اهداف داعش از زنده سوزی خلبان اردنی

فیلم زنده سوزانده شدن خلبان اردنی، موجی از حیرت و ناباوری از شدت توحش گروه داعش در میان جهانیان ایجاد کرد. در وهله نخست، شاید این گونه به نظر برسد که مقاصد داعش از این اقدام صرفا اهدافی گذرا و تاکتیکی اند، یا حتی عده ای معتقد باشند داعش به سطح گروهی تنزل يافته كه این روزها عمليات جنايتكارانه ترتیب می دهد، اما بدون شک رسیدن به این تصمیم از سوی رهبران این گروه که خلبان اردنی سوزانده شود یا به شیوه دیگری به قتل برسد، تصمیمی راهبردی با چند هدف عمده بوده است. نخست اینکه با توجه به تجربه گذشته، این نوع توحش در بطن استراتژی رعب و وحشتی است که داعش از آن علیه دشمنانش استفاده می‌کند. این گروه هرگاه در صحنه های عملیاتی با شکست مواجه می شود، از اسلحه همیشگی اش، ایجاد ارعاب استفاده کرده است. در واقع، نقطه تمایز داعش با دیگر گروههای تروریستی را نیز همین موضوع مشخص می سازد. داعش به انجام اقدامات شوک آور و البته قاطع مشهور است. رهبران داعش تمایل زیادی دارند که نشان دهند ایدئولوژی، ابزارها و نوع عمل آنها با سایرین تفاوتهای عمده دارد. به ویژه اصرار بر خشونت و بیرحمی در شیوه های آنها، علاوه بر آنکه راهی برای تضعیف روحیه دشمنان داعش محسوب می شود، اما بی تردید این شیوه ها یک روش تبلیغی هم هست و برای آنها ارزش رسانه ای بالایی دارد. پوشش رسانه ای چنین مرگی بسیار بیشتر از شیوه های دیگر خواهد بود. این راه تبلیغ، علاوه بر آنکه چنین هدفی را دنبال می کند، در برانگیختن اقدامات متعصبانه و قاطعانه حامیان داعش نیز می تواند اثرگذار باشد. این یک واقعیت است که برخی افراد و گروههای افراطی با این دست اقدامها تشجیع شده و به این دلگرم خواهند بود که سرباز یا حامی گروهی اند که حاضر است قاطع و برنده برای دستیابی به اهدافش وارد میدان عمل شود. علاوه بر اینها، یکی دیگر از اهداف داعش از قتل نامعمول جوان اردنی رساندن اين پيام به گوش دشمنانش است که بیش از این سعی در تحت انقیاد درآوردن داعش نداشته باشند: قابل کنترل نیستیم و می توانیم از هر راه نامتعارف برای پیش برد اهدافمان استفاده کنیم. سعی در آزمون مجدد ما نداشته باشید. در نهایت، این اقدام تازه داعش، بیشتر به قصد سازماندهی افکار عمومی است، نه علیه اقدام خودشان، بلکه علیه دولتهای درگیر در جنگ علیه داعش. هر چند در روزهای گذشته، اثر این فیلم همان ابراز انزجار و محکومیت جهانی اقدام گروه بوده است، اما نوعی بازبینی و مخالفت جدی با نوع و شکل عملکرد دولتها نیز پیامد دلخواسته رهبران داعش است. آنها می خواهند روند تصمیم گیری دولتها چرخشی به سود منافع آنها داشته باشد. ایجاد اعتراض و اختلاف های داخلی و رودررو قرار دادن دولت با مجموعه افکار عمومی را پیش از اردنی ها، مردم ژاپن، کره، انگلستان، آمریکا و... هر یک به نوعی تجربه کرده اند. نتیجه ای روشن هم برای داعشی ها حاصل شده: مردم معتقدند دولتهای آنها به اندازه ای که باید و می توانستند سرعت، قاطعیت و مسئولیت پذیری نداشته اند. مطمئنا در جامعه ای مانند اردن که خود به لحاظ داخلی با جریان سلفی