نهادینه‌سازی برنامه ملی استفاده از شبیه‌سازی در آموزش پزشکی تا دو سال آینده

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محمدتقی جغتایی، مسئول کار گروه هماهنگی و پیشبرد شبیه سازی در علوم پزشکی گفت: با هدف آماده‌سازی دانشجویان برای مواجهه با موقعیت‌های بالینی، افزایش امنیت بیماران و کاهش خطا‌ها و قضاوت‌های بالینی پزشکان و پرستاران، شبیه‌سازی آموزشی به عنوان تکنیک و رسانه تسهیل یادگیری و بهبود عملکرد، در حال توسعه در آموزش پزشکی است.

مسئول کار گروه هماهنگی و پیشبرد شبیه‌سازی در علوم پزشکی با ابراز خرسندی از توسعه راه‌اندازی مراکز آموزشی با استفاده از شبیه‌سازهای آموزشی در کشور گفت: مراکز شبیه‌سازی شده از طریق شبیه‌سازی پزشکی، آموزش، تکنولوژی و پژوهش‌های کاربردی و آزمایشگاه‌های پیشرفته می‌توانند در راستای خدمت به جامعه گام بردارند.

وی افزود: با توجه به تخمین گردش مالی ۳.۷ بیلیون دلاری این صنعت تا سال ۲۰۲۵ از یک سو و فرصت تسلط و کسب مهارت دانشجویان از سوی دیگر، ضرورت گسترش حوزه شبیه‌سازی در سه دهه اخیر بیش از پیش احساس و بر آن تاکید شده است.

مشاور وزیر بهداشت با بیان اینکه نظام آموزش پزشکی ایران جزو برترین‌های جهان محسوب می‌شود؛ تصریح کرد: لازم است در حوزه شبیه‌سازی تلاش بیشتری انجام شود تا به جایگاه واقعی خود در جهان دست یابیم. در این راستا با همکاری وزارت علوم و معاونت آموزشی وزارت بهداشت و معاونت علمی نهاد ریاست جمهوری، توسعه و تولید ابزار‌های شبیه‌سازی اعم از ساده تا پیچیده در دستور کار قرار گرفته و امید است فرایند استفاده از ابزار‌های شبیه سازی طی ۲ سال آینده در کشور نهادینه و جاری شود.

جغتایی: افزود برنامه ملی استفاده از شبیه‌ساز‌ها در آموزش پزشکی در نیمه اول سال جاری و ترجیحاً تا پایان فصل بهار به صورت کشوری ابلاغ خواهد شد.

وی ادامه داد: این برنامه با استفاده از تجربه‌های جهانی و تجربه‌های موفق کشوری تدوین شده و در آن طراحی سیاست‌های کلی شبیه‌سازی و نحوه گسترش شبیه سازی در سطح دانشگاه‌ها با هم فکری دبیرخانه‌های تخصصی معاونت آموزشی و اساتید دارای سابقه مدنظر بوده است و شامل حوزه ترویج، تولید، طراحی، آموزش و محتوای آموزشی است.

مسئول کار گروه هماهنگی و پیشبرد شبیه‌سازی در علوم پزشکی به تشریح مدل‌های مختلف شبیه سازی پرداخت و گفت: شبیه‌سازی مدل‌های مختلف و ابزار‌های ساده تا پیچیده را شامل می‌شود. ساده‌ترین نوع آن Pation simolation یا شبیه‌ساز بیمار است که در گذشته شخصی حالت بیمارگونه به خود می‌گرفت، اما امروزه از نرم افزار‌ها و app‌ها استفاده می‌شود.

وی اظهار کرد: این روش در دنیا کاربرد‌های دیگری مانند ارزیابی نظام سلامت، ارزیابی فارغ التحصیلان و متخصصین و ارزیابی مدیریت نظام سلامت را نیز شامل می‌شود.

