درگذشت هَری فرانکفورت، هشدار دهنده درباره فراسوی حقیقت و دروغ

درگذشت هَری فرانکفورت، هشدار دهنده درباره فراسوی حقیقت و دروغ
رادیو زمانه
رادیو زمانه - ۲۷ تیر ۱۴۰۲

فیلسوف آمریکایی، هَری گوردون فرانکفورت (۲۹ مه ۱۹۲۹-۱۶ ژوئیه ۲۰۲۳) بر روی موضوع‌های مختلفی کار کرد، در مورد مفهوم حقیقت، آزادی اراده، فلسفه‌ی ذهن، تئوری کنش و فلسفه‌ی قرن هفدهم. او در دانشگاه‌های نیویورک، ییل و پرینستون تدریس کرده بود.

Harry G. Frankfurt: On Bullshit. Princeton UP ۲۰۰۵

نوشته‌های او عمدتاً به موضوع‌های آزادی اراده، مسئولیت و هویت فردی اختصاص دارند.

اراده‌ی آزاد از نظر فرانکفورت شاخص اصلی در تعیین هویت انسانی است، شاخصی مهمتر از عقل یا اخلاق.

"فیلسوف آمریکایی، هَری گوردون فرانکفورت (۲۹ مه ۱۹۲۹-۱۶ ژوئیه ۲۰۲۳) بر روی موضوع‌های مختلفی کار کرد، در مورد مفهوم حقیقت، آزادی اراده، فلسفه‌ی ذهن، تئوری کنش و فلسفه‌ی قرن هفدهم"

فرانکفورت حتا در حالتی که به نظر می‌رسد فرد تنها دارای یک انتخاب است و کار دیگری نمی‌تواند بکند، او را مختار می‌داند. آزادی اراده فقط به انتخاب یک عمل محدود نمی‌شود. ما با انتخاب خود، افزون بر اینکه کار معینی را انجام می‌دهیم، تعیین می‌کنیم که خودمان چگونه می‌خواهیم باشیم. ما با انتخاب خود، شخصیت خود را هم انتخاب می‌کنیم.

اما شهرت هری فرانکفورت به کتاب کوچکی برمی‌گردد که آن را در سال ۲۰۰۵ منتشر کرد، کتابی با عنوان On Bullshit: درباره‌ی مزخرف‌گویی. کتاب این گونه شروع می‌شود:

یکی از چشمگیرترین مشخصه‌ی فرهنگ‌ ما این است که پر از مزخرفات است.

همه حرف یاوه را می‌شناسند. و هر کس سهم خود را در مزخرف‌گویی ادا می‌کند. با وجود این همه مایلیم با آن سر کنیم.

هری فرانکفورت در ادامه شرح می‌دهد که حرف یاوه، ورای دوگانه‌ی راست و ناراست است. مزخرف‌گویی حوزه‌ی وسیعی در اختیار دارد و درگیری با آن مشکل است، چون مزخرف‌گو فقط دروغ نمی‌گوید که بتواند به راحتی مچش را گرفت. به نظر فرانکفورت، روزمرگی ما پر از مزخرف‌گویی است.

"Princeton UP ۲۰۰۵ نوشته‌های او عمدتاً به موضوع‌های آزادی اراده، مسئولیت و هویت فردی اختصاص دارند"تبلیغات تجاری و حوزه‌ی سیاست، از عرصه‌های اصلی انباشت یاوه هستند.

به نظر فرانکفورت یکی از توجیه‌های یاوه‌گویی، آزادی عقیده است. صحبت کردن درباره‌ی چیزهایی که از آنها اطلاعی نداریم، و فرهنگی که ما را باز می‌دارد از آنکه به واقعیت بپردازیم، از منابع اصلی مزخرف‌گویی هستند.

منابع خبر

اخبار مرتبط

رادیو زمانه - ۲۷ تیر ۱۳۹۹
رادیو زمانه - ۲ خرداد ۱۴۰۲
رادیو زمانه - ۱۲ خرداد ۱۳۹۹
رادیو زمانه - ۱۸ اسفند ۱۳۹۹
رادیو زمانه - ۲۴ فروردین ۱۴۰۰
خبر آنلاین - ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۹
خبر آنلاین - ۱۱ خرداد ۱۳۹۹