امسال، اظهار کرد: در صورت همکاری همه بخش‌ها و با توجه به ظرفیت موجود، امکان مدیریت بازار وجود دارد. به گزارش ایسنا، وزیر صمت معتقد است قیمت‌های دستوری، صنعت خودروی کشور را با زیان هنگفت روبه رو کرده است و در زمان حاضر با توجه به این نوع قیمت‌گذاری، شاهد سه نوع قیمت مصوب، تمام شده و قیمت بازار برای صنعت خودرو هستیم.

فاصله قیمت بازار و کارخانه خودرو چقدر است؟
اگرچه این فعال صنفی صنعت خودرو، نحوه محاسبه این فاصله قیمت را اعلام نکرده است، ولی با توجه به آمار رسمی وزارت صمت از تولید ۳۷۶ هزار خودرو در پنج ماه نخست امسال و در صورت تداوم همین روند، رسیدن آمار تولید خودرو به ۹۰۰ هزار دستگاه در طول امسال، این رقم را باید در فاصله قیمت خودرو ضرب کرد. هم اکنون فاصله قیمت برای خودرو‌هایی نظیر تیبا و ساینا حدود ۷۰ تا ۸۰ میلیون تومان و فاصله قیمت، برای خودرو‌های ایران خودرو، ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان است. به نظر می‌رسد این محاسبه میانگین فاصله قیمت خودرو را ۱۱۰ میلیون تومان در نظر گرفته است که بر این اساس با فاصله قیمت ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی کل تولیدات خودرو در طول سال مواجه می‌شویم. اگرچه ممکن است گفته شود که عملا همه خریداران خودرو، خودروی تحویلی را نمی‌فروشند تا این فاصله قیمت را نقد کنند، ولی در عمل قیمت خودروی آن‌ها به عنوان دارایی شان افزایش یافته و به عنوان مثال با پرداخت ۷۰ میلیون تومان برای تیبا یک، عملا صاحب خودرویی می‌شوند که قیمتش در بازار بیش از ۱۴۰ میلیون تومان است و این مابه التفاوت را می‌توان رانت نامید. اگرچه با ابزار‌هایی نظیر قرعه کشی سعی شده است تا شانس دلالان کاهش یابد، ولی در عمل رانتی بین خریداران خودرو توزیع می‌شود. علاوه بر این که دلالان نیز از طریق اجاره کارت‌های ملی افراد بی بضاعت برای حضور در قرعه کشی، قطعا بخشی از این رانت گسترده را تصاحب می‌کنند.