پیشنهاد محسن هاشمی برای «ایجاد یک حزب واحد و قوی» در جبهه اصلاحات
در جهان و مخصوصا کشورهای توسعهیافته و بعضی از کشورهای در حال توسعه احزاب نقش مهمی در مدیریت کشور و مردمسالاری به عهده گرفته و باعث گسترش مشارکت سیاسی و اعتماد عمومی و مشروعیت و کارآمدی میشوند. این بدین معنی است که با سعی و تلاش عدهای که به اصولی اعتقاد داشته و به هدف مشترک رسیدهاند با استفاده از روش مورد قبول جامعه جهانی یعنی دموکراسی و مردمسالاری اقدام به ایجاد حزب مینمایند بدین صورت هم ارتباط با یکدیگر و هم ارتباط با مردم و طرفداران خود برقرار میکنند که البته هدف آن حکومتداری است.
گسترش احزاب واقعی در کشورهای در حال توسعه دچار چالشهایی است که کشورهای توسعهیافته از آن عبور کردهاند، چرا که در این کشورها رقابت سالم هنوز با محدودیتهایی روبروست. در طول ۱۵۰ سال گذشته حکومتهای مستقر در ایران، به اداره کشور از طریق احزاب قدرتمند اعتقاد نداشته به صورتی میتوان گفت احزاب را باور نداشته و ندارند. هر چند از آنها استفاده ابزاری نموده و مینمایند. البته گهگاه اثر مهمی در نقطهای از تاریخ معاصر
در انتهای پهلوی اول و جنگ جهانی اول با وجود ضعف قدرت در ایران، احزابی برای گرفتن قدرت ایجاد شدند که میتوان از حزب توده یا حزب ایران نام برد و به دلیل عدم موفقیت باعث انشعاباتی نیز در این احزاب شد که نمونه آن حزب زحمتکشان است. پهلوی دوم هم از استفاده ابزاری احزابی، چون حزب مردم یا ایران نوین بهره برد و در نهایت به حزب رستاخیز رسید که ثمرهای نداشت و منجر به سقوط نظام پهلوی شد. در این میان اسلامگرایان با جمعیتی به نام فداییان اسلام شروع کردند که به هیاتهای موتلفه اسلامی ختم شد.
ولی از میان احزاب دوران پهلوی دوم، نهضت آزادی که با ملیون اسلامگرا شکل گرفت و گروههای مسلح ریز و درشت در فضای سیاسی و مبارزاتی ایران فعال بودند ولی این روحانیت مبارز بود که با هدایت و در رهبری امام خمینی انقلاب اسلامی را به نتیجه رساند.
بعد از پیروزی انقلاب حزب جمهوری اسلامی ایران به قصد تثبیت انقلاب و مدیریت کشور قدرت گرفت و به موفقیتهایی نایل شد. ولی از درون و بیرون دچار اختلاف گردید و به رکود کشیده شد. از آن تاریخ به بعد نیز حاکمیت باوری به احزاب و توسعه دموکراسی و مدیریت کشور از طریق حزب نشان نداده است، هرچند مخالفتی نیز با حضور غیر قدرتمند آنها نشده است.
با انحلال یا رکود فعالیت حزب جمهوری اسلامی، دیگر تشکلهای موجود، چون سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی نیز با اختلافات درونی در مسیر انحلال پیش رفتند و کمکم دهه ۶۰ که البته جنگ تحمیلی هم از حوادث مهم آن بود احزاب در مسیر رکود قرار گرفتند؛ و تشکلهای غیر حزبی، چون روحانیت مبارز سعی به جایگزینی داشته که البته تبدیل به دو تشکل شده و مجمع روحانیون مبارز از آن بیرون آمد. باعث ظهور دو جناح چپ و راست در کشور شد.
تا به حال معمولا احزاب با نزدیکی به قدرت خود را نشان میدهند. نگاهی به دوران مشروطه که از درون تفکر اجتماعیون و عامیون، حزب دموکرات و حزب اجتماعیون اعتدالیون بیرون آمدند و در زمان رضا شاه حزب تجدد نزدیک به رضا شاه برای پیگیری مدرن کردن ایران به صورت دستوری فعال بود و بعد از افول آن، تلاشهایی برای ایجاد حزب جدیدی انجام شد که در مسیر رضا شاه حرکت کند، ولی با توجه به کملطفی او نسبت به احزاب نتوانست پا بگیرد و در نهایت نظام حزبی دچار فقر جدی شد.
بیشتر بخوانید:
-
گعده و بیانیه کافی است ؟ / فعالیت کاریکاتوری احزاب در ایران
منبع خبر: خبر آنلاین
اخبار مرتبط: پیشنهاد محسن هاشمی برای «ایجاد یک حزب واحد و قوی» در جبهه اصلاحات
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران