آمریکا به دنبال بستن شیر نفت صادراتی ایران

وندی شرمن معاون دوم وزیر خارجه آمریکا دو هفته پیش به هند سفر کرد و از این کشور بخاطر کاهش خرید نفت ایران قدردانی کرد.

نمایندگان کنگره آمریکا برای کاهش هرچه بیشتر صادرات رو به زوال نفت ایران روی لایحه تازه‌ای کار می‌کنند که به نظر کارشناسان هدفش قطع کامل صادرات نفت ایران است. انتظار می‌رود این لایحه اواسط تابستان یا حداکثر ابتدای پاییز به تصویب برسد.

صادرات نفت ایران در ماه گذشته میلادی (مه) به هفتصد هزار بشکه کاهش یافت که به نوشته فایننشال تایمز به پایین ترین حد خود در ۲۵ سال گذشته رسید.

باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا هم دیروز چهارشنبه (۱۵ خرداد) گفت تحریم نفت ایران بازار نفت را دچار کمبود یا گرانی نمی‌کند چون آنقدر نفت تولید می شود که تحریم ایران امکان‌پذیر باشد.

ماه گذشته در نشست یکی ازکمیته‌های مجلس نمایندگان آمریکا درباره تحریم ایران، برای اولین بار بندی در لایحه گنجانده شد که محدودیت صادرات نفت ایران را دقیقا مشخص کرد: روزانه یک میلیون بشکه در یک سال.

اما صادرات نفت ایران در ماه مه حتی از این هم کمتر (هفتصد هزار بشکه) بوده است. ایران ماه پیش از آن (آوریل) مجبور شد نفت صادراتی خود را ذخیره کند و با پر شدن مخازن، در ماه مه مجبور شد تولیدش را کاهش دهد.

به این ترتیب تخمین زده می شود تولید نفت ایران در ماه مه به ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه کاهش یافته باشد که به نوشته فایننشال تایمز به اندازه صادرات نفت در سال ۱۹۸۹ در اوج جنگ ایران و عراق است.

پیش از آنکه آمریکا و اروپا دو سال پیش نفت ایران را هدف بگیرند، بنابر گزارشهای رسمی دولت ایران، این کشور نزدیک به چهار میلیون بشکه نفت تولید می کرد که حدود دو و نیم میلیون بشکه آن صادر می شد.

قطع کامل صادرات نفت

نمایندگان مجلس آمریکا در جلسه ماه پیش گفتند که می‌خواهند دو سوم از صادرات نفت ایران کاسته شود. با توجه به اینکه سال گذشته ایران روزانه یک و نیم میلیون بشکه نفت صادر کرد بنابراین هدف این نمایندگان روزانه پانصد هزار بشکه بوده است.

منبع: فایننشال تایمز

• چین، هند، ژاپن، کره جنوبی و ترکیه مهمترین خریداران نفت ایران هستند.
• صادرات نفت ایران به این پنج کشور در دو ماه گذشته ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده‌ است.
• چین بزرگترین وارد کننده نفت ایران است و نیمی از نفت ایران به چین صادر می‌شود.
• ژاپن ۹۷ درصد از خرید خود کاسته و فعلا روزی ۸۰۰۰ بشکه از ایران نفت می خرد.
• هند بعد از چین بزرگترین خریدار نفت ایران است؛ یک‌چهارم صادرات نفت ایران به هند است. هند خرید نفت از ایران را به روزی ۱۱۷ هزار بشکه کاهش داده و برای اولین بار ایران دیگر در بین ده صادر کننده اصلی نفت به این کشور نیست.

اما ناظران معتقدند نمایندگان این مجلس در اصل سعی می کنند صادرات نفت ایران را تا حد امکان به صفر نزدیک کنند.

باب مک‌نالی مشاور سابق جورج بوش در امور انرژی به رویترز گفت "تغییری که ایجاد شد، ممانعت کنگره از عرضه مابقی تولید نفت ایران در بازار بود و فعلا بحث بر سر این است که سرعت این کار چقدر باشد."

بنابراین به نظر می‌رسد سال آینده بازار نفت با کاهش عرضه مواجه شود اما به گفته معامله‌گران نفتی، آن نگرانی که یک سال و نیم پیش و در آغاز تحریمها در بازار نفت ایجاد شد اکنون دیده نمی شود.

مک‌نالی معتقد است "کنگره بر خلاف همیشه درباره برخورد با ایران اتفاق نظر دارد و اکنون با فوریت بیشتری عمل می کند چون زمان برای موثر بودن تحریم‌ها رو به پایان است، سریعتر از آنکه بازار متوجه شده باشد."

در همان روزی که نمایندگان مجلس درباره تحریم ایران بحث می کردند، سنای آمریکا قطعنامه ای تصویب کرد و از باراک اوباما خواست در صورت حمله اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران از تل‌آویو حمایت کند.

۹۹ نماینده به این قطعنامه رای مثبت دادند و حتی یک نفر هم رای مخالف نداد.

اول خرداد کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان با اتفاق آرا قانون "بازداری هسته‌ای ایران-۲۰۱۳" را به تصویب رساند که پیش‌بینی می‌شود براحتی از تصویب مجلس نمایندگان و سنا بگذرد.

یکی از اعضای سنای آمریکا به رویترز گفته "احتمال اینکه این قانون به تصویب نهایی برسد خیلی زیاد است."

نفت‌کش دلوار ایران.

"با توجه به اینکه سال گذشته ایران روزانه یک و نیم میلیون بشکه نفت صادر کرد بنابراین هدف این نمایندگان روزانه پانصد هزار بشکه بوده است"شرکتهای بیمه خریداران و حمل‌کنندگان نفت ایران را بیمه نمی‌کنند

به این ترتیب قانونی که در سال ۲۰۱۱ در شروع تحریم های نفتی، هدفش"کاهش قابل ملاحظه" نفت ایران بود اکنون به دقت حجم این کاهش را مشخص می کند.

تاثیر تحریم

انتظار می رود باراک اوباما در دیدار این هفته خود با ژی جین پینگ رییس جمهور چین سعی کند او را برای توقف خرید نفت از ایران متقاعد کند.

چین بزرگترین وارد کننده نفت از ایران است و نیمی از نفت تولیدی ایران سر از چین در می آورد. در ماههای اخیر چین هم خرید نفت از ایران را کاهش داده اما اینکه تا کجا حاضر است در این مسیر پیش برود مشخص نیست.

جیسون بوردوف که تا چند ماه پیش یکی از مشاوران ارشد انرژی کاخ سفید بود، می‌گوید "از کشورهایی مثل چین، هند و ترکیه نباید چیزی را خیلی زیاد و خیلی سریع بخواهید وگرنه ممکن است اصلا چیزی گیرتان نیاید."

مهدی ورزی یکی از مقامات سابق شرکت ملی نفت ایران می گوید اگر صادرات نفت ایران به پانصد هزار بشکه در روز کاهش پیدا کند ایران مجبور می شود بعضی چاههای نفت خود را تعطیل کند که به صنعت نفت این کشور آسیب می زند.

"با روزی پانصد هزار بشکه، ایران توان رشد نخواهد داشت. دولت سقوط نمی کند اما بودجه ملی کاهش بی سابقه‌ای پیدا می کند؛ هر چند باز هم معلوم نیست این برای کشیدن ایران به میز مذاکره کافی باشد."

دانیل استرنوف، مدیر عامل شرکت مشاوره مدلی گلوبال معتقد است با وضع محدودیتهای بیشتر، صادرات نفت ایران باز هم کاهش پیدا می کند اما کاملا قطع نمی شود.