طالبان در قدرت؛ روایت پزشکی که به دلیل کمک‌های گذشته‌اش به زنان افغانستان در معرض خطر است

رادیو ملی آمریکا، «ان‌پی‌آر»، در گزارشی به قلم ریچی کومار به سرگذشت یک پزشک زن در افغانستان و شرایط او پس از قدرت گرفتن طالبان پرداخته است. برگردان بخشی از این گزارش را در زیر می‌خوانید:

دکتر «ک»،‌ پزشکی ۳۲ ساله که می‌خواهد تنها از حرف اول نام خانوادگی‌اش استفاده شود، اولین باری را که طالبان در سال ۱۹۹۵ در افغانستان به قدرت رسیدند به یاد می‌آورد. وقتی که طالبان دختران را از رفتن به مدرسه منع کردند، او هفت ساله بود.

دکتر «ک» می‌گوید: «مادرم سال‌ها زمینه‌ای را فراهم کرد که ما بتوانیم در کلاس‌های پنهانی که توسط معلمان زن و در خانه‌های آنها برگزار می شد، ادامه تحصیل دهیم.»

او با الهام از مادرش که متخصص زنان و زایمان بود، پس از سقوط طالبان در سال ۲۰۰۱ برای تحصیل در رشته پزشکی نام‌نویسی کرد و در سال ۲۰۱۶ در تنها مرکز سوختگی کشور در استان هرات به عنوان جراح مشغول خدمت شد.

دکتر «ک» در مدت پنج سال فعالیت خود به عنوان یک پزشک، صدها زن را که شوهران‌شان آنها را آتش زده و یا روی آنها اسید پاشیده بودند، و زنانی که از خشونت‌های خانگی رنج می بردند و اغلب برای پایان دادن به زندگی دردناک‌شان دست به خودسوزی زده بودند، مداوا کرده است.

وی می‌گوید اکنون جان او به دلیل شغلش در خطر است و توسط فرماندهان طالبان، و نیز مردان دیگری که او را در رابطه با طلاق گرفتن زنان‌شان و زندانی شدن خودشان سرزنش می‌کنند، تهدید شده است.

• همسرآزاری: پدیده‌ای فراگیر که به ندرت گزارش می‌شود

دستیابی به آمار دقیق خشونت خانگی و خودسوزی در افغانستان دشوار است. به دلایل بسیاری، زنان به ندرت موارد همسرآزاری را گزارش می‌کنند. آنها از شکایت کردن می‌ترسند و نگران مواجه شدن با انتقام‌جویی و از دست دادن فرزندان‌شان هستند.

با این حال، در این کشور به شدت مردسالار، شمار موارد خشونت‌های خانگی گزارش‌شده بسیار بالا است. وزارت امور زنان افغانستان تنها در سال گذشته میلادی ۷۱۹۱ مورد آزار و خشونت خانگی را ثبت کرد. این وزارتخانه که در سال ۲۰۰۱ تاسیس شده بود، در همان روزهای اول به قدرت رسیدن طالبان منحل شد و جایش را «وزارت امر به معروف و نهی از منکر» گرفت.

همچنین ببینید:

انحلال «وزارت امور زنان» و تشکیل «وزارت امر به معروف و نهی از منکر» توسط طالبان

• تهدید زنان توسط طالبان

دکتر «ک» می‌گوید در طول کار در بیمارستان دست‌کم هر هفته دو نفر از زنان قربانی سوختگی یا خودسوزی را مداوا می‌کرد. گاهی اوقات اعضای خانواده علت سوختگی را تصادف و ناشی از مثلا انفجار کپسول گاز، گزارش می‌دادند. ولی دکتر «ک» می‌گوید برخی از این زنان در گفت‌وگوی خصوصی با او اعتراف می‌کردند که خود را به آتش کشیده‌اند.

دکتر «ک» سپس یکی از این موارد را شرح می‌دهد و می‌گوید که نمی‌تواند آن را فراموش کند. او به یاد می‌آورد که شوهر آن زن «پس از آتش زدنش سعی کرده بود او را در حیاط دفن کند. خوشبختانه خاک موجب شده بود آتش خاموش شود و همسایه‌ها او را به سرعت به بیمارستان رساندند.»

به گفته دکتر «ک»، در حالی که این زن با سوختگی شدیدش درد می‌کشید و روی تخت بیمارستان دراز کشیده بود، اعضای خانواده‌اش این پزشک را تحت فشار گذاشته بودند که این مورد را به پلیس گزارش ندهد. وی گفت: «آنها می‌ترسیدند که شوهرش از آنها انتقام بگیرد. ولی من وضعیت او و اظهاراتش مبنی بر این که شوهرش فرد مهاجم بوده را یادداشت کردم و پلیس از آن برای دستگیری او استفاده کرد.»

از زمان به قدرت رسیدن دوباره طالبان، مردانی مثل شوهر این زن از زندان آزاد شده‌اند و به دنبال دکتر «ک» هستند. طالبان با مسلط شدن بر دولت، تمام زندانی‌ها را آزاد و برای جنگ‌های خود استخدام کرده‌اند.

زنانی که توسط دکتر «ک» مداوا شده‌ بودند به او گفته‌اند شوهران‌شان، که اکنون از زندان آزاد شده‌اند، آنها را تهدید کرده‌اند. دکتر «ک» نیز به صورت تلفنی تهدید شده است.

او می‌گوید: «بسیاری از آنها تبهکارانی هستند که بر اساس گزارش‌های پزشکی که من تهیه کرده بودم، محکوم شدند.»

مددکاران اجتماعی، که به زنان قربانی خشونت خانگی کمک کرده‌اند، نیز تهدیدهای مشابهی را گزارش کرده‌اند.

• ترس از آینده‌ای تاریک

در حالی که پزشکان، روانشناسان، و مددکاران اجتماعی - که بسیاری از آنها زن هستند - در تلاش هستند که تحت شرایط تغییریافته کنونی افغانستان فعالیت کنند، نگرانی‌ها نسبت به تشدید خشونت علیه زنان در افغانستان رو به افزایش است.