نیرومندی دست به گریبان است و با قرار گرفتن در محیطی پر التهاب مانند خاورمیانه این قابلیت به تمامی وجود دارد که اگر دولت نتواند به نوعی توجیه مناسبی در اقناع افکار عمومی داشته باشد، سطح نارضایتی ها دامنه ای بیش از گذشته را دربر گیرد. امروز، سیاستمداران اردنی خود را در برابر بحرانی واقعی یافته اند، اردنی‌ها مشارکت کشورشان در ائتلاف را محکوم می‌کنند و دولت را با این سوال باقی گذارده اند که چرا ارتش آنها جز برای دفاع از ملت اردن وارد میدان شده است؟ با داعش چه می کنند؟سریع ترین واکنش به اقدام داعش، همان اعدام دو تروریست مورد درخواست داعشی ها توسط دولت اردن بود، اما با فاصله گرفتن از شوک اولیه واقعه، شاید عده زیادی احتمال بدهند که نیروهای ائتلاف از این پس حملات زمینی را نیز علیه داعش آغاز کنند. مطمئنا كانون‌هايي که به دنبال حضور نظامي آمريكا در منطقه هستند از اين موضوع نهايت بهره برداري را خواهند داشت. اما نباید فراموش کرد که اقدام این گروه، ائتلاف ضد داعش را با مشکلات تازه ای مواجه ساخته است. برخی گزارشها حکایت از آن دارند که امارات متحده عربی، از حملات هوایی به این گروه انصراف داده است و این می تواند نوعی پیروزی برای داعش به شمار برود. به هر حال، این اقدام دو پیامد احتمالی در ائتلاف ایجاد خواهد کرد: یا آنها را به اتخاذ اقداماتی عملگرایانه برای ورود به فاز عملیاتهای زمینی وادار خواهد کرد، یا موجب می شود که برخی اعضا از ائتلاف فاصله بگیرند. قضاوت در مورد هر یک از این دو راهبرد، را زمان مشخص خواهد کرد. نسبت این اتفاق با مااگر زمان مشخص کرد که اعضای ائتلاف به فاز درگیریهای زمینی وارد شوند، وضعیت برای جمهوری اسلامی ایران و در مجموع، گروههای مقاومت، معنای واضحی خواهد داشت.کافی است در نظر بگیریم که این ماجرا زوایای ناپیدایی هم داشته باشد. از جمله این نقاط مبهم، ایجاد شبهه هایی در مورد واقعی بودن فیلم انتشار یافته و در حقیقت زنده بودن یا نبودن خلبان اردنی است. با توجه به استفاده از جلوه های ویژه در این فیلم، عده ای شائبه هایی درباره حقیقی بودن آن مطرح ساخته اند.دوم: بنا به گزارش تلویزیون اردن، حتی در صورت واقعی بودن، فیلم مربوط به یک ماه گذشته بوده که اکنون منتشر شده است. در واقع، انتشار فیلم، مقارن با شکستهای داعش در صحنه میدانی جنگ در عراق و سوریه، می تواند برای ایران و مقاومت حاوی یک نکته راهبردی باشد: آغاز عملیات نظامی غرب در سوریه، هر چند بهانه آغازین آن را در احتیار غرب گذاشته باشد. این فرضیه ای دور از انتظار و غیر واقعی نیست. مدتها بود که آغاز یک ماجراجویی نظامی که پشتوانه افکار عمومی را نیز یدک بکشد، در خط قرمز اعلام شده ایران و مقاومت در منطقه، یعنی سوریه ذهن استراتژیستهای نظامی غرب را به خود مشغول داشته بود. پشت پرده اتفاق اخیر هر چه که باشد، در صورتی که سقوط حکومت رسمی سوریه و تضعیف محور مقاومت را نشانه رفته باشد، به حوزه منافع مسلم ایران در منطقه وارد شده و مطمئنا در صورت ضربه زدن به آن، بی پاسخ نخواهد ماند.

منبع خبر: الف

اخبار مرتبط: توجیه داعش برای سوزاندن خلبان اردنی