عفو بین‌الملل: پناهجویان بازگشته به سوریه شکنجه شده‌اند

سازمان عفو بین‌الملل طی گزارشی از نقض فاحش حقوق بشر و خشونت و آزار پناهجویان سوری بازگشته به کشورشان خبر می‌دهد. این نهاد می‌گوید سرویس امنیتی سوریه جنایاتی علیه ۶۶ تن از این شهروندان مرتکب شده که ۱۳ کودک را نیز شامل می‌شود. سوءرفتارها و آزارها مشمول تجاوز جنسی نیز بوده‌ و در پنج مورد به مرگ منجر شده‌اند.

عفو بین‌الملل می‌گوید در این میان از سرنوشت ۱۷ نفر هیچ اطلاعاتی در دست نیست.

این سازمان، ۱۴ مورد خشونت جنسی از جمله هفت نمونه تجاوز را ثبت کرده است؛ یک نوجوان و دختربچه‌ای پنج ساله در میان قربانیان قرار دارند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

گزارش عفو بین‌الملل به شهادت یک زن سوری به نام "علا" استناد کرده که هنگام بازگشت از لبنان به همراه دختر ۲۵ ساله‌اش در گذرگاه مرزی دستگیر شده است. او گفته که ماموران اطلاعاتی سوری، دخترش را لخت کردند و با دستبند به دیوار آویختند: «سپس او را کتک زدند و یک مامور آلت جنسی‌اش را داخل دهان دخترم گذاشت.»

گزارش عفو بین‌الملل بر اساس گفته‌های پناهندگانی استوار است که از آلمان، فرانسه، ترکیه، اردن و امارات به سوریه برگشته‌اند. این سازمان می‌گوید: «هر دولتی که ادعا کند سوریه در حال حاضر امن است، یک واقعیت دهشتناک را عمدا نادیده گرفته است.»

بیش از ۶/۶ میلیون سوری از شروع جنگ داخلی این کشور در سال ۲۰۱۱ به کشورهای دیگر گریخته‌اند و اکثر آنها در لبنان و ترکیه هستند.

رژیم دمشق که با حمایت روسیه و ایران کنترل بخش‌های وسیعی از کشور را به دست گرفته، تلاش می‌کند تا از سوریه تصویری امن به دست بدهد و پناهندگان را به بازگشت ترغیب کند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

عفو بین الملل می‌گوید دانمارک، سوئد و ترکیه اخیرا فشار برای بازگشت پناهندگان سوری را تشدید کرده‌اند در حالی که خطرات جانی و امنیتی هم‌چنان وجود دارند.

این سازمان یادآور شده که بازگرداندن متقاضیان پناهجویی به سوریه در شرایط کنونی، نقض قوانینی است که اخراج افراد در معرض خطر را ممنوع می‌کند: «با وجود کاهش درگیری‌ها در سوریه، کشورهای میزبان نباید از وظیفه خود در حفاظت از جان متقاضیان شانه خالی کنند.»

• تصاویری تکان‌دهنده از ده سال جنگ و ویرانی در سوریه

  خاطرات ویران در شهر رقه

  از شهر زیبای رقه در سال ۲۰۱۹ چیزی جز ویرانه‌ای عظیم باقی نمانده است. مادری کودکش را با کالسکه در میان ویرانه‌ها به گردش برده است. عبود همام می‌گوید: «از سال ۲۰۱۷ عکس گرفتن از شهرم را شروع کردم. من از تمام گوشه و کنار این شهر خاطره دارم و حالا خاطرات زیر آوار رفته است. این عکس‌ها یک روز اسناد تاریخی می‌شوند.»

• تصاویری تکان‌دهنده از ده سال جنگ و ویرانی در سوریه

  این رنج و مصیبت را پایانی نیست

  دو برادر در مرگ مادر خود که جانش را در بمباران از دست داده زاری می‌کنند. غیث السید، عکاس سوری، این صحنه دردناک را در سال ۲۰۲۰ در شهر ادلب ثبت کرد. زمانی که جنگ شروع شد عکاس ۱۷ ساله بود و یک برادر را در جنگ از دست داد: «وقتی این عکس را می‌گرفتم تمام رنج و عذاب صحنه دردناک مرگ برادرم جلو چشمم آمد و بی اختیار اشکم جاری شد.»

• تصاویری تکان‌دهنده از ده سال جنگ و ویرانی در سوریه

  گم شده در ویرانه

  این مادر با دخترش در آوریل ۲۰۲۰ در شهر ویران بینیش به دنبال چیست؟ آنها در متن ویرانه‌ای بیکران مثل دو موجود کوچک هستند. آنها به این مدرسه مخروبه پناه آورده‌اند. اینجا مخروبه است اما دستکم سقفی بالای سر دارند. در همین نزدیکی اردوگاهی وجود دارد اما برای این مادر و دختر چادر خالی باقی نمانده است.

