جنبش فراگیر مردمی در ایران: تحریم یا شرکت در انتخابات؟

در هفته‌های گذشته کارزار فراگیر «نه به جمهوری اسلامی» که از سوی مردم داخل ایران آغاز شد، مورد حمایت کنشگران مخالف جمهوری اسلامی در داخل کشور و همچنین طیف گسترده‌ای از نیروهای اپوزیسیون خارج از کشور و چهره‌های شاخص سیاسی و فرهنگی قرار گرفت. مدافعان این کارزار، تحریم انتخابات را یکی از نمودهای این کمپین فراگیر می‌دانند و آن را نوعی «رفراندوم نرفتن پای نمایش انتخابات» قلمداد می‌کنند. 

از سویی، اعلام کاندیداتوری افرادی چون مصطفی تاج‌زاده با وعده‌هایی مثل «پی‌گیری مطالبات سرکوب‌شدگان» اعتراضات سراسری چند سال گذشته، «جلب نظر آیت‌الله خامنه‌ای برای اصلاح قانون اساسی» و «دوره‌ای کردن رهبری» حمایت گروه‌ها و چهره‌های منتقد درون نظام جمهوری اسلامی از او، واکنش‌های متفاوتی را در فضای سیاسی ایران برانگیخته است.

دبیرکل نهضت آزادی ایران طی نامه‌ای به تاج‌زاده، با استقبال از «ورود» او به «صحنه انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰» از «مواضع صریح و شجاعانه»اش تقدیر کرد و آن را «آگاهی‌بخش» و موجب «ارتقای گفتمان اصلاحات ساختاری و جامعه‌محور» توصیف کرد.

از سویی، برخی فعالان در واکنش‌هایی، آنها را به «مشروعیت‌بخشی به انتخابات نمایشی» و تلاش برای «داغ کردن تنور انتخابات» و از طرفی، «از آن خود کردن ثمره جنبش مردمی دی ۹۶ و آبان ۹۸»، متهم می‌کنند. 

 

واکنش‌های موافق و مخالف

بهاره هدایت با بیان این که «انتخابات بی‌معناست»، می‌گوید: «تا ظهور یک جنبش اجتماعی فراگیر، هنوز خیلی راه مانده و باید به بعد از ۲۸ خرداد فکر کرد.»

توی کلاب‌هاوس مدتهاست گفته‌م که انتخابات بی‌معناست، و کرسی ریاست‌جمهوری (و مجلس) بی‌معنا شده. و مهم هم نیست که چه کسی کاندیدا بشه.
دلایلم رو هم مفصل توضیح داده‌م.

اما تا ظهور یه جنبش اجتماعی فراگیر، هنوز، خیلی راه مونده. باید به «بعد» از ۲۸ خرداد فکر کرد..

— Bahare Hedayat (@HedayatBahare) May 13, 2021

اما به عقیده مهدی قدیمی، «جنبش اجتماعی برخاسته از متن جامعه، چهل ماه است شکل گرفته، درست از دی ماه ۹۶. این جنبش در دل خود، از دختران خیابان انقلاب تا افکاری‌ها را داشته و آبان ۹۸ یک نقطه عطف مهم آن بوده.»

آقای قدیمی در بخشی از یک رشته توییت تاکید کرده است: «نباید این جنبش را با تعابیری همچون کور و بی‌هدف و بی‌سرانجام نامیدن، یا فروکاستنش به مطالبات معیشتی، یا تحقیر و تقلیل و تمسخر آن ... از کار بیندازیم.  باید کمک کنیم تا دست جریان‌های طماعی که با اعلام کاندیداتوری به قصد رد صلاحیت شدن، می‌خواهند میوه این درخت را بچینند و در کیسه خود بریزند، کوتاه شود.» 

۱- دوستانی در بحث دیشب مدام از لزوم شکل‌گیری جنبش اجتماعی می‌گفتند. لازم است یادآوری کنم که جنبش اجتماعی برخاسته از متن جامعه، چهل ماه است شکل گرفته، درست از دی ماه ۹۶.
این جنبش، در دل خود، از دختران خیابان انقلاب تا افکاری‌ها را داشته و آبان ۹۸ یک نقطه عطف مهم آن بوده/

— Mehdi Ghadimi (@GhadimiMehdi) May 14, 2021

کاربری به نام اسماعیل، در رشته توییتی نوشته است: «ورود تاج‌زاده به نمایش ۱۴۰۰، نسخه کمدی ورود کروبی به انتصابات ۸۸ بود … و ترکیب فعالان محترمی که اطراف ایشان هستند، نشان می‌دهد آرزویی مثل تشکیل جنبش اجتماعی (نخبه‌گرای) حول ستاد کروبی ۸۸ را در سر می‌پرورانند اما متاسفانه شرایط آن‌چنان عوض شده که این ورود و حواشی رسانه‌ای‌اش، از نگاه بیرون بیشتر به کمدی شبیه است.»

مفید بود. ورود تاجزاده به نمایش مضحک ۱۴۰۰ و ترکیب فعالان محترمی که اطراف ایشان هستند، نشون میده آرزویی مثل تشکیل جنبش اجتماعی (نخبه‌گرای) حول ستاد کروبیِ ۸۸ رو در سر می‌پرورونند اما متاسفانه شرایط آنچنان عوض شده که این ورود و حواشی رسانه‌ایش، از نگاهی بیرون بیشتر به کمدی شبیهه...

