خداحافظ آقای خاکستری

فارس: "محمد البرادعی " که زمانی خود را "پاپ هسته‌ای " می‌خواند، پس از ۱۲ سال از سمت مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کناره‌گیری کرد در حالی‌که هرگز نتوانست تحت تاثیر شرایط قرار نگیرد."محمد البرادعی " پس از گذراندن سه دوره ۴ ساله به عنوان مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رسماً از سمت خود استعفا داد تا جای خود را به "یوکیا آمانو " نماینده ژاپن در آژانس دهد.البرادعی رفت، در حالی‌که درباره او نمی‌توان قضاوت صریحی داشت؛ دوست داشت که زیر بار زور نرود، اما اگر این زور پر زور می‌شد چه؟ به هر حال نیاز یک سیاست‌مدار بخصوص دیپلمات در درجه اول این است که "زنده بماند " و البته بارها شده‌ بود که در بیانیه‌هایش پس از اینکه اعتراف کرده بود ایران انحرافی از فعالیت صلح آمیز نداشته، کلامش را تعدیل کرده بود که "می‌خواهم زنده بمانم " و البته تا همین اواخر زنده ماند ولی همین یکی به نعل و میخ زدن‌هایش باعث شد تا نه سیاه باش و نه سپید که تبدیل شود به مدیر کلی خاکستری؛ هر چند هرگز نمی‌شود تا ابد خاکستری ماند."محمدالبرادعی " روز جمعه به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: خدایا، مرا ابزار صلح‌ خودتان قرار بده، جایی که تنفر است، بگذار عشق بکارم، جایی که تخطی است، ببخش، جایی که تردید است، اعتماد کن، جایی که ناامیدی است، امید بده، جایی که تاریکی است، نورانی کن و جایی که غم است، شاد کن.البرادعی با مراسم مختصری در حضور همکارانش در وین، پایان ماموریت خود در ریاست آژانس را جشن گرفت و از صحنه سیاست بین المللی خداحافظی کرد. مراسم رسمی آغاز مسئولیت آمانو سه‌شنبه اول دسامبر (۱۰ آذرماه) برگزار می‌شود.خبرگزاری فارس به همین منظور گزارش کاملی از بیوگرافی البرادعی آماده کرده است در زیر از نظر مخاطبان محترم می‌گذرد.محمد البرادعی در ۱۷ ژوئن سال ۱۹۴۲ در "قاهره " مصر متولد شد و در سال ۲۰۰۵ برنده جایزه صلح نوبل شد. "مصطفی البرادعی " پدر وی که وکیل بود به کانون وکلای دادگستری مصر رفت و با حکومت "جمال عبدالناصر " رئیس‌جمهوری مصر به نزاع پرداخت.محمد البرادعی راه پدرش را ادامه داد و مدرک خود را در رشته حقوق، از دانشگاه قاهره در سال ۱۹۶۲ کسب کرد. محمد یکی از ۵ فرزند خانواده‌اش بود. وی با "آیدا الکاچف " که گفته می‌شود اصالت ایرانی دارد ازدواج کرد و حاصل این ازدواج دو فرزند به نام‌های "لیلا " و "مصطفی " است.