• تصاویری تکان‌دهنده از ده سال جنگ و ویرانی در سوریه

  آب آشامیدنی از چاله بمب

  ژوئن ۲۰۱۳ در حلب لوله آب زیر بمباران از بین می‌رود. پسربچه از گودالی آب می‌نوشد که از انفجار بمب پدید آمده است. مظفر سلمان می‌گوید: «برخی می‌گفتند که این تصویری واقع‌گرایانه نیست و خوب بود که من به پسرک آب تمیز می‌دادم. اما من فکر می‌کنم که برای تغییر واقعیت باید در گام نخست آن را همان جوری که هست، به تصویر کشید.»

• تصاویری تکان‌دهنده از ده سال جنگ و ویرانی در سوریه

  فرار از غوطه

  در مارس ۲۰۱۸ اهالی غوطه پا به فرار گذاشتند. این مرد بچه خود را به امید سفر به دیار آزادی توی چمدان جا داده است. عمر صنادیقی درباره عکس گفته است:‌ «جنگ در سوریه فقط کشور را تغییر نداد. ما را هم تغییر داد. نگاه ما به انسان‌های دیگر و شیوه تصویر کردن آنها نیز تغییر کرد تا بتونیم پیامی انسانی به جهان بفرستیم.»

• تصاویری تکان‌دهنده از ده سال جنگ و ویرانی در سوریه

  و زندگی ادامه دارد...

  سال ۲۰۱۷ در حومه دمشق. ام محمد و همسرش راحت و آسوده در خانه ویران خود نشسته‌اند. سمیر الدومی می‌گوید: «این زن از جالبترین زنانی است که در زندگی دیده‌ام. او مجروح شد و شوهرش هم بعد از او زخم برداشت. زن در خانه ماند تا پرستاری از شوهرش را به عهده بگیرد. نیروی مقاومت او بازتابی از سیمای واقعی سرزمین سوریه است.»

• تصاویری تکان‌دهنده از ده سال جنگ و ویرانی در سوریه

  مادری بر گور فرزند

  حوالی درعا در سال ۲۰۱۷؛ عید در کار نیست. محمد ابازید درباره عکسی که گرفته می‌گوید: «این زن در روز عید فطر به جای جشن گرفتن به سر مزار پسرش رفت. من هم گریه‌ام گرفته بود، اما اشک از چشم پاک کردم تا بتوانم عکس بگیرم.»

• تصاویری تکان‌دهنده از ده سال جنگ و ویرانی در سوریه

  کودکی در صندلی چرخدار

  عکسی از دمشق در دسامبر ۲۰۱۳. دختربچه در صندلی چرخدار منتظر نشسته تا پدر برایش غذا درست کند. او در راه مدرسه بود که با انفجاری مجروح شد. خودش تعریف می‌کند: «آن روز کفش قهوه‌ای به پا داشتم. یکهو دیدم کفشم توی هوا پرواز می‌کند و پای مرا هم با خودش می‌برد.»

• تصاویری تکان‌دهنده از ده سال جنگ و ویرانی در سوریه

  پارکور بالای خرابه‌ها

  در کفر نوران در نزدیکی حلب ورزشکاران سوری سقف ویرانه‌ها را به میدان جذابی برای پارکور بدل کرده‌اند. ویرانه‌هایی که دیگر به کاری نمی‌آیند خوب است که دست‌کم محل مناسبی باشند برای جست و خیزهای خطرناک اهل ورزش.

• تصاویری تکان‌دهنده از ده سال جنگ و ویرانی در سوریه

  امید به آغازی تازه

  به دنبال امضای قرارداد آتش‌بس خانواده‌ای به خانه و کاشانه خود در حوالی ادلب برمی‌گردد. علی حاج سلیمان درباره عکسی که در سال ۲۰۲۰ گرفته می‌گوید: «برای مردمی که به خانه و زندگی خود برمی‌گشتند خوشحال بودم اما غمی در دل داشتم چون خودم هم آواره شده بودم.»

• تصاویری تکان‌دهنده از ده سال جنگ و ویرانی در سوریه

  میراث روم

  جنگ به آمفی‌تئاتر باستانی "بصری" در حومه درعا نیز رحم نکرده است. در سال ۲۰۱۸ سیلاب باران خرابه‌های باستانی را فرا گرفت؛ اگر جنگ نبود حتما نهاد یا بنیادی از خرابی بیشتر این عرصه تاریخی جلوگیری می‌کرد. این عکس را نیز نهاد فرهنگی سازمان ملل در اختیار رسانه‌ها قرار داده است.