جغتایی یادآور شد: نوع دوم بر مبنای کامپیوتر و ویدئو است و شامل تکنیک‌هایی مثل شنیدن صدای قلب و ریه طبیعی است که چندان پیچیده نیست. نوع سوم یا complex علاوه بر پیچیدگی، هزینه زیادی دارد که استفاده از مانکن‌های ساده تا مانکن‌های بر پایه It است و بیشتر برای معاینات دقیق و جراحی و سونوگرافی‌های تشخیصی استفاده می‌شود.

وی گفت: در این راستا کارگروهی متشکل از رشته‌ها و تخصص‌های مختلف و مدیران حوزه آموزش وزارت بهداشت جهت گسترش شبیه‌سازی شکل گرفت که اقدام اساسی ترویج شبیه‌سازی با هدف آشناسازی دانشجویان، اساتید و اعضای هیئت علمی، چگونگی استفاده از شبیه سازی و نهادسازی در راستای ورود شبیه‌سازی به مقررات از اهم اقدامات این کارگروه است.

مسئول کار گروه هماهنگی و پیشبرد شبیه‌سازی در علوم پزشکی با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه ترویج شبیه‌سازی گفت: اختصاص سمپوزیوم ویژه شبیه‌سازی و ارائه مقاله توسط شرکت‌کنندگان در جشنواره شهید مطهری و تقدیر از افرادی که در حوزه شبیه سازی کار‌های ویژه و در حد کشوری ارائه کرده‌اند از جمله این اقدامات است.

وی افزود: برگزاری وبینار برای دانشجویان با هدف آشنایی با ابزار‌های شبیه ساز با همکاری معاونت آموزشی و معاونت دانشجویی وزارت بهداشت و برگزاری وبینار و آشناسازی اعضای بورد‌های تخصصی با علوم پایه شبیه‌سازی و تسری آن به رشته‌ها و بورد‌ها و بومی‌سازی آن از دیگر اقدامات این حوزه است.

جغتایی گفت: حوزه بعدی حوزه نهادسازی است که در واقع ورود شبیه سازی به قوانین و مقررات است و در این مرحله شبیه سازی در محتوای آموزشی رشته‌های مختلف وارد می‌شود لذا در این مرحله شبیه سازی به رشته‌های عمومی و تخصصی و محتوای آموزشی رشته‌های آموزش پزشکی و دبیرخانه‌های علوم پایه و بهداشت به صورت ترجیحی وارد خواهد شد.

مسئول کارگروه هماهنگی و پیشبرد شبیه سازی در علوم پزشکی خاطرنشان کرد: مهمترین موضوع، ورود شبیه ساز‌ها به محتوای آموزشی است و در این راستا کمیته تخصصی که نقش بورد را ایفا می‌کند به صورت فرا دبیرخانه‌ای و زیر نظر معاون آموزشی وزارت بهداشت تشکیل خواهد شد که وظیفه آن نظارت، طراحی و توسعه حوزه شبیه‌ساز‌ها در سطح ملی خواهد بود.

وی تصریح کرد: در راستای استفاده بهینه از ساختار‌های موجود، دستورالعمل استفاده از مراکز آموزش مهارت‌های بالینی به عنوان محور استفاده از شبیه‌ساز‌ها در سطح دانشگاه‌ها توسط معاون آموزشی وزارت بهداشت به دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ خواهد شد و بر اساس آن نقش مراکز آموزش مهارت‌های بالینی در حوزه شبیه‌سازی برجسته خواهد شد.

جغتایی در پایان خاطرنشان کرد: لازمه اجرایی شدن این موارد استفاده از ابزار‌ها است که برخی دانشگاه‌های علوم پزشکی مانند دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، اصفهان، مشهد، تبریز و قزوین، همکاری خوبی در این حوزه داشته‌اند، اما تولید این ابزار‌ها فقط در حیطه وظایف همکاران حوزه آموزش علوم پزشکی نیست و حمایت و همکاری چند جانبه وزارت علوم، وزارت بهداشت و معاونت علمی نهاد ریاست جمهوری را می‌طلبد.