رضاخواه: باید تصویری برای اقتصاد آینده کشور بسازیم /جمیلی: بیش از ۲۰۰ هزار کسب و کار اینستاگرامی داریم

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو به نقل از روابط عمومی برنامه «غیرمحرمانه»، برنامه تلویزیونی «غیرمحرمانه» با موضوع «بررسی راهکار‌های افزایش کسب و کار‌های اینترنتی در دوران کرونا» با حضور مجتبی رضاخواه نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس و رئیس فراکسیون اقتصاد دیجیتال و حکمرانی داده؛ محمدهادی زاهدی رئیس مرکز آموزش‌های الکترونیک دانشگاه خواجه نصیر طوسی؛ رضا الفت نسب عضو هیئت مدیره اتحادیه کشوری کسب و کار مجازی و رضا جمیلی سردبیر هفته نامه اقتصاد و نوآوری جمعه بیست وپنجم تیرماه از شبکه دو سیما پخش شد.

مجتبی رضاخواه رئیس فراکسیون اقتصاد دیجیتال و حکمرانی داده عنوان کرد: چند سالی است که به طور کلی کسب و کار‌های اینترنتی رواج بسیار زیادی در اقتصاد بسیاری از کشور‌های دنیا پیدا کرده است. با نگاهی به آمار سازمان ملل در خواهیم یافت که ۱۵ سال قبل از شیوع کرونا نرخ متوسط اقتصاد دنیا حدود دو نیم درصد بوده، اما نرخ اقتصاد دیجیتال حدود ۱۰ درصد بوده است. بنابراین؛ کسب و کار‌های اینترنتی رو به رواج می‌باشند. طبیعی است که پس از شیوع کرونا این نرخ رشد افزایش یافته و حقیقت آن است که در همه دنیا این روند افزایشی وجود داشته است.

وی افزود: در دنیای امروز نیاز‌هایی هستند که چه به دلیل شیوع کرونا و حتی پس از خاتمه این پاندمی طبیعتا در صورت دسترسی به اینترنت راحت‌تر به صورت آنلاین قابل ارائه است و از منظر کلی اقتصاد به طور حتم این روند مناسب‌تر است.

رئیس فراکسیون اقتصاد دیجیتال و حکمرانی متذکر شد: رسیدگی به کسب و کار‌های مشخص و به طور مشخص توسعه اقتصاد دیجیتال حتما باید جاپای محکم تری در مجلس شورای اسلامی داشته باشد. ما می‌خواهیم رشد قابل توجه‌ای در فضای اقتصاد دیجیتال اتفاق بیافتد.

رضاخواه معتقد است که با کاهش نقش نفت در اقتصاد کشور نیاز به پیشران‌های جدید در اقتصاد داریم و حتما یکی از بهترین و دم دست ترین، پیشران‌ها و قابل وصول‌ترین آن‌ها اقتصاد دیجیتال است.

وی یادآور شد: باید تصویری برای اقتصاد آینده کشور بسازیم تا در سال ۱۴۱۰ نقطه مطلوب کجا باشد و موانع موجود را مورد بررسی قرار دهیم و از انگیزه‌ها برای رسیدن به مقصد استفاده کنیم. اولین بودجه‌ای که مجلس شورای اسلامی به عنوان انگیزه در این راستا در سال ۱۴۰۰ می‌تواند بررسی کند به طور مشخص مبلغ ۶ هزار میلیارد تومان برای توسعه این فضا می‌باشد. لیکن یکی از انگیزه و پیش نیاز لازم برای توسعه در این راستا سرمایه گذاری می‌باشد که مجلس آن را پیش بینی کرده است. یکی از پیش نیاز‌های دیگر آن است که از لحاظ تنظیم مقررات و رگولاتوری و تنظیم گری و تصویب قوانین خلاء‌های وجود دارد که باید مورد بررسی قرار گیرد.

رضاخواه افزود: اغلب کسب و کار‌های اینترنتی با وجود تمامی این مشکلات بزرگ شده اند و دلیل آن دست گذاشتن بر نیاز‌های واقعی مردم است.

مشکل کسب و کار‌های ما تسهیلات و کمک مالی نیست

در ادامه این برنامه زاهدی رئیس مرکز آموزش‌های الکترونیک دانشگاه خواجه نصیر طوسی گفت:بار‌ها از سوی مسئولین تاکید شده که برای داشتن مقاومت درونی باید به سمت اقتصاد مقاومتی حرکت کنیم. مهمترین مولفه در بحث اقتصاد مقاومتی حرکت به سمت شرکت‌ها و اقتصاد دانش بنیان است و مهمترین مولفه در اقتصاد دانش بنیان، مولفه اقتصاد دیجیتال می‌باشد.

