جامی که در حد نام تختی نیست

امیررضا احمدی؛ رقابت های بین المللی جام تختی، تنها رقابت بین المللی کشتی ایران محسوب می شود که به عنوان قدیمی ترین تورنمنت کشتی ایران، جایگاهی ویژه دارد. مسابقاتی که قریب به پنج دهه است به نام اسطوره کشتی ایران، جهان پهلوان تختی مزین شده و هر ساله با حضور مدعیان داخلی و خارجی برگزار می شود. با این وجود در سال های اخیر، این مسابقات وجهه بین المللی‌اش را از دست داده و بیشتر تورنمنتی داخلی بوده که اگر هم نفراتی از سایر کشورها در آن شرکت کرده اند، از کشورهای صاحب کشتی مانند روسیه یا آمریکا و آدربایجان نبوده، بلکه از کشورهایی نظیر تونس، اوکراین و... بوده. البته در این بین در بعضی سال ها هم نفرات مطرحی در مسابقات حاضر شده اند اما این روند ادامه نداشته و در بیشتر سال ها، این مسابقات بدون حضور چهره های مطرح خارجی برگزار شده تا این سوال مطرح شود که آیا معتبرترین تورنمنت کشتی ایران، واقعا بین المللی است؟

تاریخچه برگزاری جام تختی

برگزاری رقابتهای بین المللی کشتی ایران در سالهای قبل از انقلاب در دستور کار فدراسیون کشتی قرار گرفت. تورنمنت بین المللی کشتی ایران پس از انقلاب از سال ۱۳۵۸ به احترام بزرگمرد دنیای کشتی با نام جهان پهلوان تختی در دستور کار فدراسیون قرار گرفت که سوت آغاز اولین دوره آن سال ۵۸ در ساری به صدا درآمد.

درباره تعداد ادواری که این رقابتها برگزار شده بین آماری که روی سایت فدراسیون قرار گرفته و آمار درج شده در سایت اتحادیه جهانی تناقض وجود دارد. در سایت فدراسیون تعداد ادوار این مسابقات ۳۹ دوره ذکر شده اما به گواه آمار اتحادیه جهانی، این مسابقات تاکنون ۴۱ دوره برگزار شده و امسال چهل و دومین دوره آن برگزار میشود.

در سالهایی که از عمر این تورنمنت میگذرد، مسابقات تغییرات فراوانی را متحمل شده است. در بعضی سالها با نام جام ۲۲ بهمن برگزار شد و بعد دوباره به اصل خویشتن که همان جام تختی باشد، بازگشت. در سالهای ۱۳۸۱، ۸۶ و۹۱ برگزار نشد و در سالهای ۱۳۸۲، ۸۷ و ۹۲ دو بار برگزار شد، با این اوصاف اما مسابقات جام تختی کهنترین و مهمترین تورنمنت کشتی ایران است که در تقویم اتحادیه جهانی هم اعتبار مناسبی دارد. همین ریشه دار بودن این مسابقات سبب شده تا بخش زیادی از خاطرات ناب کشتی و قابهای ماندگار آن در میدان این مسابقات ثبت شود.

از ظهور «اکبر فلاح» مستعد در سال ۱۳۶۰ در وزن ۴۸ کیلوگرم که ششم شد اما نبوغ خود را نشان داد و یقه بزرگان را گرفت تا دو باخت پیایی «رضا سوخته سرایی» به حریف گمنامی به نام «مالخاز مرمانیشویلی» در سالهای ۶۳ و ۶۴، در سال ۶۳ مرمانیشویلی با وجود اینکه ۲۰ کیلو از سوخته سرایی سبکتر بود اما در حضور بیش از ۱۲هزار تماشاچی مچ سنگین وزن دوست داشتنی ما را خواباند.

البته که به اینها باید پیروزی «محمدحسین محبی» در مقابل «پاول پنی گین» دارنده ۴ طلای جهان و المپیک را هم اضافه کرد. از حضور «رسول خادم» ۱۵ ساله و «امیر خادم» ۱۷ ساله تا تصمیم رسول به حضور در وزن ۸۲ کیلو در سال ۶۹ در این مسابقات در حالی که قبل از آن در بازیهای آسیایی پکن در ۶۸ کیلو کشتی گرفته بود هم میتوان به عنوان خاطرات زیبای این رقابتها نام برد.

از حضور خارجی هایی همچون «یوردانف» و باخت او به «محمد ذوالفقاری» تا مثلث طلایی «علی اکبر دودانگه»، «اویس ملاح» و «محمد طلایی» در وزن ۵۷ کیلوگرم. و تا همین سالهای نزدیک مانند جام تختی کیش در سال ۸۹ که خاطرات ناب آن از حافظه کشتی دوستان پاک نشده و همین سال قبل که «پرویز هادی»، دلاور آذری کشورمان توانست در جام تختی بدرخشد و به قولی با یک «کام بک» درخشان مدال طلای بازیهای آسیایی و برنز جهانی را هم به گردن بیندازد.

بیشتر بخوانید:

پیشنهاد پرتغالی برای مهدی قایدی