خشونت علیه معلولان: کشف جسد یک نوجوان معلول‌ – پدر و برادر ناتنی او مظنونان اصلی پرونده ‌اند

موضوع بدرفتاری و خشونت علیه معلولان در کنار قوانین ناکارآمد در برخی از خانواده‌هایی که فرزند دارای معلولیت دارند موضوع تازه‌ای نیست و بارها متخصصان و فعالان این حوزه علاوه بر آگاهی‌رسانی نسبت به آن هشدار داده‌اند. در ایران آمار دقیقی از افراد دارای معلولیت و نیازهای ویژه آن‌ها وجود ندارد، اما اخبار خشونت و بدرفتاری علیه این افراد گاه به گاه به رسانه‌ها راه پیدا می‌کند.

روزنامه «اعتماد» در گزارشی پرده از یک جنایت دیگر برداشته و خبر داده که در شهرستان میبد استان یزد یک نوجوان ۱۶ ساله که دچار «معلولیت دهنی» بوده احتمالاً به‌دست پدرش کشته شده است.

این روزنامه در ادامه با اشاره به اینکه این حادثه دو هفته پیش رخ داده است، درباره‌ی جزئیات بیشتر این قتل با یک منبع آگاه گفت‌وگو کرده است و از قول او نوشته است: «[مرد قاتل] هفده، هجده سال پيش مخفيانه با زنی ازدواج می‌كند و آن مرد ازدواج دومش بود و بعد از چند وقت ابوالفضل پسرشان به دنيا می‌آيد».

قتل منا (غزل) حیدری: پیوند کودک همسری، خشونت خانگی و زن‌کشی

بر پایه این گزارش، وقتی جسد برهنه ابوالفضل توسط مأموران پليس در يک چاه كشف شد متوجه شدند با جسمی سخت به سر او ضربه وارد شده است.

روزنامه اعتماد همچنین از قول این منبع آگاه نوشت:

چند روز بعد از اعلام مفقودی ابوالفضل از سوی مادرش، نامه‌ای عجيب در حياط خانه‌شان پيدا می‌شود. مادر ابوالفضل چون سواد خواندن و نوشتن ندارد نامه را به يكی از همسايگان خود نشان می‌دهد. داخل نامه نوشته شده بود كه ابوالفضل داخل چاهی در اطراف محل زندگی اين خانواده انداخته شده است. همسايه اين زن پس از خواندن اين نامه سريع ماجرا را به ماموران پليس اطلاع مي‌دهد. ماموران به آدرس دقيقی كه در نامه اشاره شده بود، می‌روند و جسد ابوالفضل را در حالی كه برهنه بود و لباس به تن نداشت از داخل چاه بيرون می‌آورند. ماموران در بررسی جسد متوجه آثار مشهودی از جمله ضربه به سر مقتول می‌شوند.

به گفته این منبع آگاه، ابوالفضل هم به لحاظ جسمی (نحوه راه رفتن) مشكل داشت و هم دچار معلوليت ذهنی بود و او تا كلاس دوم دبستان درس خواند و ديگر او را نتوانستند به مدرسه بفرستند به این دلیل که مورد «تمسخر دانش‌آموزان» دیگر قرار گرفته بود.

این منبع آگاه در ادامه به اعتماد گفته است که ماموران در تحقيقات بيشتر به «پدر ابوالفضل و دو، سه نفر ديگر» مظنون می‌شوند و آنها را بازداشت می‌كنند:

يكی از مظنونان برادر ناتنی ابوالفضل بوده است. پدر اين نوجوان [هم] به ماموران اظهار كرده كه قصد كشتن پسرش را نداشته و فقط خواسته طی اقدامی او را بترساند. خب اين ادعا مشخص است كه دروغ است، چون وقتی ماموران جسد ابوالفضل را از داخل چاه به كمک نيروهای آتش‌نشانی بيرون می‌كشند، می‌بينند جسد او برهنه بوده و لباسی به تن نداشته است. لباس‌هايش همانجا كنار چاه افتاده بود. بخش‌هايی از بدن مقتول نيز كبود و حتی قسمتی از پای مقتول نيز شكسته بوده است.

هم‌چنین به گفته این منبع، ادعای ديگری مطرح شده مبنی بر اينكه برادر ناتنی ابوالفضل به خاطر «دشمنی و كينه‌ای» كه از ابوالفضل داشته او را به قتل رسانده است.

بر مبنای این گزارش، يكی از اهالی مدعی است برادر ناتنی‌ ابوالفضل به خاطر «چند ميليون تومان» او را به قتل رسانده است.

به نوشته روزنامه اعتماد در حال حاضر اين افراد دستگير شده‌اند و فعلاً متهم يا متهمان اصلی این پرونده مشخص نشده‌اند.

در قوانین اسلامی فرزندان جز مایملک پدر محسوب می‌شوند و حیات و ممات فرزندان وابسته به پدر است. برمبنای ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی‌ سابق و ماده ۳۰۱ قانون مجازات اسلامی ‌لاحق مصوب ۱۳۹۲ «قصاص در صورتی ثابت می‌شود که مرتکب، پدر یا از اجداد پدری مجنیٌ علیه نباشد و مجنیٌ علیه، عاقل و در دین با مرتکب مساوی باشد.»

در عین حال طبق گزارش‌های محدود منتشرشده در سال‌های اخیر، آمار فرزندکشی و زن‌کشی در ایران رو به افزایش گذاشته است.

بر پایه آمارهای منتشرشده در سال ۱۴۰۰ موارد فرزندکشی از ۵/۴۱ درصد در سال۱۳۸۶ به ۷/۵۱ درصد در سال ۱۴۰۰ رسیده ‌است. ۱۵ درصد از قتل‌های خانوادگی به فرزندکشی اختصاص دارد و ۸۰ درصد این قتل‌های خانوادگی درون خانه رخ داده‌است.

بر اساس همین آمارها سالانه ۴۰۰ قتل «ناموسی» در ایران رخ می‌دهد. اغلب این قتل‌ها ریشه در مسائل خانوادگی دارد، و اعضای خانواده به ویژه مردان بر اساس حقی که شرع و عرف به آنها بخشیده، خود را محق به تشکیل دادگاه‌های خانوادگی می‌دانند و بر اساس احکامی که تحت تعالیم فرهنگ مردسالارانه صادر می‌کنند، زنان و فرزندان خود را به شدیدترین و فجیع‌ترین شکل‌های ممکن به قتل می‌رسانند.

در مورد چنین قتل‌هایی نه تنها قانون تساهل و تسامح می‌کند، بلکه فرهنگ عمومی و سنتی هم این نوع قتل‌ها را مجاز می‌داند و توجیه می‌کند.