وی به فرهنگ آموزش الکترونیکی اشاره کرد و گفت: کرونا در حوزه آموزش به خلق فرصت پرداخت که اساتید و دانشجویان مجبور شدند تا به رویکرد آموزش الکترونیکی توجه داشته باشند. در ابتدا تمرکز بر الکترونیکی شدن آموزش‌ها بود که بعد از گذشت ۶ ماه بر اثربخشی یادگیری تاکید شد. حوزه کسب و کار نیز از این قاعده مستثنی نیست و بسیاری از کسب و کار‌ها برای حفظ و بقای خود تلاش کردند. برخی از کسب و کار‌ها رشد پیدا کردند و برخی دیگر که مدل کسب و کاری نداشتند از بین رفتند.

زاهدی به دستاورد‌های یکسال اخیر اشاره کرد و گفت: فرهنگسازی عمومی در استفاده از ابزار‌ها و خدمات و محصولات فنآورانه، دانش فنی، توسعه زیرساخت‌ها و ایفای نقش شبکه ملی اطلاعات از دستاورد‌های یکسال اخیر می‌باشد.

وی همچنین گفت: مشکل کسب و کار‌های ما تسهیلات و کمک مالی نیست دولت حمایت دولتی انجام می‌دهد لیکن از سوی مالیات آن‌ها را افزایش می‌دهد. در این صورت نه تنها کمکی صورت نگرفته بلکه کسب و کار نوپایی که شکل گرفته، به ورطه ورشکستگی رفته است.

گفتنی است؛ «غیرمحرمانه» کاری از گروه دانش و اقتصاد شبکه دو سیما به تهیه کنندگی و کارگردانی علیرضا عاصم یوسفی و اجرای محمدجعفر خسروی است که جمعه‌ها ساعت ۱۸:۳۰ روی آنتن شبکه دو می‌رود و بازپخش آن شنبه ساعت ١٤:٣٠ خواهد بود.

زاهدی با تاکید مکرر به اینکه کسب و کار‌ها نیاز به کمک مالی ندارند، گفت: کسب و کار‌ها از سوی دولت به حمایت مالی نیاز ندارند نیاز آن‌ها این است که دولت برای آن‌ها مانع تراشی نکند و از طرفی نسبت دولت با کسب و کار‌ها مشخص باشد. دولت برای جبران بخشی از کمبود‌های مالی و بودجه‌ای خود به دنبال سهم خواهی می‌باشد و این رویکردی اشتباه است و باید به شرکت‌ها و کسب و کار‌ها اجازه رشد بدهیم و نگاه ما به کسب و کار‌ها متفاوت باشد. دولت باید تولی گر باشد نه تصدی گر.

وی افزود: یکی دیگر از پیشنهادات در این حوزه این است که بسیاری از مدیران و سازمان‌های ما به مشاورین متخصص در حوزه کسب و کار نیاز دارند.

زاهدی با بیان اینکه حوزه حاکمیت سایبری کشور فاقد سند است، گفت: ۹۰ کشور دنیا برای حاکمیت سایبری دارای سند هستند که تبدیل به آئین نامه و بخش نامه شده و قابل رصد است.

نظارت دستگاه‌های نظارتی دست و پا گیر است

اُلفت نسب عضو هیئت مدیره اتحادیه کشوری کسب و کار مجازی نیز در این برنامه اذعان کرد: براساس منابع رسمی کشور در سال ۹۹، تقریبا تعداد کاربران اینترنتی در کشور ۹۴ میلیون نفر بودند، که برخی از کاربران از دو اکانت استفاده می‌کنند. همچنین ضریب نفوذ اینترنت (دسترسی به اینترنت) نزدیک به صد در صد می‌باشد که این عدد در میانگین آسیا ۶۳ درصد و در میانگین جهانی ۶۴ درصد است. نزدیک به ۶۰ میلیون نفر تعداد کاربران و ضریب نفوذ شبکه‌های اجتماعی در کشور است که عدد بسیار خوبی می‌باشد و ۵۸ میلیون نفر کاربر تلفن همراه هوشمند هستند که نسبت به سال ۹۸ رشد ۲۸ درصدی مشاهده می‌شود. تعداد کل تراکنش‌های تجارت الکترونیک در سال ۹۹ سه میلیارد عدد بوده که عدد بسیار خوبی است و مجموع مبالغ تراکنش‌های در گاه‌های پرداخت اینترنتی ۷۶۸ هزار میلیارد تومان می‌باشد. حدود ۳۳۰ میلیارد تومان از سایر روش‌های پرداخت مانند پرداخت‌های درب محل اتفاق افتاده است، که نسبت به سال ۹۸، (۱۵۹ درصد) این بخش افزایش داشته است.

