اردوغان در ایران چه می‌خواهد؟

سرویس سیاسی «فردا»: رجب طیب‌اردوغان نخست وزیر ترکیه در حالی شب گذشته وارد تهران شد که تاکنون درباره دلایل سفر وی به تهران اظهارنظرهای متفاوتی شده است.از سویی با تغییر رویکرد دیپلماسی عمومی ایران در سطح جهان و هم چنین توافق ژنو، ایران مرکز سفرهای منطقه ای قرار گرفته و طبیعی است ترکیه به عنوان یکی از مهم‌ترین همسایگان ایران خواهان افزایش روابط با تهران باشد. از آنجا که ایران و ترکیه تاکنون در بحران سوریه مواضع کاملا متفاوتی داشته‌اند و این موضوع باعث کمرنگ شدن روابط ایران و ترکیه شده است، سفر نخست‌وزیر این کشور به ایران تا حدی پرسش‌برانگیز شده است.روزنامه‌های ترکیه در این‌باره نوشته‌اند «یک دیدار برنامه‌ریزی شده میان اردوغان و رئیس‌جمهور وقت ایران، محمود احمدی‌نژاد در مارس ۲۰۱۲ به دلیل افزایش اختلافات میان ایران و ترکیه بر سر مسئله سوریه به تعویق افتاد، اگرچه ایران دلیل آن را کسالت رئیس‌جمهور این کشور اعلام کرد.» از سوی دیگر اخباری که از سوریه می‌رسد حکایت از آن دارد که ترک‌ها مرزهای خود را روی تروریست‌های سلفی بسته‌اند. برخی رسانه‌های غربی هم گزارش می‌دهند‌ که اردوغان دیگر به دنبال بلندپروازی‌های عثمانی‌گرایانه نیست.

با وجود این تفاسیر اردوغان در نشست هفتگی با نمایندگان حزب حاکم عدالت و توسعه در مجلس ترکیه درباره دلایل سفر خود به ایران گفته است:«با مقامات ایرانی درباره مباحث منطقه‌ای گفت‌وگو می‌کنم.» نخست‌وزیر ترکیه ابراز امیدواری کرده است که سفرش به ایران سبب خیر شود. نخست‌وزیر ترکیه که به دعوت معاون اول رئیس‌جمهور به تهران آمده است قرار است در دیدار رسمی دو روزه خود از ایران با مقام معظم رهبری، حسن روحانی رئیس‌جمهوری و اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه دیدار کند.

دلایل سفر به ایران

گرچه برخی رسانه‌ها درباره سفر نخست‌وزیر ترکیه به ایران اعلام کرده‌اند، محور دیدار اردوغان از ایران مسائلی چون فساد مالی ترکیه است، حسن روحانی رئیس‌جمهور در این‌باره گفته است موضوعات مالی ترکیه، داخلی است و ایران وارد این مسائل نمی‌شود. مرضیه افخم سخنگوی وزارت‌خارجه نیز چنین احتمالی را رد کرده و گفته این موضوعی است که برخی رسانه‌ها تلاش می‌کنند وارد مذاکرات ایران و ترکیه کنند.

اما شبکه تلویزیونی الجزیره؛ درباره سفر رجب طیب اردوغان گفته است وی در این سفر روابط دوجانبه، برنامه هسته‌ای ایران و بحران سوریه را با مقامات ایران بررسی خواهد کرد.

"خبرنگار الجزیره، درباره سفر اردوغان گفته است:«این دیدار منافع اقتصادی زیادی برای طرفین خواهد داشت"خبرنگار الجزیره، درباره سفر اردوغان گفته است:«این دیدار منافع اقتصادی زیادی برای طرفین خواهد داشت. حجم مبادلات تجاری بین ایران و ترکیه به بیست و دو میلیارد دلار می‌رسد و دو کشور قصد دارند آن را به سی میلیارد دلار در دو سال آینده برسانند.» وی هم چنین گفته است:«در این سفر امضای توافقنامه استراتژیک بین ترکیه و ایران در عرصه‌های مختلف به‌خصوص سیاسی، امنیتی و اقتصادی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در عرصه اقتصادی توافقنامه تجارت ترجیحی بین دو کشور امضا خواهد شد که هنوز از مضمون آن اطلاعی در دست نیست.»

یک استاد دانشگاه در آنکارا نیز گفته است تغییر برنامه سفر روحانی و دعوت از اردوغان برای سفر به ایران موضوعی است که برای من بسیار جالب توجه است اما اگرچه فعلا خیلی روشن نیست،اما نیازی به توضیح بیشتر هم ندارد،چون شرایط موجود خود به اندازه کافی گویاست.

تحلیل رسانه‌های ترک

رسانه‌های ترکیه نیز به بررسی انگیزه‌ها و اهداف و نتایج احتمالی سفر اردوغان به ایران پرداخته‌اند.روزنامه ساندی تودی دریادداشتی به قلم یکی از تحلیل‌گران ترک هدف این سفر را که پس از بهبود روابط ایران و غرب انجام می‌شود، بیشتر اقتصادی دانسته است.وی طی این یادداشت که عنوان آن را «اردوغان برای تحکیم روابط به تهران سفر می‌کند»، گذاشته و نوشته است اردوغان در این سفر رسمی دو روزه محتمل است که در توافقاتی همکاری راهبردی را میان دو کشور صورت دهد.ساندی تودی می‌نویسد:« اگرچه ترکیه، تاکنون توافقات همکاری استراتژیک با بیشتر همسایگان خود امضا کرده،اما این اتفاق تاکنون در باره ایران نیفتاده است.»به اعتقاد این کارشناس،چنین توافقی می‌تواند باعث تحولات جدیدی در روابط نزدیک تر میان دو کشور باشد.از نظر ترکیه بهبود روابط ایران با غرب و کاهش تحریم‌ها قطعا می‌تواند راه‌های بهتری را بر روابط میان دو کشور باز کند. این روزنامه هم چنین می‌نویسد:«با توجه به مذاکرات هسته‌ای ایران و بروز راه‌حل‌هایی در این زمینه، ایران بیش از گذشته نیازمند روابط با ترکیه به عنوان یک کانال ارتباطی با جهان خارج است.»

منبع: تهران امروز