"وی با "آیدا الکاچف " که گفته می‌شود اصالت ایرانی دارد ازدواج کرد و حاصل این ازدواج دو فرزند به نام‌های "لیلا " و "مصطفی " است"لیلا وکیل است و با همسر خود در لندن به سر می‌برد و مصطفی مدیر صوت در یک شبکه تلویزیونی است. وی نیز در لندن زندگی می‌کند.اولین مشاغل البرادعی:محمد البرادعی در سال ۱۹۶۲ مدرک لیسانس خود را از دانشگاه قاهره در رشته حقوق کسب کرد و مدرک تحصیلات تکمیلی خود (DEA) را در موسسه فارغ‌التحصیلی مطالعات بین‌المللی "HEI " در ژنو و مدرک دکتری را در رشته حقوق بین‌الملل در دانشکده حقوق "نیویورک " در سال ۱۹۷۴ کسب کرد.شغل دیپلماتیکی وی در سال ۱۹۶۴ در وزارت امور خارجه مصر آغاز شد. وی در آنجا در مأموریت‌های دائم مصر در سازمان ملل متحد در نیویورک و ژنو در زمینه موضوعات سیاسی، حقوقی و کنترل سلاح شرکت کرد.از سال ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۸ به عنوان مشاور ویژه در وزارت امور خارجه مصر فعالیت کرد. در سال ۱۹۸۰، وی به عنوان یکی از مقام‌های ارشد در زمینه برنامه حقوق بین‌الملل در موسسه آموزش و تحقیق سازمان ملل متحد فعالیت می‌کرد.از سال ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۷ به عنوان استادیار حقوق بین‌الملل در دانشکده حقوق دانشگاه "نیویورک " تدریس ‌کرد.در سال ۱۹۸۴ البرادعی عضو ارشد دبیرخانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شد که در آنجا بین سالهای ۱۹۸۴ تا ۱۹۹۳ به عنوان مشاور حقوقی آژانس و بین سالهای ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۷ به عنوان دستیار مدیرکل روابط خارجه فعالیت ‌کرد. البرادعی همچنین یکی از اعضای "انجمن حقوق بین‌الملل " و "جامعه آمریکایی حقوق بین‌الملل " است.شغل عمومی البرادعی به عنوان مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی:البرادعی در اول دسامبر ۱۹۹۷ به عنوان مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برگزیده شد و جانشین "هانس بلیکس " (Hans Blix) از سوئد شد.

وی برای یک دوره چهارساله دیگر بین سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ برای دومین بار به عنوان مدیرکل آژانس برگزیده شد و سومین و آخرین دوره ریاست وی در آژانس تا نوامبر ۲۰۰۹ تمدید شد. دوره ریاست البرادعی با موضوعات منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای که شامل بازرسی از عراق قبل از حمله آمریکا به این کشور در مارس ۲۰۰۳ و تنش‌های موجود بر سر برنامه هسته‌ای ایران مشخص می‌شود.اولین دوره ریاست البرادعی در آژانس:"مارک هیبس " و "اندریاس پرسبو " در مقاله‌های خود در بولتن "دانشمندان اتمی " اعلام کردند که زمانیکه وی [البرادعی] به عنوان مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برگزیده شد، تعداد کمی می‌توانستند پیش‌بینی کنند که البرادعی تا چه اندازه در امور هسته‌ای جهان در دوره ریاست خود مثبت خواهد بود. پس از آنکه البرادعی در سال ۱۹۹۷ توسط کنفرانس عمومی به عنوان مدیرکل آژانس برگزیده شد، در سخنرانی خود اعلام کرد: برای آنکه سازمانهای بین المللی از اعتماد و حمایت اعضای خود بهره‌مند شوند، باید در برابر نیازهای آنها مسئول باشند، دستاوردهای محکم و باثباتی را نشان دهند و فعالیت‌های خود را به شیوه موثر و مفیدی انجام دهند و به فرایند مذاکرات آشکار، شفاف و نمایندگی منصف احترام گذارند.درست چندماه قبل از آنکه محمد البرادعی صدارت را به دست گیرد، "پروتکل الحاقی مدل " به تصویب رسید و جو جدیدی را برای راستی آزمایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به وجود آورد زیرا به آژانس اختیارات بیشتری برای جستجوی فعالیت‌های اعلام نشده هسته‌ای می‌داد.زمانی‌که البرادعی به پست مدیر کلی رسید، برنامه‌ای را برای ایجاد "پادمان‌های جامع " آغاز کرد و توافقنامه‌های حفاظت جامع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را با پروتکل الحاقی جدید ترکیب کرد.وی در بیانیه سال ۱۹۹۸ خود به کنفرانس عمومی، از تمامی کشورها درخواست کرد تا پروتکل الحاقی را منعقد کنند و به بررسی های خود در زمینه این پروتکل تسریع بخشند. تاکنون ۹۱ کشور پروتکل‌های الحاقی را به اجرا درآورده‌اند. اولین دور ریاست‌ البرادعی در آژانس در نوامبر ۲۰۰۱، درست دو ماه پس از حادثه ۱۱ سپتامبر به پایان رسید.