وی افزود: هنوز بعد از کرونا مجموع خرده فروشی آنلاین از مجموع کل خرده فروشی ۲/۳ درصد است در حالیکه این عدد بعد از کرونا در کشوری مانند چین ۴۴ درصد، در آمریکا ۱۶ درصد و در ترکیه حدود ۸ درصد می‌باشد.

اُلفت نسب یادآور شد: طبق بررسی‌های صورت گرفته، ظرفیت پتانسیل کسب و کار‌های آنلاین بزرگ ایرانی به شکلی هست که اگر امروز مشکلاتی مانند تحریم را نداشته باشیم، بتوانیم در ترکیه به راه اندازی کسب و کار ایرانی به منظور ارائه سرویس پرداخت. متاسفانه مشکلات موجود در بخش بین الملل بیشتر به مسئله تحریم مرتبط می‌شود و در بخش داخل مشکلات بسیار زیاد است به طور مثال حدود ۱۶ نهاد و دستگاه دولتی و حاکمیتی به کسب و کار‌های آنلاین ورود کردند، دستورالعمل می‌نویسند و نظارت آن‌ها دست و پاگیر شده است.

وی با بیان اینکه بزرگترین دغدغه ما قانون تجارت الکترونیک است، گفت: سال ۸۲ که هنوز تلفن هوشمندی وجود نداشته، در مجلس ششم تصویب شده تا به امروز متاسفانه هنوز هیچ اتفاقی نیافتاده است.

اُلفت نسب افزود: کسب و کار اینترنتی اگر چه ارقام جمعیت مبادله کنندگان پول و یا تاجران خرد و کلان این مسئله چشم گیر است، اما عدد کلی، عدد بزرگی نیست.

وی افزود: درکسب و کار‌های آنلاین نیاز به سرمایه گذاری از سمت دولت نیست، بیشتر به دنبال ورود سرمایه گذار خطر پذیر به این فضا هستیم.

حوزه کسب و کار باید به شکل ارگانیک رشد کند

جمیلی سردبیر هفته نامه اقتصاد و نوآوری همچنین عنوان کرد: بیش از ۲۰۰ هزار کسب و کار اینستاگرامی داریم، که در بخش تجارت الکترونیک اجتماعی قرار می‌گیرند.

وی افزود: محور اساسی این بحث بخش خصوصی می‌باشد که متاسفانه مغفول مانده است. عناصر یک اکوسیستم نوآوری در دنیا مشخص است. از سال ۱۳۸۱، اولین خرید و فروش اینترنتی در ایران انجام شد و تاکنون بیست سال از آن زمان می‌گذرد. وقتی صحبت از این اکوسیستم می‌کنیم کسب و کار‌ها و بیزینس‌ها اولین بازیگران آن خواهند بود.

جمیلی این بیست سال را به دو دوره دهه هشتاد و دهه نود تقسیم بندی کرد و گفت: در آغاز دهه جدید این سوال پیش می‌آید که رگولاتور‌های بهتری آمدند که فهم بهتری از نوآوری دارند و کدام یک از این عناصر در حال حاضر دچار کج کارکرد شده است؟

وی افزود: حوزه کسب و کار باید به شکل ارگانیک رشد کند تا به بزرگی برسد و کمک دولت باید از سمت مانع زدایی صورت بگیرد. صندوق شکوفایی و نوآوری بازوی توسعه نوآوری دولت است. ۱۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در چند سال گذشته در قالب وام ارائه شده که اکوسیستم نوآوری بزرگ شود در حالیکه این رشد تحقق نیافته است. بنابراین؛ مسئله تزریق منابع مالی دولتی یا حاکمیتی نیست و سیاستی غلط و شکست خورده است.

جمیلی تاکید کرد: وقتی عنوان می‌شود که کسب و کاری بزرگ شده، به تعداد کاربران و میزان فروش آن نیست به ادعایی که خود او یا ما در مورد او می‌کنیم هم نیست بلکه به ارزشگذاری آن کسب و کار است.