دیوید رومانو، کارشناس خاورمیانه: اسرائیل پاسخ «نیرومندتری» به جمهوری اسلامی خواهد داد

حمایت مقامات ارشد جمهوری اسلامی از حملات روز شنبه حماس به اسرائیل که موجب کشته و زخمی شدن صدها شهروند اسرائیلی شد، گمانه‌زنی‌های زیادی درباره نقش احتمالی جمهوری اسلامی در این حملات مرگبار را به دنبال شده است.

بخش فارسی صدای آمریکا روز شنبه در مصاحبه‌ای اختصاصی با دیوید رومانو، استاد سیاست خاورمیانه در دانشگاه ایالتی میزوری، نظر او را درباره ارتباط جمهوری اسلامی با این حملات و واکنش احتمالی اسرائیل به آن جویا شد.

دیوید رومانو در پاسخ به پرسشی مبنی بر احتمال دست داشتن مستقیم یا غیر مستقیم جمهوری اسلامی در حملات روز شنبه ستیزه‌جویان فلسطینی به اسرائیل گفت: «به نظرم فرض کاملا درستی است که بگوییم ایران در حمله امروز گروه‌های فلسطینی علیه اسرائیل چه غیرمستقیم و چه مستقیم دخالت داشته است.»

او افزود: «ما شاهد دخالت بسیار آشکار ایران در جنگ کوتاه اسرائیل و حماس در اواخر اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۰ بودیم که طی آن [مقامات جمهوری اسلامی] با حماس و حزب‌الله علیه اسرائیل هماهنگی می‌کردند و به آن اذعان کردند. و اکنون نیز با اطمینان می‌توان گفت جمهوری اسلامی در این درگیری دخالت دارد.»

به گفته این کارشناس مسائل خاورمیانه، «برای رژیم ایران، مساله فلسطین یکی از معدود منابع مشروعیت بوده است. خصوصا در زمانی که مشروعیت رژیم در میان مردم [ایران] دچار بحران بوده است، ملاها در ایران از مساله فلسطین به‌عنوان ابزاری ارزان‌قیمت برای افزایش اعتبار و کسب مشروعیت به‌ویژه در میان طرفداران اصلی خود [رژیم] استفاده کرده‌اند.»

آقای رومانو در ارتباط با عاملان حملات روز شنبه و نقش احتمالی جمهوری اسلامی در آن گفت: «[گروه] جهاد اسلامی، مشتری سنتی جمهوری اسلامی در میان فلسطینیان بوده است. نشانه‌های اولین حاکی از آن است که فقط حماس در این حملات دست ندارد و جهاد اسلامی هم در آن دست دارد. علاوه بر این، ایران روابط خوبی با حماس نیز دارد و نشانه‌هایی می‌بینیم که ایران در تلاش بوده حماس و جهاد اسلامی را به متحدکردن فعالیت‌ها و برنامه‌هایشان علیه اسرائیل تشویق کند.»

این استاد سیاست خاورمیانه در دانشگاه ایالتی میزوری ادامه داد: «به همین خاطر، دلایل فراوانی ما را به این باور رسانده که ایران نقش مستقیم و غیرمستقیم در حملات امروز در اسرائیل ایفا کرده است. [جمهوری اسلامی] از هرگونه رویارویی میان فلسطینیان و اسرائیلی‌ها سود می‌برد.»

دیوید رومانو در پاسخ به پرسش صدای آمریکا مبنی بر واکنش دولت اسرائیل به دخالت احتمالی جمهوری اسلامی در این حمله، با اشاره به دشوار بودن پیش‌بینی سیر حوادث یادآور شد: «وضعیت موجود در منطقه، به نوعی یک جنگ پشت پرده و غیرمستقیم میان ایران و اسرائیل بوده است.»

به گفته او، این دو دولت «نیابتی‌ها یا پرسنل یکدیگر را خارج از قلمرو ملی یکدیگر هدف حمله قرار می‌دهند. اسرائیل به طور مرتب به فرماندهان ایرانی در سوریه و دیگر عوامل جمهوری اسلامی حمله می‌کند... [و] جمهوری اسلامی ایران نیز نیروهای نیابتی و حتی گاهی اوقات عوامل آن، اسرائیلی‌ها را در قبرس یا آذربایجان یا هر مکان دیگری هدف حمله قرار می‌دهند.»

دیوید رومانو با اشاره به «مقیاس بی‌سابقه» حملات روز شنبه ستیزه‌جویان فلسطینی به اسرائیل گفت: «به نظر می‌رسد این احتمال وجود دارد که اسرائیل به طور مستقیم‌تر و نیرومندتری به ایران پاسخ دهد.»

این استاد سیاست خاورمیانه در دانشگاه ایالتی میزوری افزود: «اسرائیل گزینه‌های پرشماری در اختیار دارد. به نظرم اسرائیل حمله نظامی مستقیم به ایران نخواهد کرد اما گزینه‌های دیگری همانند حملات و عملیات مخفیانه پرشمارتر یا غیره وجود دارد که اسرائیل می‌تواند به آنها دست بزند و از آن طریق، به شیوه مستقیم‌تری رژیم ایران را هدف قرار دهد.»

آنتونی بلینکن، وزیر امورخارجه آمریکا، روز یکشنبه در مصاحبه‌ای با شبکه آمریکایی ای‌‌بی‌سی گفت حزب‌الله، حماس، و جمهوری اسلامی ایران مخالف تلاش‌ برای عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی، و به طور گسترده‌تر عادی‌سازی روابط اسرائیل با کشورهای منطقه و فراتر از آن هستند و حمله حماس به اسرائيل برای منحرف کردن این تلاش‌ها از مسیر خود‌ طراحی شده بود.

وزیر امورخارجه آمریکا گفت یک «رابطه طولانی» بین جمهوری اسلامی و حماس وجود دارد و «در واقع، حماس بدون حمایتی که طی سال‌ها از ایران دریافت کرده، (نمی‌تواند) حماس باقی بماند.»