اول پاکستان هسته ای شد حال هم ایران - Gooya News

کمک های اولیه سرنوشت ساز برای برنامه هسته ای ایران از طرف آلمان و سوئیس بود. آمریکا و احتمالا اسرائیل بیهوده علیه آن مبارزه کردند

نویسنده: مارسل گور

منبع: نویه زوریشر سایتونگ (سوئیس) / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی

جرقه اولیه شروع برنامه هسته ای ایران که سال هاست در خط مقدم سیاست جهانی قرار دارد، در سال 1987 در زوریخ زده شد. آن زمان هیئتی از سازمان انرژی اتمی ایران و برخی از نمایندگان اروپایی از شبکه عبدالقدیر خان، دانشمند پاکستانی با یکدیگر دیدار کردند. این نکته که ایران در اواسط دهه 1980 برنامه هسته ای خود را آغاز کرد، تا حد زیادی به جنگ با عراق در آن زمان و این فرض معقول مبنی بر اینکه عراق قصد دارد بمب اتمی خود را توسعه دهد، مربوط می شود.

نزدیکی حیرت انگیز شرکت های جمهوری فدرال آلمان و سوئیس به برنامه هسته ای ایران به خوبی مورد تحقیق قرار گرفته است. اسناد جدید و قبلا ناشناخته ای از آرشیوهای برن و واشنگتن نیز این تصویر را واضح تر می کند. برنامه هسته ای ایران همچنین ارتباط تنگاتنگی با برنامه هسته ای پاکستان دارد. دولت ایران از کارهای زیرساختی خان که قبلا طی سالیان متمادی انجام شده بود، بهره برده است.

خان پس از سال ها کار در کنسرسیوم اورنکو، دانش ویژه فناوری هسته ای را به دست آورد. اورنکو مخفف Uranium Enrichment Company است: شرکتی که در هلند مستقر بوده و امروز هم به غنی‌سازی اورانیوم برای استفاده غیرنظامی می پردازد. خان در سال 1975 به میهن خود بازگشت و به نخست وزیر وقت پیشنهاد داد تا برنامه تسلیحات هسته ای داخلی را رهبری کند. خان نه تنها برنامه هایی برای ساخت سانتریفیوژهایی را داشت که از محل کار سابقش به صورت قاچاقی خارج کرده بود، بلکه تمام تامین کنندگانی را که به طور قانونی تجهیزات با دقت بالا را به اورنکو تحویل داده بودند، می شناخت. بسیاری از این تامین کنندگان، عمدتا از آلمان و سوئیس، خیلی زود وارد معاملات چند میلیون دلاری با پاکستان شدند.