کتاب «رسالۀ طاق و اَزَج قرن نهم» به چاپ چهارم رسید

به گزارش خبرگزاری مهر، غیاث‌الدین جمشید کاشانی، ریاضیدان و اخترشناس برجسته قرن نهم هجری بنیانگذار روش علمی در دانش ریاضیات معماری است. او از جمله دانشمندانی است که نگاه‌های دقیق به معماری و صناعات از دریچه ریاضیات در لابلای برخی آثار او هم‌چون؛ مفتاح‌الحساب به‌روشنی نمایان است. مفتاح‌الحساب که به زبان عربی در قرن نهم نوشته شده یکی از مهم‌ترین آثار کاشانی است. کتاب «رسالة طاق و اَزَج» ترجمة باب نهم از مقاله چهارم کتاب مفتاح‌الحساب است.

موضوع مقاله چهارم اندازه‌گیری سطح و حجم اشکال هندسی و کاربرد آن‌ها در ساختمان‌هاست. در این مقاله کاشانی علاوه بر محاسبة دقیق سطح و حجم هر یک از اشکال هندسی دوبعدی و سه‌بعدی، و پس از تعریف گونه‌های مختلف طاق، اَزَج، گنبد و مُقَرنَس، سطح و حجم هریک را حساب کرده است. همچنین جداولی برای محاسبة سریع و راحت مساحت چندضلعی‌های منتظم برمبنای ضرب مربع در یک ضریب ثابت ارائه داده و در مورد بعضی از چندضلعی‌های منتظم که کارکردهای وسیعی در معماری داشته‌اند، روابطی (فرمول) میان ضلع (a) و مساحت (s) و شعاع دایرة محاطی (r) ارائه داده است تا بتوان آن‌ها را از روی یکدیگر حساب کرد. کاشانی برای اندازه‌گیری حجم ساختمان‌ها و عمارت‌ها، تقسیم‌بندی را از مؤلفه‌های شکل‌دهندة معماری براساس هندسة اشکال و نوع کاربرد آن‌ها ارائه داده که برای همة معماران و مهندسان سودمند است. این کتاب یکی از کتب مهم ریاضی و مورد استفادة همة بزرگان ریاضی بوده است.

چاپ چهارم این کتاب در ۱۰۸ صفحۀ رحلی، شمارگان ۵۰۰ نسخه و با قیمت ۶۵.۰۰۰ تومان توسط انتشارات سروش در اختیار علاقمندان به مباحث این حوزه قرار گرفته است.