"لیلا وکیل است و با همسر خود در لندن به سر می‌برد و مصطفی مدیر صوت در یک شبکه تلویزیونی است"به دنبال این حادثه، البرادعی برنامه امنیت هسته‌ای را برای مبارزه با خطر تروریسم هسته‌ای به وجود آورد. "بودجه امنیت هسته‌ای "، که منبع اصلی مالی فعالیت‌های امنیت هسته‌ای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است، در سال ۲۰۰۸ معادل ۱۸ میلیون یورو بود.دور دوم ریاست البرادعی در آژانس:یکی از موضوعات مهم در دور دوم ریاست‌ محمد البرادعی در آژانس، بازرسی آژانس در عراق بود. وی توجیه آمریکا برای حمله سال ۲۰۰۳ به عراق را از همان زمان بحران خلع سلاح عراق در سال ۲۰۰۲، زمانیکه وی به همراه بلیکس تیمی از بازرسان سلاح سازمان ملل متحد در عراق را همراهی کردند، رد کرد البرادعی در ماه مارس ۲۰۰۳ به شورای امنیت سازمان ملل متحد اعلام کرد که اسنادی مبنی بر آنکه نشان‌ می‌دهد عراق تلاش کرده است تا از نیجریه اورانیوم کسب کند، هیچ‌گونه اعتباری ندارد. البرادعی حمله آمریکا به عراق را به عنوان یک " نمونه بارز از اینکه چگونه استفاده از زور مسئله را به جای آنکه رفع کند، آنرا تشدید می‌کند "، خواند. وی بعدها اعلام کرد که ما از عراق آموختیم که بازرسی زمان می‌برد، و اینکه ما باید صبور باشیم و اینکه یک بازرسی می‌تواند در واقعیت کارساز باشد و اینکه وی توانست این مسئله را تأیید کند که "صدام حسین "، رئیس جمهور معدوم عراق برنامه سلاح‌های هسته‌ای خود را احیا نکرده بود.در سال ۲۰۰۴ در قسمت "خطرهای گسترش سلاح‌های هسته‌ای " در روزنامه آمریکایی "نیویورک تایمز " در تاریخ ۱۲ فوریه ۲۰۰۴ محمد البرادعی اعلام کرد: ما باید این ایده غیرعملی را رها کنیم که بر این اساس است که برخی از کشورها نمی‌توانند سلاح کشتار جمعی داشته باشند و برخی دیگر به دلایل امنیتی می‌توانند از این سلاح بهره‌مند شوند.

اگر جهان روند خود را تغییر ندهد ما دچار خود-ویرانی می‌شویم.دور سوم و دور نهایی ریاست‌ البرادعی در آژانس:آمریکا در ابتدا در سال ۲۰۰۵ با انتخاب مجدد البرادعی به عنوام مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به مخالفت پرداخت. در ماه مه ۲۰۰۵ "لاورنس ویلکرسون "، (Lawrence Wilkerson) رئیس ستاد "کالین پاول " (Colin Powell) وزیر امور خارجه سابق آمریکا، "جان بولتون " معاون وزارت امور خارجه آمریکا در امور کنترل سلاح و امنیت بین‌الملل را با رقابتی مخفیانه مسئول محروم کردن البرادعی از رسیدن به ریاست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کرد. بولتون از حد خود فراتر رفت تا مانع رسیدن البرادعی به ریاست آژانس شود."واشنگتن‌پست " در دسامبر ۲۰۰۴ گزارش داد که دولت بوش چندین تماس تلفنی البرادعی با مقامات ایرانی را قطع کرده است و تمامی تلاش خود را به کار گرفته است تا این تماس‌ها را بررسی کنند به امید آنکه بتوانند مانع از رسیدن وی به مدیرکلی آژانس شوند. آمریکا تنها کشوری بود که با انتخاب مجدد البرادعی به مخالفت پرداخت و به همین دلیل نهایتاً نتوانست حمایت دیگر کشورها برای خلع البرادعی را به دست آورد.