فوتبال باشگاهی آسیا ۴۵ ساله شد/ در انتظار پایان ۱۹ سال بی‌جامی در آسیا

 دهمین ‌دوره مسابقات فوتبال لیگ قهرمانان آسیا درحالی از جمعه هفته جاری با نبرد دو تیم ایرانی استقلال و ذوب‌آهن آغاز خواهد شد که فوتبال باشگاهی در قاره کهن وارد چهل و پنجمین سال فعالیت رسمی‌اش می‌شود.به گزارش اولین پایگاه تخصصی فوتبال پارس فوتبال دات کام، فوتبال باشگاهی در قاره کهن در سال‌های اخیر دچار تحول بسیاری شده است، ابتدا این رقابت‌ها از سال ۱۹۶۷ در قالب مسابقاتی با عنوان جام باشگاه‌های آسیا آغاز شد و در سال‌های بعدی جام در جام و سوپر جام به رقابت تیم‌های باشگاهی در این قاره اضافه شد تا در نهایت به دو جام معتبر لیگ قهرمانان آسیا و AFC کاپ تبدیل شود.
از سال ۲۰۱۱ هم فوتبال باشگاهی آسیا با عنوان "لیگ حرفه‌ای فوتبال آسیا" پیگیری شد که باشگاه‌های هر کشور در صورت رعایت قوانین مدنظر AFC، تعداد سهمیه‌های خود را در این رقابت‌‎های افزایش می‌دهند. متاسفانه فوتبال ایران به دلیل مشکلات سخت افزاری و نرم افزاری باشگاه‌هایش، دو سهمیه حضور مستقیمش در این جام را از دست داد و دو سهمیه حضور در پلی‌آف را بدست آورد.
در مطلب زیر به تاریخچه فوتبال باشگاهی در قاره آسیا بصورت مختصر اشاره شده است:تاریخچه مسابقات فوتبال باشگاهی در آسیا:فوتبال باشگاهی در آسیا از سال ۱۹۶۷ در قالب مسابقاتی با عنوان جام باشگاه‌های آسیا آغاز شد، که هاپوئل رژیم اشغالگر قدس فاتح دو دوره نخست این رقابت‌ها شد. تاج (استقلال سابق) در سومین دوره این جام در دیدار نهایی ۲ بر یک هاپوئل را شکست داد و نخستین تیم ایرانی لقب گرفت که این جام را بالای سر برده است. چهارمین دوره هم با قهرمان مکابی رژیم اشغالگر قدس به پایان رسید.
در حالیکه جام پنجم قرار بود با حضور تیم‌های رنجرز هنگ کنگ، تاج (استقلال) ایران، مکابی رژیم اشغالگر قدس، القادسیه کویت و هومنت من لبنان برگزار شود، با انصراف تیم‌های رنجرز، القادسیه و هومنت من به دلیل حضور نماینده رژیم اشغالگر قدس، مسابقات کنسل شد.
البته پس از لغو این دوره از مسابقات تا سال ۱۹۸۵ رقابت‌های فوتبال باشگاهی در قاره کهن برگزار نشد اما از سال ۱۹۸۵ این مسابقات در قاره آسیا مجددا آغاز شد که تیم "دوو رویالز" کره جنوبی با برتری ۳ بر یک برابر الاهلی عربستان در دیدار نهایی این جام، نخستین قهرمان رقابت‌ها لقب گرفت.
طی ۱۷ سال برگزاری این جام، کره جنوبی با ۶ عنوان قهرمانی (سوون بلووینگز و پوهانگ استیلرز هر کدام ۲ بار و دوو رویالز و ایلهواچونما هر کدام یک بار) عنوان پرافتخارترین کشور در این مسابقات را از آن خود کرد که سوون سامسونگ این کشور هم آخرین قهرمان جام باشگاه‌های آسیا لقب گرفت.
