چپ در زمان شاه نوگرا بود که امروز مرده ریگی از آن بیش نمانده است؛ ف. م. سخن - Gooya News

چپ در زمان شاه نوگرا بود که امروز مرده ریگی از آن بیش نمانده است؛ ف. م. سخن - Gooya News
گویا
گویا - ۲ فروردین ۱۴۰۲

تقریبا ۹۰ درصد کسانی که از چپ سخن می گویند، هیچ از آن نمی دانند.

آن ها که ماهیتا و بخصوص بعد از خرابکاری های چپ در ابتدای انقلاب ۵۷ و حمایت سخیفانه و لئیمانه ی آن ها از «خط امام» از چپ نفرت دارند و نمونه های کراهت آمیز شوروی و چین و اقمار آن ها را دائما ذکر می کنند، کلا از «اندیشه ی چپ» چیزی نمی دانند و فقط به حاصل کار و شکست آن ها در زمینه های اجتماعی و اقتصادی توجه می کنند.

اما «اندیشه چپ» در دورانی که در میانه ی راه بود، و نمونه های شکست خورده از خود بر جای نگذاشته بود، اندیشه ای بود که علم و عدالت را وعده می داد و این دو بخصوص در جوامع عقب مانده و فقر زده، حتی در کلام جذاب بود.

همین امروز هم که عمل سیاسی و ساختاری کشورهای کمونیستی، برای بنای جامعه «نوین و انسانی»، با شکستی فجیع رو به رو شده است، باز بر خلاف تصور عامه، مارکسیسم به عنوان یک علم مورد بحث و بررسی است و نوگرایی ها و یافته های اقتصادی که در آن بوده و به خاطر همین نوگرایی ها، موجب تغییرات اجتماعی کلان در بسیاری از کشورهای جهان شده است زیر ذره بین بزرگان اهل تحقیق قرار دارد.

یکی از جذاب ترین و نوگرایانه ترین وجوه اندیشه چپ، تلفیق ماتریالیسم دیالکتیک با ماتریالیسم تاریخی بود.

پیش از آن که هجوم مخالفان چپ به این نکته آغاز شود، توضیح بدهم که هم ماتریالیسم دیالکتیک و هم ماتریالیسم تاریخی مورد نظر چپ، ضعف ها و ساده انگاری های باور نکردنی داشت که فرصت بحث در باره ی آن ها در این مطلب کوتاه نیست.

علت این ضعف ها و ساده انگاری ها نیز نه فقط به خاطر ضعف دانش در صد و خرده ای سال گذشته بود بلکه کمونیست ها مانند مذهبی ها، سعی می کردند در جوامعی که اغلب مردم بی سواد و کم سواد بودند، پاسخ های ساده و سر راست به سوالات پیچیده و غامض بدهند و اگر مذهبی ها در تحلیل آخر همه چیز را به مشیّت الهی و خواست خداوند ربط می دادند، ماتریالیست ها نیز در جایی که یافتن پاسخ به سوالات پیچیده به بن بست بر خورد می کرد، پاسخ ها را به ازلی و ابدی بودن ماده و خواص آن ربط می دادند و هیچ اندیشه ای برای پیش از به وجود آمدن ماده ی اولیه در جهان، و موضوع تکامل مادی حیات در «سوپ» ی که امثال پروفسور اوپارین نظریه پرداز آن بودند در سطح جامعه ارائه نمی دادند.

البته در مراکز تحقیقاتی شوروی، این موضوعات به شکل جدی و علمی دنبال می شد ولی حاصل تحقیقات دانشمندان، به خاطر جلوگیری از در هم ریختن افکار جا افتاده ای که توسط مدارس آن ها آموزش داده می شد و توسط انقلابیون نقاط مختلف جهان به عنوان پاسخ «قطعی» به سوال جویندگان داده می شد در اختیار عام قرار نمی گرفت.

منابع خبر

اخبار مرتبط

ایسنا - ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۹
رادیو زمانه - ۲۷ تیر ۱۳۹۹
خبرگزاری مهر - ۲۶ شهریور ۱۴۰۱
خبرگزاری مهر - ۲ شهریور ۱۴۰۰
ایسنا - ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۱
خبر آنلاین - ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۹
خبر آنلاین - ۱۱ خرداد ۱۳۹۹
رادیو زمانه - ۲۵ مرداد ۱۴۰۰