البرادعی نهایتاً در ۱۳ ژوئن ۲۰۰۵، به اتفاق آراء توسط شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای سومین بار به عنوان مدیرکل آژانس برگزیده شد.اظهارات البرادعی درباره دوره چهارم ریاست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی:البرادعی در سال ۲۰۰۸ اعلام کرد که به دنبال کسب دوره چهارم ریاست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیست اما ادامه داد امیدوار است که آژانس نامزدهایی داشته باشد که مورد پذیرش همه....شمال، جنوب، شرق و غرب باشد زیرا این چیزی است که مورد نیاز است. پس از چند دوره رأی‌گیری، در سوم ژوئیه ۲۰۰۹، "یوکیو آمانو "، سفیر ژاپن در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان جانشین البرادعی برگزیده شد.نقش البرادعی در دستور قراردادن برنامه هسته‌ای ایران:محمد البرادعی در دوران ریاست خود در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بیش از ۲۰ گزارش از تأسیسات و فعالیت‌های هسته‌ای ایران ارائه کرد که در تمامی این گزارش‌ها بر صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران تأکید کرد.شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه هفته گذشته تحت فشار کشورهای غربی به صدور قطعنامه علیه ایران تن داد.کشورهای غربی از جمله آمریکا و انگلیس و فرانسه طی روزهای اخیر به شدت در تلاش بودند تا با فشار بر آژانس، قطعنامه‌ای را تصویب کنند.این در شرایطی است که "محمد البرادعی "، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که سی‌ام نوامبر سمت خود را رسما به "یوکیو آمانو " ژاپنی می‌دهد در آخرین گزارش خود درباره برنامه هسته‌ای ایران بر نبود انحراف در برنامه هسته‌ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران تاکید کرده بود.البرادعی اغلب از جانب غرب و آمریکا به علت سیاست‌هایی که درقبال ایران اتخاذ کرده است مورد انتقاد و سرزنش قرار گرفته است.گرچه "جرج بوش " رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا یکی از منتقدان البرادعی بود اما "باراک اوباما " رئیس‌جمهور کنونی آمریکا یکی از بزرگترین طرفداران وی محسوب می‌شود.البرادعی در آخرین سخنرانی خود برای شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ژوئن سال ۲۰۰۹ اعلام کرد که آژانس توانسته‌ است رسیدگی به مواد هسته‌ای در ایران را ادامه دهد و همچنین اعلام کرد که با ابتکار آمریکا برای تعامل با جمهوری اسلامی ایران از طریق مذاکرات مستقیم بدون پیش‌شرط و براساس احترام دوجانبه بسیار دلگرم شد و اظهار امیدواری کرد که ایران با حسن نیت به این ابتکار آمریکا پاسخ مثبت دهد.