تیم‌های باشگاهی ایران با سه قهرمانی (استقلال دو بار و پاس یک بار)، ژاپن (یومیوری، فروکاوا و جوبیلوایواتا هرکدام یک بار)، رژیم اشغالگر قدس (هاپوئل ۲ بار و مکابی یک بار) در رده‌های بعدی قرار دارند. تیم‌های باشگاهی عربستان (الهلال ۲ بار) و تایلند (تای فارمرز بانک ۲ بار) این جام را فتح کردند و تیم‌های باشگاهی لیائوبنگ چین و السد قطر نیز هرکدام یک مرتبه به قهرمانی این مسابقات دست یافته‌اند.
فارمرز بانک تایلند نخستین تیمی بود که دو مرتبه بصورت متوالی قهرمان این جام شد.

"تاج (استقلال سابق) در سومین دوره این جام در دیدار نهایی ۲ بر یک هاپوئل را شکست داد و نخستین تیم ایرانی لقب گرفت که این جام را بالای سر برده است"تیم‌های پوهانگ استیلرز و سوون سامسونگ هم در دو سال پشت سر هم جام قهرمانی این مسابقات را بالای سر بردند.
اسامی قهرمانان مسابقات جام باشگاه‌های آسیا:۱۹۸۶: دوو رویالز کره جنوبی ۳ - الاهلی عربستان یک۱۹۸۷: فروکاوای ژاپن (دیدارهای نهایی در قالب یک گروه چهار تیمی برگزار شد)۱۹۸۸: یومیوری ژاپن ۳ - الهلال عربستان صفر (الهلال به دلیل اعتراض به برنامه‌ریزی جام ‌در بازی فینال شرکت نکرد)۱۹۸۹: السد قطر ۳ - الراشد عراق ۳ (السد به دلیل گل‌های بیشتر در خانه حریف قهرمان شد)۱۹۹۰: لیائونینگ چین ۲ - نیسان ژاپن یک۱۹۹۱: استقلال ایران ۲ - لیائونینگ چین یک۱۹۹۲: الهلال عربستان یک (۴) - استقلال ایران یک (۳)۱۹۹۳: پاس ایران یک - الشباب عربستان صفر۱۹۹۴: فارمرزبانک تایلند ۲ - عمان کلوپ یک۱۹۹۵: فارمرزبانک تایلند یک - العربی قطر صفر۱۹۹۶: ایلهواچونما کره جنوبی یک - النصر عربستان صفر۱۹۹۷: پوهانگ استیلرز کره جنوبی ۲ - ایلهواچونما کره جنوبی یک۱۹۹۸: پوهانگ استیلرز کره جنوبی صفر (۶) - دالیان چین صفر (۵)۱۹۹۹: جوبیلوایواتا کره جنوبی ۲ - استقلال ایران یک۲۰۰۰: الهلال عربستان ۳ - جوبیلوایواتا کره جنوبی ۲۲۰۰۱: سوون سامسونگ کره جنوبی یک - جوبیلو ایواتا کره جنوبی صفر۲۰۰۲: سوون سامسونگ کره جنوبی صفر (۴) - آنیانگ کره جنوبی صفر (۲)
از سال ۱۹۹۰ رقابتی تحت عنوان جام در جام باشگاه‌های آسیا که تیم‌های قهرمان جام حذفی کشورهای این قاره اجازه حضور در این بازی‌ها را داشتند، آغاز شد. پرسپولیس تهران با برتری برابر المحرق بحرین فاتح نخستین دوره این مسابقات نام گرفت و الهلال عربستان در سال ۲-۲۰۰۱ با شکست چونبوک موتورز آخرین عنوان قهرمانی این رقابت‌ها را از آن خود کرد.
