شگردهای فردوسی نهان‌روشانه و تبلور خواست ایرانی است

به گزارش خبرگزاری مهر، یوسفعلی میرشکاک شاعر و پژوهشگر ادبی، در پنجاه و یکمین جلسه درس‌گفتارهای شاهنامه، که عصر سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲ توسط دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد، با اشاره به اینکه زمانی فکر می‌کردم فردوسی در پردازش و روایت داستان‌های شاهنامه خیلی امانت‌دار بوده گفت: فردوسی خیلی جاها امانت‌دار نبوده بلکه در راستای اندیشه و هدف خود عمل کرده و همه شگردهایش نهان روشانه و تبلور خواست انسان ایرانی است.

میرشکاک دراین باره افزود: دلیل فاصله گیری فردوسی از باورهای مزدیسنایی معلوم است؛ فردوسی برای بینش شیعی خود می‌کوشد و با اساطیر ایران گزینشی برخورد می‌‎کند. می‌کاهد و می‌افزاید و برای همین، اقتدای به این اساطیراز حیث منش حتی درجهان مدرن جواب می‌دهد و گرنه هالیوود بیهوده اسطوره نمی‌سازد و آن‌ها را معیاراخلاقی قرار نمی‌دهد.

این نویسنده و منتقدادبی با اشاره به اینکه با چندبارخواندن شاهنامه می‌توان به ویژگی‌های رستم پی برد گفت: رستم به یک معنا مظهر انسان کامل در اساطیر ایرانی است و ساختن و پردازش این اسطوره قبل از شاهنامه بوده اما پرداختن و ساخت کامل آن، که الگوی داد و عیاری هم هست، نتیجه کار و زحمت فردوسی است.

میرشکاک با اشاره به اینکه اسم‌های شاهنامه باعث بروز اشتباهاتی در کار شاهنامه‌پژوهان شده‌است افزود: شاهنامه پژوهی با شاهنامه‌خوانی فرق می‌کند و کسی که شاهنامه‌خوان می‌شود، مثل کسی می‌ماند که مکرر فیلمی را می‌بیند و به همین خاطر، فیلمنامه در ذهنش نهادینه و مجسم می‌شود.

میرشکاک در بخش دیگری از این جلسه، مرگ‌آگاهی را مهم‌ترین آموزه انسان ایرانی دانست و گفت: انسان ایرانی از عهد باستان به این آموزه روی آورده و ذاتش مبتنی بر آن است.

وی در این باره افزود: ایرانی‌ها از عهد باستان جنگاور بوده‌اند و انسان جنگاور هم دنبال مرگ می‌گردد. جاودانگی، رفتن به مینو و دیدار با امشاسپندان هم بستگی به جان باختن در دفاع از این سرزمین و آئین دارد.