اهمیت الگوی غذایی منظم در کنترل اسکیزوفرنی

دکترای تخصصی علوم تعذیه، دانشکده تغذیه و علوم غذایی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز گفت: برای تشخیص، دست کم وجود یکی از علائم هذیان، توهم یا گفتار نامنظم لازم است. علائم اغلب در مردان در اواخر نوجوانی و اوایل ۲۰ سالگی و در بانوان در دهه ۲۰ یا اوایل ۳۰ سالگی ظاهر می‌شود.

مهسا مؤذن گفت: علت‌های ایجاد اسکیزوفرنی به طور کامل شناخته نشده است. این بیماری ممکن است به عنوان یک اختلال ناهمگن و در اثر ترکیبی از عوامل بیوشیمیایی، ژنتیکی، ساختاری، تغذیه‌ای و محیطی (از جمله عفونت‌ها و سموم) ایجاد شود. همچنین نقش وراثت در ایجاد اسکیزوفرنی، حدود ۸۰ درصد برآورد شده است.

او گفت: افراد مبتلا به بیماری‌های شدید روانی بیش از سایر گروه‌ها در معرض اضافه وزن، سیگار کشیدن و ابتلا به دیابت، فشار خون بالا و اختلالات چربی خون هستند. سندرم متابولیک و سایر عوامل خطر قلبی-عروقی و کاهش امید به زندگی در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی شایع است.

تغییر متابولیسم بدن در بیماران اسکیزوفرنی

او گفت: به نظر می‌رسد که اسکیزوفرنی با تغییر در متابولیسم همراه باشد. به طوری که کاهش نیاز به انرژی در این جمعیت مشاهده شده است. دارو‌های ضد روان پریشی مورد استفاده در این بیماری در کاهش نیاز به انرژی دخیل است. افزایش وزن ایجاد شده پس از شروع دارو‌های ضد روان پریشی، یکی از دلایل شایع بیماران در قطع دارو‌های موردنیاز است. به نحوی که گزارش شده است بیماران پس از چندین سال، افزایش وزن بین ۱۱ تا ۲۷ کیلو گرم را تجربه می‌کنند. در صورت اجرای برنامه‌های مدیریت وزن از طریق مراجعه منظم به متخصص تغذیه و هدف گذاری، بسیاری از بیماران مایل، قادر و موفق به کاهش وزن هستند. درمان رفتاری گروهی در جلوگیری از افزایش وزن و دستیابی به کاهش وزن، موفقیت آمیز بوده است.

دکترای تخصصی علوم تعذیه، دانشکده تغذیه و علوم غذایی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: مشاهده شده که در این بیماری، میزان اسید‌های چرب ضروری در غشاء و گلبول‌های قرمز پایین است، اما به نظر نمی‌رسد که این امر مربوط به دریافت رژیم غذایی باشد، بلکه مربوط به متابولیسم تغییر یافته چربی‌ها در بدن است. نقش مکمل‌ها نیز در افزایش سطح این اسید‌های چرب در غشای سلولی و گلبول‌های قرمز موثر نشان داده شده است؛ بنابراین می‌توان مصرف بالای روغن ماهی را در این زمینه مفید ارزیابی کرد.

او گفت: نتایج یک مطالعه مروری نیز نشان داد که کمبود ویتامین D و «فولات» با بروز علائم شدیدتری از اسکیزوفرنی در ارتباط است. اما این مطالعه عنوان کرد که مطالعات بیشتر و با کیفیت بالاتری برای نتیجه گیری قطعی موردنیاز است.

آیا دریافت گلوتن باید در بیماران اسکیزوفرنی محدود شود؟

دکترای تخصصی علوم تعذیه، دانشکده تغذیه و علوم غذایی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز گفت: همچنین بیش از ۴۰ سال است که تاثیر مصرف «گلوتن» (پروتئین موجود در گندم، جو و چاودار) و «کازئین» (نوعی پروتئین موجود در شیر و محصولات لبنی) در اسکیزوفرنی مورد تردید واقع شده است.

او گفت: توصیه می‌شود افراد مبتلا به اسکیزوفرنی از نظر مارکر‌های خونی اختصاصی برای غربالگری بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن (حتی در غیاب علائم گوارشی) بررسی شوند. در صورت مثبت بودن این آزمایش‌ها، امتحان کردن رژیم غذایی عاری از گلوتن، ضروری است و حتی در صورت منفی بودن آزمایش‌ها، امتحان کردن چنین رژیمی معقول است.

موذن گفت: دارا بودن الگوی غذایی منظم نیز در این بیماری توصیه شده و پیروی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای می‌تواند موثر باشد. در نهایت از آنجایی که برخی از دارو‌های ضد روان پریشی با مصرف برخی از مواد غذایی تداخل دارد، مشاوره با یک رژیم شناس در این زمینه توصیه می‌شود.

باشگاه خبرنگاران جوان فارس شیراز