— اسماعیل (@esmaeils1169) May 14, 2021

امیرهادی انواری با انتشار ویدئوی سخنان محمدجواد ظریف که می‌گوید «اگر چنان‌که مخالفان می‌گویند ما وحشی هستیم و مردم را سرکوب می‌کنیم، پس چرا آنها هنوز ما را حمایت می‌کنند و در هر انتخابات ۷۳ درصد پای صندوق‌های رای می‌آیند؟»، نوشته است: «هر بار فکر رای دادن به ذهنت رسید، این را نگاه کن … قبله آرزوهای بعضی‌ها، امیر-ظریف‌کبیر هستند در حال پاک‌سازی.»

هر بار فکر رای دادن به ذهنت رسید، اینو نگاه کن. هرکس گفت الکی میره رای بده، رای سفید، رای فحش، اینو بهش‌ نشون بدید
(قبله آرزوهای بعضیا، امیر-ظریف کبیر هستند در حال پاکسازی) pic.twitter.com/k0wqABNmo2

— AmirHadi Anvari (@AmirHadiAnvari) May 13, 2021

کاربر قلمفرسا نیز با انتشار یک طرح که به نتیجه حضور در انتخابات اشاره دارد، نوشته است: «پول مردم ایران را در آسمان اسرائیل دیدید؟»

پول مردم ایران را در آسمان اسرائیل دیدید؟#HamasTerrorists pic.twitter.com/XAFd6E3YdG

— ‏☼𓃬 قلمفرسا (@ghalamfarsa) May 14, 2021

هاشم خواستار، یکی از امضاکنندگان بیانیه ۱۴ برای گذار از جمهوری اسلامی و استعفای آيت‌الله خامنه‌ای، در نامه‌ای از زندان وکیل آباد مشهد با «خائن» دانستن کاندیداهای ریاست جمهوری و شورای شهر، خطاب به مردم ایران گفته است، حرف اول در جمهوری اسلامی، بی‌عدالتی و تبعیض است و هر کس در انتخابات چنین حکومتی شرکت کند، باید «مزدور» باشد.

⚡️ هاشم خواستار، یکی از امضا کنندگان بیانیه ۱۴ در نامه‌ای از زندان وکیل آباد #مشهد با خائن خواندن «کاندیداهای ریاست جمهوری و شورای شهر»، خطاب به مردم #ایران گفت، حرف اول در جمهوری اسلامی، بی عدالتی و تبعیض است و هر کس در #انتخابات چنین حکومتی شرکت کند باید «مزدور» باشد. pic.twitter.com/xtDwBGwAvX

— VOA Farsi (@VOAIran) May 14, 2021

کاربری به نام سجاد علی مولا درباره نتیجه شرکت در انتخابات می‌نویسد: «همین گزارش‌های فساد در شهرداری و هلدینگ یاس، همین حرکت به سمت شفافیت، همین ایجاد تضاد منافع با شکل‌گیری رقابت ...»

حاصل رأی دادن؟ همین گزارش‌های فساد در #شهرداری و #هلدینگ_یاس، همین حرکت به سمت شفافیت، همین ایجاد تضاد منافع با شکل‌گیری رقابت.
تصور کنید تو یک سیستم کاملاً یکدست و دارای اشتراک کامل منافع بین نهادها چه دلیلی برای افشای مفاسد و‌‌ حتی ترس از ارتکاب به فساد وجود داره؟!

— سجّاد علی مُلا (@Sabz_1076) May 10, 2021

عماد بهاور نوشته است: «(حسن) خمینی را گفتند نیاید، نوار ظریف را منتشر کردند. تاج‌زاده را از ثبت نام منع کردند، برادر جهانگیری را گرفتند. تهمت اخلاقی به محسن هاشمی زدند … ولی این لقمه حرام راحت از گلویتان پایین نمی‌رود.»

خمینی رو گفتن نیاد، نوار ظریف رو منتشر کردن، تاج‌زاده رو از ثبت‌نام منع کردن، برادر جهانگیری رو گرفتن، تهمت اخلاقی به محسن هاشمی زدن و ...

ولی این لقمه حروم راحت از گلوتون پایین نمی‌ره ...#انتخابات۱۴۰۰

— عماد بهاور 🇮🇷 (@emad_bahavar) May 10, 2021

کاربری به نام «پسر ساحل» نیز با استفاده از هشتگ‌های «نه به جمهوری اسلامی» و «مصادره آبان ممنوع»، ضمن انتشار عکس تعدادی از جان‌باختگان آبان ۹۸، می‌نویسد: «هر وقت بچه‌های آبان زنده شدند، من هم رای می‌دهم.»

هروقت بچه های آبان زنده شدن منم رای میدم🖤🖤🖤

#مصادره_آبان_ممنوع#نه_به_جمهوری_اسلامی pic.twitter.com/sm5iXRE5Iw

— ☼𓃬 پسر ساحل (@sonofthebeach33) May 12, 2021

منبع خبر: صدای آمریکا

اخبار مرتبط: جنبش فراگیر مردمی در ایران: تحریم یا شرکت در انتخابات؟