"وی برای یک دوره چهارساله دیگر بین سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ برای دومین بار به عنوان مدیرکل آژانس برگزیده شد و سومین و آخرین دوره ریاست وی در آژانس تا نوامبر ۲۰۰۹ تمدید شد"شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان ملل متحد، البرادعی را به علت تلاش‌های منصفانه و تخصصی وی برای رفع تمامی موضوعات مهم درباره ایران تحسین کردند.بیانیه‌های البرادعی درباره برنامه هسته‌ای ایران برای رسانه‌ها:البرادعی در مصاحبه‌ای با شبکه "سی‌ان‌ان " در ماه مه ۲۰۰۷ یکی از هشدارهای قاطع خود را درباره استفاده از اقدامات نظامی علیه ایران ابراز کرد و با اشاره به این نکته که افراد افراطی، ایده‌های افراطی دارند اعلام کرد که شما نمی‌خواهید بحث بیشتری با دیوانه‌های جدید که خواهان حمله به ایران هستند، داشته باشید."راجر کوهن " ستون نویس روزنامه "نیویورک‌تایمز " در آوریل ۲۰۰۹ با البرادعی مصاحبه کرد و البرادعی در این مصاحبه تصریح کرد که اسرائیل کاملا دیوانه خواهد بود اگر به ایران حمله کند و اعلام کرد که حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران منطقه خاورمیانه را به گلوله‌ای از آتش تبدیل می‌کند و منجر می‌شود تا ایران به کمک کشورهای مسلمان به تولید سلاح بپردازد.البرادعی در مصاحبه با روزنامه فرانسوی "لوموند " اعلام کرد: من می‌خواهم مردم را از این ایده که ایران تهدیدی برای فرداست و اینکه ما هم‌اکنون با این حق رو برو هستیم که مسئله بمباران کردن ایران یا اجازه دادن به هسته‌ای شدن این کشور را بررسی کنیم، دور نگاه دارم. ما اصلا در آن موقعیت نیستیم. عراق نمونه بارز از اینکه چگونه استفاده از زود به جای آنکه مشکل را حل کند آن را بدتر می‌کند، است.در ۴ اکتبر ۲۰۰۹، خبرگزاری شینهوا گزارش داد که البرادعی در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با "علی اکبر صالحی "، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، رژیم صهیونیستی را برجسته کرد و اعلام کرد که رژیم تل‌آویو اجازه بازرسی از تأسیسات خود را به مدت ۳۰ سال است که رد کرده است. البرادعی تصریح کرد: اسرائیل با داشتن سلاح‌های هسته‌ای، تهدید شماره یک خاورمیانه محسوب می‌شود."برنار کوشنر "، وزیر امور خارجه فرانسه، در سپتامبر ۲۰۰۷ با اشاره به خطرهای بالقوه ایران هسته‌ای اعلام کرد که ما باید برای بدترین‌ها آماده شویم و بدترین در اینجا جنگ است. البرادعی در واکنش به کوشنر، گزینه حمله به ایران را به عنوان یک "هوچیگری " توصیف کرد و ایده حمله احتمالی به ایران را رد کرد.

وی به جنگ عراق اشاره کرد که در آن ۷۰ هزار غیرنظامی بی‌گناه تنها به خاطر این ظن و گمان که عراق دارای سلاح‌های هسته‌ای است کشته شدند و افزود: من فکر نمی‌کنم در این مرحله ما با خطری مواجه باشیم که رویارویی با آن به راه‌حلی فراتر از دیپلماسی نیاز داشته باشد.تلاش‌های البرادعی تنها منحصر به بازرسی‌های هسته‌ای نمی‌شود. دیگر جنبه بسیار مهم وی پیشرفت‌هایی است که از طریق فناوری هسته‌ای حاصل شده است. در سال ۲۰۰۴ البرادعی ابتکار جهانی بسیار جامعی را برای مبارزه با سرطان آغاز کرد. این برنامه موسوم به "اقدام برای سرطان درمانی " بود.جوایز:دکتر البرادعی در دوران ریاست خود در آژانس به علت تلاش‌هایش برای آنکه این اطمینان را دهد که انرژی هسته‌ای برای اهداف صلح‌آمیز استفاده می‌شود، جوایزی را کسب کرد.در ۷ اکتبر ۲۰۰۵، البرادعی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به طور مشترک برنده جایزه صلح نوبل به علت تلاش برای جلوگیری از استفاده از انرژی هسته‌ای برای اهداف نظامی و دادن این اطمینان که انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز به امن‌ترین روش ممکن استفاده می‌شود، کسب کرد.وی تمامی جایزه خود را برای ساخت یتیم‌خانه‌ای در زادگاه خود در قاهره صرف کرد.البرادعی در حالی پس از ۱۲ سال خدمت در آژانس، کرسی ریاست را ترک می‌کند که قرار است جای خود را به "یوکیا آمانو " نماینده ژاپن در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دهد و آمانو دوره چهارساله ریاست خود در آژانس را اول دسامبر (۱۰ آذرماه) آغاز خواهد کرد