در این جام که عمری ۱۲ ساله داشت، عربستان با ۶ قهرمان (الهلال (۲ مرتبه)، القادسیه، النصر، الاتحاد و الشباب) سرآمد دیگر کشورهای آسیایی است، ژاپن با پنج قهرمانی (نیسان (۲ مرتبه)، یوکوهاما، هیراتسوکا و شیمیزو) در رده دوم قرار دارد و پرسپولیس هم تنها عنوان قهرمانی فوتبال ایران در جام در جام آسیا را کسب کرده است.
نیسان ژاپن با دو بار قهرمانی متوالی در این جام رکوردار است و تیم الهلال عربستان هم در طی پنج سال دو بار قهرمان این جام شد که آخرین جام قهرمانی هم به این تیم عربستانی رسید.
اسامی قهرمانان مسابقات جام در جام آسیا:۱۹۹۰-۹۱: پرسپولیس ایران یک - المحرق بحرین صفر۱۹۹۱-۹۲: نیسان ژاپن ۶ - النصر عربستان یک۱۹۹۲-۹۳: نیسان ژاپن ۲ - پرسپولیس ایران یک۱۹۹۳-۹۴: القادسیه عربستان ۶ - ساوث چینا ۲۱۹۹۴-۹۵: یوکوهاما مارینوس ژاپن ۲ - الشعب امارات یک۱۹۹۵-۹۶: بلمار هیراتسوکا ژاپن ۲ - الطلبه عراق یک۱۹۹۶-۹۷: الهلال عربستان ۳ - ناگویا گرامپوس ژاپن یک۱۹۹۷-۹۸: النصرعربستان یک - سوون سامسونگ کره جنوبی صفر۱۹۹۸-۹۹: الاتحاد عربستان ۳ - چونام دراگونز کره جنوبی ۲۱۹۹۹-۲۰۰۰: شیمیزو ژاپن یک - الزورا عراق صفر۲۰۰۰-۱: الشباب عربستان ۴ - دالیان چین ۲۲۰۰۱-۲: الهلال عربستان ۲ - جئونبوک هیوندای کره جنوبی یک
مسئولان برگزاری مسابقات فوتبال باشگاهی در قاره آسیا از سال ۱۹۹۵ طرح رقابتی تحت عنوان "سوپر جام باشگاه‌های آسیا" را اجرایی کردند و طی آن تیم‌های قهرمان جام باشگاه‌ها و جام در جام آسیا برابر هم به میدان می‌رفتند که یوکوهاما مارینوس ژاپن با پیروزی ۴ بر ۳ برابر فارمرزبانک تایلند نخستین قهرمان این جام لقب گرفت.
اسامی قهرمانان سوپر جام آسیا:۱۹۹۵: یوکوهاما مارینوس ژاپن ۴ - فارمرز بانک تایلند ۳۱۹۹۶: ایلهواچونما کره جنوبی ۶ - بلمار هیراتسوکا ژاپن ۳۱۹۹۷: الهلال عربستان ۲ - پوهانگ استیلرز کره جنوبی یک۱۹۹۸: النصر عربستان یک - پوهانگ استیلرز کره جنوبی یک(النصر به دلیل گل زده در خانه حریف قهرمان شد)۱۹۹۹: جوبیلو ایواتا ژاپن ۲ - الاتحاد عربستان ۲ (جوبیلو ایواتا به دلیل گلزنی در خانه حریف قهرمان شد)۲۰۰۰: الهلال عربستان ۳ - شیمیزو اسپالس ژاپن یک۲۰۰۱: سوون سامسونگ کره جنوبی ۴ - الشباب عربستان ۳۲۰۰۲: سوون سامسونگ کره جنوبی یک - الهلال عربستان یک (سوون سامسونگ به دلیل گلزنی در خانه حریف قهرمان شد)

تاریخچه لیگ قهرمانان آسیا:تا سال ۲۰۰۲ مسابقات فوتبال درقاره آسیا تحت دو عنوان جام باشگاه‌ها و جام در جام آسیا برگزار می‌شد اما کمیته برگزاری مسابقات باشگاهی در این قاره پس از پایان مسابقات در سال ۱-۲۰۰۰ تصمیم گرفت همانند رقابت‌های اروپایی با ادغام این دو جام پیکارها را در قالب لیگ قهرمانان آسیا برگزار کند.
همچنین درکنار این جام برای تیم‌های درجه سوم آسیا مسابقات دیگری به نام جام AFC در نظر گرفته شد تا این تیم‌ها فرصت حضور در بازی‌های قاره‌ای را از دست ندهند. البته با گذشت زمان در نحوه برگزاری آن تغییرات بسیاری بوجود آمد ولی همچنان دیدگاه ثابتی برای برگزاری آن وجود ندارد و هر ۲ سال تغییراتی در شکل انجام مهمترین رقابت باشگاهی در قاره آسیا صورت می گیرد.
تاکنون تیم‌های فوتبال سپاهان اصفهان (هفت مرتبه)، استقلال تهران (پنج مرتبه)، پرسپولیس و ذوب‌آهن اصفهان (هرکدام سه مرتبه)، صبای قم (دو مرتبه) و پاس تهران، فولادخوزستان، سایپای کرج و مس کرمان نمایندگان ایران در دوره‌های گذشته این جام بوده‌اند که تیم‌های سپاهان و ذوب آهن با کسب عنوان نایب قهرمانی، تنها افتخارات تیم‌‎های باشگاهی ایران در این جام را بدست آورده‌اند.
امسال هم تیم‌های سپاهان اصفهان (قهرمان لیگ) و پرسپولیس (قهرمان) بصورت مستقیم و تیم‌های استقلال تهران (تیم دوم لیگ) و ذوب‌آهن (تیم سوم لیگ) در مرحله پلی‌آف، نمایندگان ایران در این جام هستند که امیدواریم بتوانند طلسم قهرمان نشدن تیم‌های باشگاهی ایران در لیگ قهرمانان آسیا را بشکنند.
ضمن اینکه نباید فراموش کرد آخرین قهرمانی تیم‌های ایرانی در مسابقات باشگاهی آسیا به سال ۱۹۹۳ باز می‌گردد که طی آن تیم پاس ایران موفق شد با پیروزی برابر الشباب عربستان عنوان قهرمانی آن رقابت‌ها را از آن خود کرد.
 قهرمانان ادوار مختلف لیگ قهرمانان آسیا:۲۰۰۳: العین امارات ۲ - بک تراساسونا یک (رفت ۲ بر صفر به سود العین - برگشت یک بر صفر به سود بک تراساسونا)۲۰۰۴: الاتحاد عربستان ۶ - ایلهواچونما کره جنوبی ۳ (رفت یک بر ۳ به سود ایلهواچونما - برگشت صفر بر ۵ به سود الاتحاد)۲۰۰۵: الاتحاد عربستان ۵ - العین امارات ۳ (رفت  یک بر یک - برگشت ۴ بر ۲ به سود الاتحاد)۲۰۰۶: جئونبوک کره جنوبی ۳ - الکرامه سوریه ۲ (رفت ۲ بر صفر به سود جئونبوک - برگشت ۲ بر یک به سود الکرامه)۲۰۰۷: اوراواردز ژاپن ۳ - سپاهان ایران یک (رفت یک بر یک - برگشت ۲ بر صفر به سود اوراوا)۲۰۰۸: گامبا اوزاکا ژاپن ۵ - آدلاید یونایتد استرالیا صفر (رفت ۳ بر صفر - برگشت ۲ بر صفر)۲۰۰۹: پوهانگ استیلرز کره جنوبی ۲ - الاتحاد عربستان یک۲۰۱۰: ایلهواچونما کره جنوبی ۳ - ذوب آهن ایران یک۲۰۱۱:  السد قطر ۲ (۴) - جئونبوک موتورز کره جنوبی ۲ (۲)